Hết vaccine kéo dài, trách nhiệm thuộc về ai?
Từ đầu năm 2023 đến nay, nhiều loại vaccine trong Chương trình tiêm chủng mở rộng (TCMR) quốc gia đã hết. Theo nhiều y, bác sĩ, đây là lần đầu tiên loại vaccine quan trọng như 5 trong 1 hết kéo dài, khiến cả người dân lẫn ngành Y tế như “ngồi trong chảo lửa” vì lo lắng nguy cơ bùng phát các bệnh mà loại vaccine này ngăn ngừa được.
Nhiều loại vaccine quan trọng hết hàng kéo dài do đâu và trách nhiệm của ai khi trẻ em không được tiêm ngừa đầy đủ?
Bài 1: Điệp khúc “ôm con lên, lại ôm con về”
Vaccine 5 trong 1 được tiêm miễn phí. Nhưng từ đầu năm 2023, hầu hết các đơn vị tiêm chủng trên địa bàn tỉnh đều rơi vào cảnh hết thuốc. Cũng từ đó, các gia đình có con nhỏ (dưới 1 tuổi) mong ngóng được tiêm vaccine.
* Tiền đâu tiêm vaccine dịch vụ?
Con gái anh Nguyễn Văn Quang (ngụ P.Trảng Dài, TP.Biên Hòa) đã 10 tháng tuổi nhưng mới chỉ được tiêm vaccine lao, viêm gan B khi mới sinh.
Theo quy định, 2 tháng tuổi trẻ em bắt đầu tiêm vaccine 5 trong 1 hoặc 6 trong 1. Suốt 8 tháng qua, hầu như cứ đến ngày tiêm chủng (từ ngày 5-7 hàng tháng), anh Quang đều ra Trạm y tế P.Trảng Dài hỏi thông tin về vaccine này nhưng lần nào cũng phải thất vọng ra về với câu trả lời của nhân viên y tế: “hết vaccine”.
Thông tin từ Sở Y tế, hiện tại, Đồng Nai đang thiếu hoặc chưa có các loại vaccine trong Chương trình TCMR quốc gia sau: 5 trong 1, DPT (bạch hầu, ho gà, uốn ván), sởi, MR (sởi - rubella), viêm não Nhật Bản B; chỉ còn các loại vaccine viêm gan B, BCG (lao), IPV (bại liệt dạng tiêm).
Ước tính, Đồng Nai có từ 8-12 ngàn trẻ từ 2 đến dưới 12 tháng tuổi chưa tiêm đủ 3 liều vaccine 5 trong 1.
Tình trạng thiếu nhiều loại vaccine trong Chương trình TCMR đã kéo dài từ tháng 11-2022. Điều này ảnh hưởng đến tiến độ tiêm bù, tiêm vét cho các đối tượng chưa tiêm chủng hoặc tiêm chưa đủ liều chậm tiến độ. Do đó, có nhiều chỉ tiêu chưa đạt tiến độ kế hoạch.
Con gái chưa được tiêm vaccine, những người làm cha mẹ như anh Quang vô cùng lo lắng.
“Tôi cũng muốn đưa con đi tiêm vaccine dịch vụ 6 trong 1 nhưng hai vợ chồng làm công nhân, lại có 3 con nhỏ thì tiền đâu? Nhất là đợt này, công ty khó khăn, cắt giảm giờ làm nên kinh tế càng eo hẹp hơn” - anh Quang chia sẻ.
Hiện tại, “siêu phường” Trảng Dài có khoảng 700 trẻ em trong độ tuổi tiêm vaccine 5 trong 1 chưa được tiêm vaccine. Các bậc phụ huynh vẫn đang chờ để được tiêm vaccine cho con.
Kể từ tháng 11-2022, các loại vaccine còn lại như: DTC, OPV, sởi, viêm não Nhật Bản được cấp cho Trạm y tế P.Long Bình với số lượng nhỏ giọt, lúc có lúc không. Còn vaccine 5 trong 1 thì hết hẳn và đến giờ vẫn chưa có lại. Để người dân không mất công, trạm đã thông báo lịch tiêm ngay từ đầu tháng lên Fanpage của trạm.
“Tháng nào tôi cũng lên nhóm “canh” xem trạm thông báo có lại vaccine 5 trong 1 hay chưa? Nhưng hơn nửa năm nay, loại vaccine này vẫn “bặt vô âm tín” khiến tôi vô cùng suốt ruột vì con đã 8 tháng nhưng vẫn chưa được tiêm mũi nào” - chị Hoàng Thị Oanh (tạm trú tại P.Long Bình) bức xúc nói.
* Ai cũng ngóng vaccine miễn phí
“Chờ đợi, chờ đợi và lại chờ đợi!” - là cách mà nhiều phụ huynh có con nhỏ đang phải hứng chịu suốt nhiều tháng qua. Đó cũng là tâm trạng của nhân viên y tế ở các trạm y tế, trung tâm y tế, thậm chí là Sở Y tế đối với vaccine trong Chương trình TCMR.
BS Nguyễn Nguyên Ân, Phụ trách tiêm chủng, Khoa Kiểm soát bệnh tật - HIV/AIDS, Trung tâm Y tế TP.Biên Hòa cho hay, tháng nào khoa cũng làm công tác dự trù các loại vaccine trong Chương trình TCMR, trong đó có vaccine 5 trong 1 rồi gửi lên Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh.
“Nhưng từ đầu năm nay, chúng tôi rơi vào cảnh dự trù rồi không có thuốc để cung cấp cho các trạm y tế. Không chỉ người dân mà chúng tôi cũng ngóng vaccine từng ngày, từng giờ” - BS Ân mong mỏi.
Nhà ở P.Tân Tiến, TP.Biên Hòa nhưng gần đây, hầu như tháng nào chị Lê Thị Bích cũng đưa con trai đến trạm y tế các phường: Trảng Dài, Tân Phong, Tân Hiệp… với hy vọng mong manh là con sẽ được tiêm vaccine 5 trong 1.
Gần 10 tháng tuổi, con trai chị Bích vẫn chưa được tiêm bất kỳ mũi nào của loại vaccine này, mặc dù thông thường, bé đã phải hoàn thành 3 mũi đầu của vaccine 5 trong 1 khi 4 tháng tuổi.
Chị Bích than thở: “Tôi đưa con đi đến đâu, trạm y tế cũng nói đợi thêm vì chưa có thuốc. Tháng nào hai vợ chồng cũng nghỉ 1 ngày để đưa con đi tiêm mà không có thuốc và cũng không biết chờ đến bao giờ. Tôi vừa bức xúc, vừa lo sợ vì lỡ không may con bị bệnh thì tiền đâu chữa bệnh cho con? Trong khi lương công nhân của hai vợ chồng thấp”.
Vaccine 5 trong 1 là loại vaccine phòng 5 bệnh khác nhau được kết hợp chỉ trong 1 mũi tiêm, nhằm chủ động bảo vệ trẻ khỏi 5 bệnh nguy hiểm hàng đầu bao gồm: Bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt và viêm phổi, viêm màng não do vi khuẩn HIB gây ra.