Hiểm họa từ vận thăng tự chế

Với đặc điểm nhỏ gọn, lắp đặt linh hoạt nên tại nhiều công trình xây dựng xuất hiện các loại vận thăng (thiết bị nâng hạ) sử dụng điện để hoạt động. Loại máy này giúp cho việc vận chuyển hàng hóa, vật tư lên xuống giữa các tầng diễn ra nhanh chóng, tiết kiệm nhân lực. Anh N.V.Đ là chủ cai xây dựng trên địa bàn phường Xương Giang (TP Bắc Giang) gần đây có mua một vận thăng để phục vụ các công trình nhận thầu.

Công an huyện Lạng Giang khám nghiệm hiện trường vụ tai nạn rơi thang máy tự chế tại thị trấn Vôi (Lạng Giang) ngày 17/5. Ảnh: CTV.

Sau một thời gian sử dụng, anh Đ cho biết: “Tại các khu dân cư, khu đô thị, nhà liền kề sát nhau nên không gian xây dựng rất hạn chế. Trước đây chúng tôi dùng tời để nâng hạ vật liệu xây dựng nhưng tốn nhiều diện tích, có khi phải lấn ra lòng, lề đường, ảnh hưởng đến giao thông. Vận thăng có thể khắc phục được điều đó vì lắp đặt theo yêu cầu, chiều cao từ vài mét đến vài chục mét, trọng tải 300 - 500 kg, thậm chí cả tấn, sử dụng động cơ điện 220– 380V… Giá cả tùy loại, thường là từ 20 - 30 triệu đồng. Tuy vậy, đây là thiết bị tự chế nên tôi luôn yêu cầu người lao động thận trọng khi vận hành. Bản thân cũng luôn lo lắng những lúc không có mặt tại công trình, sợ thợ chủ quan, vận chuyển quá tải trọng hoặc chuyển người lên xuống dễ mất an toàn”.

Sự lo ngại của anh Đ là hoàn toàn có cơ sở, ngày 17/5 vừa qua, tại công trình xây dựng của gia đình chị Nguyễn Thị Ngân (SN 1983), ở tổ dân phố Đại Phú 1, thị trấn Vôi (Lạng Giang) xảy ra vụ tai nạn khiến 7 người bị thương. Nguyên nhân do một số thợ xây sử dụng thang máy tự chế (dùng để vận chuyển vật liệu xây dựng) đi từ tầng 4 xuống tầng 1. Khi đến tầng 2 (cách mặt đất khoảng 3 m) thì thang máy bị rơi tự do, 7 người bị thương được người dân đưa đi Bệnh viện Đa khoa tỉnh cấp cứu kịp thời. Công an huyện đang điều tra, làm rõ vụ tai nạn này để xử lý theo đúng quy định pháp luật.

Chưa có số liệu thống kê chính xác về số lượng nhưng thực tế cho thấy tại các công trình xây dựng, nhà hàng, quán ăn, cơ sở dịch vụ, sản xuất, kinh doanh, nhà riêng của nhiều gia đình có sử dụng vận thăng, thang máy tự chế. Vì không được thiết kế, thi công, sử dụng vật liệu đúng tiêu chuẩn, không được kiểm định; quá trình vận hành chở quá tải, nhiều trường hợp cố tình vận chuyển người trong khi chỉ được phép chở hàng hóa nên dễ dẫn đến tai nạn, sự cố mất an toàn.

Do không được thiết kế, thi công, sử dụng vật liệu đúng tiêu chuẩn, không được kiểm định; quá trình vận hành chở quá tải, nhiều trường hợp cố tình vận chuyển người trong khi chỉ được phép chở hàng hóa nên vận thăng, thang máy tự chễ dễ dẫn đến tai nạn, sự cố mất an toàn.

Thượng tá Hà Mạnh Hà, Phó trưởng Công an huyện Lạng Giang cho biết: “Việc sử dụng thang máy tự chế, không được kiểm định an toàn kỹ thuật tiềm ẩn nguy cơ gây nên hiểm họa khôn lường. Qua vụ việc ngày 17/5, Công an huyện khuyến cáo người lao động nghiêm túc tuân thủ các quy định về an toàn lao động; đặt các biện pháp phòng ngừa, kiểm soát nguy cơ tai nạn lên hàng đầu, tránh những tình huống xấu ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe”.

Về phía cơ quan quản lý nhà nước, theo đồng chí Hoàng Văn Thắng, Trưởng Phòng Lao động - Việc làm, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, cơ quan chức năng thường xuyên phổ biến cho người sử dụng lao động, người lao động chấp hành nghiêm các quy định về an toàn, vệ sinh lao động. Từ thực tế tại các công trình, cơ sở, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội đề nghị chủ nhà, chủ đầu tư, cai thầu, thợ xây, người lao động không sử dụng thang máy, vận thăng tự chế trong các công trình xây dựng, vận chuyển người và hàng hóa khi chưa được chứng nhận kiểm định an toàn của cơ quan, đơn vị có thẩm quyền. Chỉ sử dụng những thiết bị đúng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn lao động đối với thang máy và có kiểm định thang máy theo quy định.

Trao đổi với Trung tá Nguyễn Minh Tiến, Phó trưởng Phòng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ (Công an tỉnh) được biết, lực lượng công an tích cực phối hợp với các địa phương, doanh nghiệp đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, đề nghị người dân không lắp đặt, sử dụng thang máy tự chế, thiết bị nâng hạ không hợp quy, thiếu kiểm định an toàn kỹ thuật. Hạn chế tối đa các vụ việc mất an toàn. Trong trường hợp xảy ra tai nạn, khẩn trương tìm kiếm, cứu nạn, hỗ trợ nạn nhân; đồng thời làm rõ, truy cứu trách nhiệm của chủ đầu tư, chủ công trình, đơn vị cung cấp, lắp đặt thang máy tự chế, người vận hành, trực tiếp sử dụng… để răn đe, ngăn ngừa tai nạn.

Quốc Bảo