Hiệp định Biển cả nhận đủ sự ủng hộ cần thiết để có hiệu lực từ đầu năm 2026

Một trong những kết quả nổi bật của Hội nghị tới nay là việc Hiệp định Biển cả đã nhận được đủ sự ủng hộ cần thiết của 60 quốc gia để có hiệu lực ngay từ đầu năm sau. Theo Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, 55 quốc gia đã hoàn tất phê chuẩn hiệp định, khoảng 15 quốc gia đang trong quá trình phê chuẩn với ngày cụ thể và 15 quốc gia khác sẽ hoàn tất vào cuối năm.

“Một năm trước đã có 8 quốc gia phê chuẩn Hiệp định Biển cả. Chúng tôi đã làm việc không biết mệt mỏi trong vài tháng qua và từ ngày 1/1 năm sau hiệp định này sẽ có hiệu lực. Cuối cùng chúng ta sẽ có một khuôn khổ quốc tế để quản lý và khai thác bền vững biển cả”, ông Macron nhấn mạnh.

Ảnh minh họa: Ambafrance

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres đánh giá đây là một kết quả đáng khích lệ, tiếp thêm động lực cho những nỗ lực toàn cầu nhằm tạo ra sự thay đổi mang tính lịch sử về cách quản lý và khai thác bền vững đại dương. Hiệp định Biển cả, tên đầy đủ là Hiệp định Bảo vệ đa dạng sinh học ngoài phạm vi quyền tài phán quốc gia, là thỏa thuận có tính ràng buộc pháp lý đầu tiên tập trung vào việc bảo vệ môi trường biển ở các vùng không thuộc quyền quản lý của bất kỳ quốc gia nào. Những vùng biển này chiếm gần 2/3 đại dương và gần một nửa bề mặt hành tinh, nhưng đến nay chỉ khoảng 1% diện tích được bảo vệ. Đây là nơi tập trung hơn 90% môi trường sống của biển và nhiều hệ sinh thái đặc biệt quý giá.

Ngay trước thềm Hội nghị, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã thông báo khoản tài trợ trị giá 40 triệu euro của Liên minh châu Âu dành cho Chương trình Đại dương Toàn cầu để hỗ trợ các quốc gia Châu Phi, Thái Bình Dương và Caribe trong việc phê chuẩn và triển khai hiệp định.

“Chúng ta cần bảo vệ sức khỏe của đại dương và các nguồn tài nguyên của nó. Nếu rừng mưa nhiệt đới được coi là lá phổi xanh của trái đất, thì đại dương chính là tĩnh mạch, là động mạch vốn rất quan trọng với sự sống.... Vì vậy, hiệp định sẽ bảo vệ sự sống trong và xung quanh biển”.

Trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao Liên Hợp Quốc lần thứ 3 về đại dương, nhiều phiên thảo luận đa dạng đã được tiến hành với chủ đề từ ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong quản lý, khai thác, giám sát biển đến thu hồi rác thải biển. Các phiên thảo luận này có sự tham gia của nhiều diễn giả và nhà khoa học quốc tế. Ngoài ra, hội nghị cũng chứng kiến sự ra mắt của nhiều sáng kiến lớn như Quỹ SEA BEYOND do tập đoàn Prada và Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO) công bố, với khoản tài trợ 2 triệu euro (hơn 2,2 triệu USD) dành cho giáo dục về đại dương cũng như nâng cao nhận thức toàn cầu. Trong khi đó, sáng kiến "Hiệp ước Đại dương Toàn cầu" do Ấn Độ đề xuất kêu gọi thúc đẩy một hiệp ước toàn cầu về đại dương, bao gồm bảo vệ biển khơi, chống rác thải nhựa và mở rộng hợp tác nghiên cứu khoa học.

Theo Tổng thống Costa Rica Rodrigo Chavez, một hành động toàn cầu nhằm bảo vệ các đại dương đang cấp thiết hơn bao giờ hết: “Chúng ta có mặt ở đây vì đại dương đang nói với chúng ta, không phải bằng lời, mà bằng những rạn san hô bị tẩy trắng, với những cơn bão tấn công dữ dội và thường xuyên hơn, với những cánh rừng ngập mặn bị thương. Và thật đáng buồn, chúng ta hãy đối mặt với thực tế rằng, có những loài sẽ không bao giờ quay trở lại”.

Hội nghị cấp cao Liên Hợp Quốc lần thứ 3 về đại dương diễn ra từ ngày 9-13/6 do Pháp và Costa Rica đồng tổ chức. Sự kiện nhằm thúc đẩy hành động toàn cầu và tăng cường hợp tác để bảo vệ, sử dụng bền vững đại dương, hướng tới việc thực hiện Mục tiêu Phát triển Bền vững số 14 của Liên Hợp Quốc.

Thu Hoài/VOV1 Tổng hợp