Hiệp hội VASEP: Dự thảo sửa đổi Nghị định số 15/2018/NĐ-CP thêm nhiều thủ tục hành chính

Doanh nghiệp Việt Nam chế biến cá tra xuất khẩu. Ảnh: Vũ Sinh - TTXVN

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) vừa có văn bản gửi Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long; các Bộ: Y tế, Tư pháp; Nông nghiệp và Môi trường; Công Thương về việc góp ý Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 15/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật An toàn thực phẩm.

Theo VASEP, trong 7 năm kể từ khi ban hành Nghị định 15/2018/NĐ-CP, cộng đồng doanh nghiệp đánh giá là một mô hình cải cách hiệu quả trong quản lý an toàn thực phẩm (ATTP), hội nhập theo nguyên tắc quản lý rủi ro mà các quốc gia tiên tiến trên thế giới đang áp dụng, qua đó giúp doanh nghiệp tiết kiệm hàng triệu ngày công và hàng ngàn tỷ đồng/năm.

Thực tiễn cho thấy, ngành thực phẩm đã có sự tăng trưởng cao ngay cả trong đại dịch, đóng góp khoảng 15% vào GDP; 0.38 điểm phần trăm vào tăng trưởng GDP trong năm 2021; 1 điểm phần trăm vào tăng trưởng GDP năm 2022 (theo Báo cáo nghiên cứu đánh giá tác động của Nghị định 15/2018/NĐ-CP tới hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp ngành thực phẩm, CIEM 2023).

Tuy nhiên, trong dự thảo đang bổ sung nhiều yêu cầu, quy định vào cả 3 nhóm thủ tục hành chính về tự công bố; đăng ký bản công bố; đăng ký lại bản công bố; trong đó có nhiều quy định bất hợp lý, không phù hợp với thông lệ quốc tế, nguy cơ tạo ra nhiều điểm nghẽn mới cho sản xuất-kinh doanh, khiến rất nhiều sản phẩm thực phẩm, đặc biệt là hàng thủy sản, rất khó để đáp ứng hoặc không thể thực hiện được. Trong khi đó, nhiều yêu cầu bổ sung vào các thủ tục này của dự thảo không liên quan đến ATTP.

Chẳng hạn với thủ tục tự công bố, tăng thêm 3 mục (gồm thuyết minh sản phẩm, hồ sơ thông tin sản phẩm, phương pháp kiểm nghiệm) và tăng thêm 26 nội dung. Thời gian xử lý hồ sơ bổ sung yêu cầu trong thời gian 3 tháng sau khi nộp hồ sơ, cơ quan quản lý rà soát hồ sơ và khi phát hiện hồ sơ không đúng quy định thì yêu cầu tổ chức, cá nhân thu hồi hồ sơ, điều này có thể khiến doanh nghiệp không dám sản xuất, kinh doanh sản phẩm cho đến hết 3 tháng sau khi nộp hồ sơ.

Với thủ tục đăng ký bản công bố, tăng thêm 3 mục hồ sơ tương tự như hồ sơ tự công bố. Thời gian xử lý quy định số lần bổ sung hồ sơ của doanh nghiệp bị hạn chế nhưng không hạn chế số lần yêu cầu bổ sung của cơ quan quản lý nhà nước. Thời gian bổ sung (30 ngày) không thể thực hiện được với thực phẩm nhập khẩu với một số hồ sơ kèm theo như Giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS). Quy trình đăng ký mới có thể khiến cho thời gian đăng ký hồ sơ tăng lên gấp đôi.

Hiệp hội VASEP ước tính, với thủ tục tự công bố, thành phần hồ sơ và thời gian tăng lên gây chậm trễ kinh doanh tới ít nhất 3 tháng và gây thiệt hại lớn cho doanh nghiệp. Thủ tục đăng ký bản công bố, thành phần hồ sơ tăng lên có thể gây tốn phí hàng trăm tỷ đồng/năm, số ngày công thực thi tăng thêm chưa thể xác định.

Cộng đồng doanh nghiệp thủy sản quan ngại với việc bổ sung các yêu cầu và nội dung kể trên vào thủ tục/mẫu của thủ tục tự công bố kể trên.

Hiệp hội VASEP kiến nghị giữ nguyên các yêu cầu thông tin liên quan thủ tục tự công bố giữ nguyên như đã được thiết kế hiệu quả, phù hợp tại Nghị định 15/2018/NĐ-CP.

Hiệp hội VASEP còn cho rằng, đối tượng tập trung quản lý chưa phù hợp. Đó là, dự thảo đang chỉ tập trung vào quản lý chặt về hành chính đối với thực phẩm chế biến bao gói sẵn, trong khi còn chưa đưa ra được các giải pháp phù hợp về chống ngộ độc thực phẩm liên quan đến thức ăn đường phố, thực phẩm tươi sống, bếp ăn tập thể... như thời gian qua đã được nhận diện là những sản phẩm tiềm ẩn nguy cơ cao gây mất ATTP và là nguyên nhân chủ yếu gây ra ngộ độc thực phẩm thời gian qua.

TTXVN