Hiệu quả của Tổ truyền thông cộng đồng với người Mông ở Thái Nguyên

Sinh hoạt Tổ truyền thông cộng đồng tại xóm Lân Quan

Trước đây, khi người Mông di dân về các địa bàn tỉnh Thái Nguyên, khó khăn, cơ cực, đói nghèo và lạc hậu gắn chặt với đời sống cộng đồng. Những người phụ nữ Mông khi ấy chỉ biết nai lưng trên những mảnh đất cằn đầy sỏi đá, với hạt ngô gieo xuống nhọc nhằn. Tư tưởng trọng nam khinh nữ, thất học, tảo hôn, sinh đẻ vô tội vạ khiến cuộc sống của người phụ nữ Mông là sự quẩn quanh, thiếu thốn, cam chịu trong những căn bếp tối tăm, trong những căn nhà lụp xụp không có điện.

Bàn cách cùng nhau làm du lịch

Ánh đèn điện thắp sáng trưng khiến những ngôi nhà kiên cố ở xóm Lân Quan (xã Tân Long, huyện Đồng Hỷ) trở nên giống như những ngọn đèn lồng giữa lưng chừng đồi. Hôm nay, bữa cơm tối trong nhiều hộ gia đình ở xóm diễn ra sớm hơn thường lệ một chút. Sau bữa tối, chị em rút điện thoại ra "check tin nhắn", bởi cuộc hẹn sinh hoạt Tổ truyền thông cộng đồng xóm. Chủ đề phát triển du lịch cộng đồng mà chị em trao đổi với nhau trong buổi sinh hoạt này thực sự thu hút. Những vườn hoa tam giác mạch đã rất thu hút khách du lịch. "Mình tạo thêm cảnh quan bằng những vật liệu tre trúc sẵn có, rất tiết kiệm, rồi có quầy nghỉ chân, bán thêm đồ ăn, đồ uống, vậy mới là làm du lịch", chị Trương Thị Lương chia sẻ kinh nghiệm.

Thực hiện triển khai Dự án 8 trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, nhằm thay đổi nhận thức, thay đổi "nếp nghĩ, cách làm", Hội LHPN tỉnh Thái Nguyên chủ trương đẩy mạnh việc thành lập và hỗ trợ các Tổ truyền thông cộng đồng tại các địa bàn tập trung nhiều phụ nữ người Mông.

Lân Quan là một trong những xóm nằm trong diện đặc biệt khó khăn của huyện Đồng Hỷ, với gần 100% là người đồng bào Mông. Chị Trương Thị Chua - Chi hội trưởng phụ nữ xã Lân Quan - chia sẻ: "Lúc mới thành lập, chị em còn ngại tham gia, các thành viên trong tổ đã đi từng nhà vận động. Sinh hoạt của Tổ bảo gồm truyên truyền về bình đẳng giới, hôn nhân gia đình, chống tảo hôn, bồi dưỡng kiến thức cho chị em, đặc biệt là thúc đẩy các mô hình sinh kế, giúp chị em phát triển kinh tế gia đình, cải thiện chất lượng của sống". Chính bởi sự thiết thực, mô hình Tổ truyền thông cộng đồng đã dần trở nên thu hút, nhận được sự ủng hộ.

Theo thống kê của huyện Đồng Hỷ, xóm Lân Quan có 142 hộ dân với hơn 700 nhân khẩu. Từ năm 2021 tới nay, xóm đã giảm được 64 hộ ra khỏi diện hộ nghèo. Việc tuyên truyền nâng cao nhận thức, thực hiện các chương trình hỗ trợ phụ nữ thay đổi cách làm trong chăn nuôi, trồng trọt, phát triển kinh tế đã thực sự tạo ra hiệu quả ở Lân Quan.

Đẩy mạnh tuyên truyền về bình đẳng giới, chống tảo hôn

Tuyên truyền chống tảo hôn, thực hiện bình đẳng giới tại công trình nhà văn hóa xóm Lân Đăm

Tương tự như Lân Quan, xóm Lân Đăm (xã Quang Sơn, huyện Đồng Hỷ) cũng là xóm thuộc diện đặc biệt khó khăn, với 100% dân số là đồng bào Mông đều thuộc diện hộ nghèo và cận nghèo. Khó khăn với người dân ở đây là không có đất canh tác khi địa hình chủ yếu là núi đá. Đi cùng các chương trình hỗ trợ của Chính quyền, các cấp hội phụ nữ đã đẩy mạnh việc tuyên truyền tại chỗ thay đổi nhận thức bình đẳng giới, hỗ trợ kiến thức làm kinh tế cho phụ nữ Mông tại Lân Đăm. Các chương trình thay đổi giống ngô cho năng xuất cao hơn, trồng cây ăn quả, trồng rừng, chăn nuôi gia súc, gia cầm phù hợp với địa bàn được triển khai. Theo thống kê, số hộ nghèo, cận nghèo trong xóm đã giảm xuống. Xóm không còn trẻ suy dinh dưỡng, trẻ em dưới 6 tuổi được tiêm chủng đầy đủ, 100% trẻ em đến tuổi đi học được tới trường. Xóm được công nhận là xóm văn hóa trong 3 năm liền (2022-2024), với 1 nhà văn hóa mới vừa được khánh thành. Công trình nhà văn hóa sẽ là nơi để sinh hoạt cộng đồng, tiếp tục đẩy mạnh nâng cao nhận thức, tuyên truyền về bình đẳng giới, chống tảo hôn.

Để có được sự đổi thay trong đời sống cộng đồng người Mông nói chung, trong đời sống của người phụ nữ, đó là một hành trình dài. Bên cạnh các chính sách hỗ trợ thì kết quả đến từ chính sức mạnh nội tại, quyết tâm hành động để tự thay đổi cuộc đời của chính mình của những người phụ nữ Mông.

Xây dựng và nhân rộng các mô hình thay đổi nếp nghĩ, cách làm, nâng cao quyền năng kinh tế cho phụ nữ là nội dung mà chúng tôi rất chú trọng trong thực hiện Dự án 8 trên địa bàn Thái Nguyên. Chính từ việc làm kinh tế tốt hơn, có thu nhập tốt hơn, ổn định cuộc sống sẽ tạo thêm những động lực thúc đẩy, có cơ sở tốt hơn cho thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết của phụ nữ và trẻ em. Cách làm này đã cho thấy hiệu quả rõ rệt, thay đổi đời sống của nhiều cộng đồng dân tộc trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên. Các bài học kinh nghiệm, cách làm của Thái Nguyên đã được chia sẻ trong các hội nghị tổng kết về thực hiện Dự án 8 và nhận được sự đánh giá tốt".

Bà Hứa Thị Châu Giang - Phó Chủ tịch Hội LHPN Thái Nguyên

QT