Hiệu quả thật từ 'phiên tòa giả định'

“Mời các anh “thực mục sở thị” một mô hình tuyên truyền giáo dục phòng, chống ma túy và tội phạm rất hiệu quả-mô hình “phiên tòa giả định”-do đơn vị phối hợp với chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng tổ chức”-Thượng tá Phan Mạnh Trường, Chính trị viên Đồn Biên phòng CKQT Lao Bảo vui vẻ giới thiệu với chúng tôi.

Kịch bản “phiên tòa giả định” do Chi đoàn Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh và Đoàn cơ sở Đồn Biên phòng CKQT Lao Bảo xây dựng, dựa trên tình tiết một vụ án có thật về tội “mua bán trái phép chất ma túy” theo khoản 2, Điều 251 Bộ luật Hình sự, nhằm tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho các học sinh và người dân trên địa bàn. Theo kịch bản, trước khi diễn ra "phiên tòa", những người tham dự được xem phóng sự “Gian nan cuộc chiến phòng, chống ma túy vùng biên” của Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Trị. Sau đó là tiểu phẩm do cán bộ, đoàn viên Đồn Biên phòng CKQT Lao Bảo dàn dựng, tái hiện một vụ án có thật trước khi đưa ra xét xử ở “phiên tòa giả định”.

Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo phối hợp với các lực lượng triệt phá một vụ án liên quan đến ma túy trên địa bàn xã Tân Thành (Hướng Hóa, Quảng Trị).

Tham dự chúng tôi nhận thấy, "phiên tòa" diễn ra với đầy đủ thành phần: Thẩm phán, kiểm sát viên, thư ký tòa án, bị cáo, người làm chứng; trình tự, thủ tục xét xử sơ thẩm hình sự theo đúng quy trình, quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự bao gồm: Phần bắt đầu phiên tòa, phần xét hỏi, tranh luận và tuyên án. Hiệu quả mô hình là tác động sâu vào trí nhớ và trực quan của những người có mặt tham dự. Đặc biệt hơn, các tình tiết và bị cáo có liên quan đến hành động phạm tội: Mang vác, vận chuyển, sử dụng ma túy hay chống đối và gây thương tích cho người thi hành công vụ... đều được thể hiện trong tiểu phẩm; giúp người tham dự dễ hiểu những quy định của pháp luật về hành vi phạm tội, tội danh, áp dụng mức hình phạt, biện pháp tư pháp cũng như hoạt động của cơ quan tiến hành tố tụng.

Đồng chí Võ Thị Thúy, Phó chủ tịch UBND thị trấn Lao Bảo (Hướng Hóa, Quảng Trị) chia sẻ: “Thời gian qua, Đồn Biên phòng CKQT Lao Bảo đã làm tốt công tác tham mưu, phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương xây dựng nhiều mô hình tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong đấu tranh phòng, chống các loại tội phạm và ma túy cho nhân dân trên địa bàn rất hiệu quả; góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của nhân dân trên địa bàn”.

Cùng với việc nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền, Đảng ủy, chỉ huy Đồn Biên phòng CKQT Lao Bảo cũng tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng nắm chắc tình hình, tổ chức thực hiện tốt những biện pháp nghiệp vụ cơ bản; đấu tranh, phòng, chống có hiệu quả với các loại tội phạm; triệt phá nhiều đường dây buôn bán, vận chuyển ma túy xuyên quốc gia với số lượng lớn, đường dây đưa đón người xuất cảnh trái phép... góp phần kiềm chế sự gia tăng của tội phạm về ma túy. Điển hình như: Vào lúc 13 giờ ngày 29-1-2024, tại CKQT Lao Bảo, đơn vị phối hợp với Hải quan Cửa khẩu Lao Bảo phát hiện, kiểm tra, bắt giữ đối tượng Nguyễn Thanh Hùng (xã Lộc Bổn, huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên Huế) mang theo 2.020 viên nén màu hồng. Qua điều tra, đối tượng khai nhận số viên nén trên là ma túy tổng hợp được vận chuyển từ Lào về Việt Nam để nhận tiền công 20 triệu đồng.

Tiếp đó, vào 0 giờ 30 phút ngày 16-2-2024, Đồn Biên phòng CKQT Lao Bảo tổ chức tuần tra, kiểm soát địa bàn, phát hiện, bắt quả tang đối tượng Nguyễn Hữu Cương (sinh năm 1997, cư trú ở khóm Duy Tân, thị trấn Lao Bảo) có hành vi “tàng trữ trái phép chất ma túy”; tang vật thu giữ gồm 19 viên ma túy tổng hợp. Theo thống kê, 6 tháng đầu năm 2024, Đồn Biên phòng CKQT Lao Bảo đã phá 8 vụ/8 đối tượng tàng trữ trái phép chất ma túy; tang vật thu giữ 8.290 viên ma túy tổng hợp; 2 vụ/2 đối tượng vận chuyển hàng cấm là 37 hộp pháo trọng lượng khoảng 72kg... góp phần giữ gìn an ninh trật tự xã hội, xây dựng vùng biên giới bình yên.

Quang cảnh “phiên tòa giả định”.

Không chỉ khẳng định vai trò trong đấu tranh phòng, chống các loại tội phạm và ma túy, Đồn Biên phòng CKQT Lao Bảo còn có nhiều đóng góp quan trọng, giúp địa phương quản lý, theo dõi, nắm bắt các đối tượng có liên quan đến ma túy; đề xuất nhiều biện pháp giúp đỡ các đối tượng tội phạm hoàn lương trở thành người có ích cho xã hội. Ví như trường hợp anh Nguyễn Tấn Hải (ở thôn Bích La Trung, xã Tân Thành, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị), trước kia bị nghiện ma túy. Đồn đã tham mưu, phối hợp với chính quyền xã đến tuyên truyền, vận động và anh Hải đã nhận thức rõ tác hại của ma túy, được đưa đi cai nghiện vào năm 2021. Năm 2023, khi anh Hải được trở về địa phương, đơn vị tiếp tục phối hợp với địa phương thường xuyên đến động viên, định hướng và giúp đỡ trong phát triển kinh tế gia đình. Hiện nay, anh Hải không còn dính đến ma túy và đã xây dựng thành công mô hình nuôi dê, làm vườn, cuộc sống gia đình ngày càng ổn định, phát triển.

Thượng tá Phan Mạnh Trường khẳng định: "Để làm tốt công tác đấu tranh phòng, chống các loại tội phạm và ma túy, Đảng ủy, chỉ huy Đồn Biên phòng CKQT Lao Bảo tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai các biện pháp nghiệp vụ, nắm chắc tình hình địa bàn và các đối tượng tình nghi; tham mưu hiệu quả cho cấp ủy, chính quyền địa phương, các cấp, các ngành đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động quần chúng tích cực tham gia phòng, chống ma túy và tội phạm, giữ gìn an ninh trật tự khu vực biên giới".

Bài và ảnh: VIỆT HÀ - ANH THẢO