Hộ kinh doanh quan tâm đến quy định nộp thuế theo doanh thu thực tế
Nhiều hộ kinh doanh (HKD) có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm đã chủ động tìm hiểu, tư vấn việc chuyển đổi hình thức kê khai thuế từ thuế khoán sang kê khai, nộp thuế theo doanh thu thực tế, ứng dụng giải pháp sử dụng hóa đơn điện tử (HĐĐT) khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối với cơ quan thuế.

Cán bộ ngành thuế giải thích các chính sách thuế mới đối với người nộp thuế. Ảnh:N.Liên
Theo quy định, từ ngày 1-6-2025, hộ và cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm đang sử dụng hình thức thuế khoán phải chuyển qua kê khai, nộp thuế trực tiếp theo doanh thu thực tế. Những HKD có doanh thu dưới 1 tỷ đồng/năm trước mắt chưa bắt buộc, nhưng ngành thuế vẫn khuyến khích HKD chủ động chuyển đổi.
Thay đổi trong quản lý thuế đối với hộ kinh doanh
Thời gian qua, ngành thuế đã đẩy mạnh các giải pháp quản lý thuế như: cải cách hành chính, hiện đại hóa quy trình quản lý, phát triển các nền tảng công nghệ số phục vụ người nộp thuế. Đặc biệt, Nghị định số 70/2025/NĐ-CP của Chính phủ quy định về hóa đơn, chứng từ (Nghị định 70) bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1-6.
Phát biểu tại kỳ họp Quốc hội ngày 19-6, Phó thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc đề nghị Bộ Tài chính cần nghiên cứu thêm để tham mưu cho cấp có thẩm quyền quy định về thuế khoán theo mức doanh thu, nhằm tạo thuận lợi cho hộ nghèo, hộ buôn bán nhỏ lẻ và đảm bảo vấn đề dân sinh. Phó thủ tướng đề nghị đối với các HKD có doanh thu dưới 1 tỷ đồng/năm nên áp dụng hình thức thuế khoán nhằm tránh gây thiệt thòi cho các đối tượng yếu thế.
Trước thời điểm trên, ngành thuế chỉ quy định các HKD có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm phải nộp 3 loại thuế, gồm: thuế môn bài, thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng (GTGT). Trong đó, thuế môn bài là khoản cố định hàng năm, không phụ thuộc vào lợi nhuận của người kinh doanh, mà được ấn định dựa trên vốn điều lệ hoặc doanh thu. Thuế thu nhập cá nhân và thuế GTGT sẽ được cơ quan quản lý tính trên tổng doanh thu, tỷ lệ thuế GTGT hàng hóa, dịch vụ và thu nhập cá nhân với từng hoạt động kinh doanh.
Do đó, khi Nghị định 70 bắt đầu có hiệu lực, những HKD có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm phải chuyển đổi hình thức đăng ký thuế bằng cách sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền, ngành thuế đã tập trung hỗ trợ hộ, cá nhân kinh doanh, đồng hành cùng khu vực kinh tế tư nhân trong thực hiện nghĩa vụ thuế theo quy định mới. Trong đó tập trung chính vào nhóm hộ, cá nhân kinh doanh sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối với cơ quan thuế, góp phần quan trọng trong nâng cao tính minh bạch và thuận lợi cho người nộp thuế. Kết quả bước đầu đã có những dấu hiệu chuyển biến tích cực, phần lớn HKD phối hợp, thực hiện theo quy định.
Giám đốc Công ty TNHH Luật Việt Á (thành phố Biên Hòa) Nguyễn Ngọc Tuấn cho biết, từ khi Nghị định 70 có hiệu lực, nhiều HKD có doanh thu trên 1 tỷ đồng đã tìm hiểu về các quy định đối với chính sách thuế mới. Hiện nay, đa phần khách hàng của Công ty TNHH Luật Việt Á có đối tượng khách hàng là doanh nghiệp đều thành lập công ty TNHH vì nếu thành lập doanh nghiệp sẽ được hưởng các chính sách ưu đãi về thuế.
Nâng cao ý thức về trách nhiệm của người nộp thuế
Việt Nam đang có hơn 5,2 triệu HKD. Việc áp dụng thuế khoán đối với HKD lâu nay được xem như một hình thức quản lý thuế tối ưu. Tuy nhiên, trước những diễn biến mới về tình hình thị trường, ngành thuế nhận thấy hình thức này bộc lộ một số hạn chế, chưa mang lại động lực cần thiết để các HKD phát triển quy mô. Bên cạnh đó, trong bối cảnh nền kinh tế trong nước, thế giới ngày càng phát triển, việc quản lý ngân sách cần phải được yêu cầu càng cao về minh bạch, công bằng và hiện đại hóa trong quản lý thuế.
Theo thống kê từ cơ quan thuế, đến tháng 3-2025, trên địa bàn tỉnh Đồng Nai có trên 71 ngàn HKD ngành thuế quản lý. Trong đó, trên 38 ngàn hộ phải nộp thuế khoán và trên 2,5 ngàn hộ nộp thuế theo hình thức kê khai.
Theo ông Nguyễn Ngọc Tuấn, việc ngành thuế yêu cầu thay đổi phương pháp quản lý thuế đối với HKD là cần thiết và đúng đắn. Việc kết nối HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối với cơ quan thuế không quá khó vì đã có những đơn vị cung cấp giải pháp khá đơn giản. Điều quan trọng nhất, người nộp thuế phải hiểu doanh thu phải là doanh thu thực tế. Nếu lâu nay người nộp thuế tự khai báo thì nộp thuế khoán theo khai báo đó mà chưa bị kiểm tra. Nhưng hiện nay, với hình thức quản lý thuế mới, bắt buộc người nộp thuế phải khai báo doanh thu chính xác, trung thực vì các cơ quan quản lý nhà nước có thể kiểm tra tài khoản cá nhân bằng mã số định danh, từ đó sẽ phát hiện nếu có vi phạm pháp luật về thuế.
Ông Tuấn cho rằng, đây là thời kỳ người nộp thuế cần thay đổi nhận thức, tư duy về thuế, khai báo đúng doanh thu, bảo đảm thực hiện nghĩa vụ thuế theo quy định. Việc khai báo thuế đúng và đủ thể hiện nét văn hóa của người nộp thuế.
Chia sẻ thông tin về triển khai các biện pháp quản lý thuế, bảo đảm nguồn thu ngân sách nhà nước thời gian tới, Phó chi cục trưởng Chi cục Thuế khu vực XV Nguyễn Toàn Thắng cho biết, thời gian tới, Chi cục Thuế khu vực XV sẽ tăng cường kiểm tra chống thất thu đối với HKD. Đồng thời, ngành thuế sẽ rà soát các HKD, để kịp thời đưa vào danh sách quản lý hộ. Bên cạnh đó, ngành thuế tập trung vào triển khai công tác thu thuế đối với HKD trong lĩnh vực kinh doanh bán lẻ, hàng ăn và triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền nhằm chống thất thu thuế.