Hỗ trợ đúng người, đúng đối tượng
Thực hiện Ðề án vận động hỗ trợ làm nhà đại đoàn kết (5.000 ngôi nhà) cho hộ nghèo của tỉnh hướng tới kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Ðiện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024), hiện nay các địa phương trên địa bàn tỉnh đang tiến hành rà soát, bổ sung các đối tượng đủ điều kiện hỗ trợ làm nhà. Tuy nhiên, thực tế tại một số địa phương vẫn còn tình trạng lập danh sách đề nghị hỗ trợ làm nhà chưa đảm bảo tiêu chuẩn.
Qua rà soát, toàn tỉnh có 7.447 hộ gia đình chính sách, hộ nghèo, hộ cận nghèo đang ở nhà tạm, nhà dột nát, hư hỏng có nhu cầu hỗ trợ làm mới và sửa chữa. Trong đó, số hộ nghèo, cận nghèo có nhu cầu hỗ trợ làm mới là 5.479 hộ; số hộ nghèo, hộ cận nghèo có nhu cầu sửa chữa là 1.916 hộ; số hộ chính sách có nhu cầu làm mới là 28 hộ; số hộ chính sách có nhu cầu sửa chữa là 24 hộ.
Song, thực tế tại một số xã, việc rà soát, lập danh sách đề nghị hỗ trợ còn chưa chặt chẽ, dẫn đến một số đối tượng được đề nghị hỗ trợ chưa đảm bảo tiêu chí theo yêu cầu, chưa đủ tiêu chuẩn, điều kiện hỗ trợ. Ðơn cử, tại xã Nà Sáy và Pú Nhung (huyện Tuần Giáo), qua rà soát ban đầu của UBND 2 xã có 57 hộ nghèo, cận nghèo đề nghị được hỗ trợ làm nhà. Tuy nhiên, qua kiểm tra thực tế, một số hộ trong danh sách được đề nghị hỗ trợ làm nhà là hộ mới tách khẩu, vướng mắc về đất đai, hộ gia đình không thuộc diện hỗ trợ theo kế hoạch…
Tương tự, qua kiểm tra, rà soát thực tế tại xã Mường Toong và Mường Nhé (huyện Mường Nhé), một số hộ trong danh sách đề nghị chưa đủ điều kiện để hỗ trợ nhà ở, cần phải rà soát lại. Cùng đó, công tác tuyên truyền ở cơ sở còn hạn chế, khiến một số hộ vẫn lầm tưởng sẽ được hỗ trợ như chương trình làm nhà ở cho hộ nghèo do Bộ Công an triển khai trước đây là dựng hoàn thiện, bàn giao chìa khóa, thay vì người dân phải tự mua vật liệu, nhân công làm nhà.
Tại nhiều địa bàn sau khi thẩm định, rất nhiều trường hợp đã bị đề nghị loại khỏi đối tượng được hỗ trợ do không đáp ứng đủ điều kiện, tiêu chuẩn. Nguyên nhân bất cập do công tác kiểm tra, giám sát tại một số cơ sở chưa thường xuyên. Chủ yếu là dựa vào danh sách các xã đưa lên, sau đó tổng hợp gửi về xin hỗ trợ. Một số xã còn phó thác cho các tổ rà soát và cơ quan chuyên môn; vẫn còn tình trạng chủ quan trong bình xét, rà soát đối tượng đủ điều kiện. Có xã việc bình xét còn tình trạng nể nang...
Ðể hỗ trợ đúng người, đúng đối tượng, các địa phương cần rà soát, thẩm định theo đúng quy định, tiêu chuẩn. Ðối tượng hỗ trợ phải là hộ nghèo, cận nghèo không có nhà ở hoặc đang ở trong những ngôi nhà dột nát… thực sự có nhu cầu hỗ trợ làm nhà. Ðối tượng cũng phải chưa được Quỹ “Vì người nghèo” các cấp hỗ trợ làm nhà; có thời gian tách hộ trước ngày 31/3/2023 và được khu dân cư họp bình xét, thống nhất đề nghị của cấp ủy, chính quyền, MTTQ Việt Nam ở cơ sở.
Chương trình vận động hỗ trợ làm nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo có ý nghĩa vô cùng lớn trong việc bảo đảm an sinh, góp phần ổn định xã hội, tác động mạnh mẽ đến đời sống người dân; thể hiện sự quan tâm sâu sát, kịp thời của Ðảng và Nhà nước đối với người nghèo. Song nếu không thực hiện cẩn trọng, vô hình trung sẽ giảm giá trị nhân văn, tích cực của chương trình; đồng thời gây tâm lý so sánh giữa các hộ dân trong việc hỗ trợ.