Hoàn thiện hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi)
Ngày 17/7, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long và Thứ trưởng Trần Tiến Dũng nghe Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật báo cáo về tình hình xây dựng hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) sửa đổi.
Báo cáo tại buổi làm việc, Vụ trưởng Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật Trần Anh Đức cho biết, đề nghị xây dựng Luật Ban hành VBQPPL đã được thẩm định tại phiên họp ngày 08/7/2024 do Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh chủ trì. Trên cơ sở Báo cáo thẩm định số 173/BCTĐ ngày 12/7/2024, Vụ nghiên cứu, tiếp thu và rà soát, chỉnh lý Tờ trình, báo cáo đánh giá tác động chính sách, đề cương dự thảo luật theo ý kiến thẩm định. Cụ thể, Vụ đã rà soát, soát, chỉnh lý các nội dung trùng lặp, đảm bảo thống nhất trong Báo cáo đánh giá tác động; chỉnh lý Đề cương, trong đó bổ sung quy định ban hành văn bản trong trường hợp khẩn cấp, mật, quy trình 3 kỳ họp.
Sau chỉnh lý, đề nghị xây dựng Luật gồm 03 chính sách:
- Chính sách 1: Tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, thể chế hóa kịp thời, đầy đủ chủ trương, đường lối của Đảng về xây dựng pháp luật và thi hành pháp luật; bổ sung các nguyên tắc xây dựng và thi hành VBQPPL; giảm hình thức và xác định rõ cơ quan có thẩm quyền ban hành VBQPPL.
- Chính sách 2: Tiếp tục đổi mới, hoàn thiện quy trình xây dựng VBQPPL; xác định rõ và tăng cường vai trò, thẩm quyền, trách nhiệm của các chủ thể trong xây dựng pháp luật; bảo đảm chuyên nghiệp, khoa học, kịp thời phản ứng chính sách.
- Chính sách 3: Tiếp tục hoàn thiện cơ chế tổ chức thi hành VBQPPL, gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng với thi hành VBQPPL; tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý VBQPPL trái pháp luật; tăng cường nguồn lực cho công tác xây dựng pháp luật và tổ chức thi hành VBQPPL.
Bên cạnh đó, Vụ đã tiếp thu và làm rõ nội dung của từng chính sách. Theo đó, làm rõ mục tiêu giảm bớt chủ thể có thẩm quyền ban hành VBQPPL tại chính sách 1; làm rõ các quy trình: lập dự kiến chương trình xây dựng luật, pháp lệnh, nghị quyết và 02 giai đoạn đối với luật, nghị quyết, pháp lệnh; xây dựng văn bản của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng; xây dựng, ban hành VBPPL của địa phương; trình tự, thủ tục rút gọn; thẩm định VBQPPL tại chính sách 2; làm rõ về hiệu lực văn bản, văn bản hợp nhất, các quy định tổ chức thi hành tại chính sách 3.
Về thời hạn trình, tiếp thu ý kiến của các thành viên Hội đồng thẩm định, Vụ đề xuất trình cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 9 (tháng 5/2025) và dự kiến thông qua tại Kỳ họp thứ 10 (tháng 10/2025)
Tại buổi làm việc, đại diện các đơn vị đã trao đổi, thảo luận về một số nội dung còn ý kiến khác nhau như: bổ sung quy định xin ý kiến, thời điểm, trách nhiệm xin ý kiến các cấp ủy đảng; ban hành Nghị định của Chính phủ trong trường hợp cần thiết thuộc thẩm quyền của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội nhưng chưa đủ điều kiện xây dựng thành luật hoặc pháp lệnh để đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước, quản lý kinh tế, quản lý xã hội (Khoản 3 Điều 19 Luật Ban hành VBQPPL 2015); bổ sung Nghị định thí điểm; thẩm quyền ban hành VBQPPL cấp xã; việc xử lý trách nhiệm đối với người, cơ quan ban hành văn bản trái pháp luật…
Phát biểu tại buổi làm việc, Thứ trưởng Trần Tiến Dũng nhất trí việc bổ sung “nghị định thí điểm” là phù hợp để đảm bảo sự phản ứng chính sách, yêu cầu quản lý, điều hành của Chính phủ, nhất là vấn đề mới phát sinh.
Kết luận buổi làm việc, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long nhất trí việc giữ nguyên tên gọi là Luật Ban hành VBQPPL vì nội dung quy định về tổ chức thi hành pháp luật chỉ mang tính nguyên tắc, đảm bảo tính ổn định.
Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Lê Thành Long đề nghị Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật phải bám sát Quy định số 178/QĐ-TW ngày 27/6/2024 của Ban Chấp hành Trung ương về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác xây dựng pháp luật để xây dựng nội dung các chính sách, đặc biệt là việc quy định trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong quá trình xây dựng, soạn thảo VBQPPL; đồng thời tham khảo thêm Luật Phòng, chống tham nhũng và dự thảo Luật Báo chí của Bộ Thông tin và Truyền thông.