Hoàn thiện pháp lý giúp mô hình khu công nghệ số phát triển

Luật mới mở đường mô hình khu công nghệ số phát triển

Ngày 5/12, tại TP. Hồ Chí Minh, Hội thảo “Xúc tiến đầu tư vào Khu Công nghệ số tập trung” diễn ra do Cục Công nghiệp Công nghệ thông tin (Bộ Khoa học và Công nghệ) phối hợp với Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Tài chính), Khu Công viên phần mềm Quang Trung (QTSC) và Trung tâm Hỗ trợ và Tư vấn Chuyển đổi số TP. Hồ Chí Minh (DXCenter) tổ chức.

Hơn 200 đại biểu đến từ các sở, ngành, khu công nghệ, doanh nghiệp số, đơn vị hạ tầng và tổ chức xúc tiến đầu tư trong và ngoài nước tham dự hội thảo. Ảnh: Minh Khuê.

Hội thảo là diễn đàn kết nối giữa cơ quan quản lý, doanh nghiệp công nghệ, nhà đầu tư, viện - trường và các tổ chức hỗ trợ nhằm thúc đẩy hình thành hệ sinh thái công nghệ số năng động, bền vững và hội nhập quốc tế.

Theo Ban Tổ chức, ngày 14/6/2025, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Công nghiệp Công nghệ số (71/2025/QH15), đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong việc hình thành Khu Công nghệ số tập trung - mô hình mới thay thế cho Khu công nghệ thông tin tập trung trước đây. Luật mới phân cấp mạnh mẽ cho UBND cấp tỉnh trong việc quyết định thành lập, mở rộng các khu công nghệ số; đồng thời, quy định rõ cơ chế ưu đãi, hoạt động, quản lý và khai thác hạ tầng số dùng chung. Đây được xem là bước đột phá, tạo động lực mới để phát triển khu công nghệ số phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới, đáp ứng mục tiêu tạo hạ tầng thiết yếu dùng chung cho phát triển ngành công nghiệp công nghệ số Việt Nam.

Khát vọng quốc gia mạnh về công nghệ

Chia sẻ tại sự kiện, ông Nguyễn Khắc Lịch, Cục trưởng Cục Công nghiệp Công nghệ thông tin (Bộ Khoa học và Công nghệ), nhấn mạnh: Khu công nghệ số tập trung chính là hạ tầng nền tảng của ngành công nghiệp công nghệ số, là “đất lành” cho doanh nghiệp và là không gian để hiện thực hóa khát vọng đưa Việt Nam trở thành quốc gia mạnh về công nghệ.

Ông Nguyễn Khắc Lịch, Cục trưởng Cục Công nghiệp Công nghệ thông tin (Bộ Khoa học và Công nghệ). Ảnh: Minh Khuê.

Ông Nguyễn Khắc Lịch cho biết, từ năm 2006, khi mô hình khu công nghệ thông tin tập trung được luật hóa và Chính phủ ban hành Nghị định 154/2013/NĐ-CP, Việt Nam đã đặt những viên gạch đầu tiên cho hệ thống khu công nghệ số tập trung ngày nay.

Hơn 12 năm phát triển đã hình thành 8 khu công nghệ số tại Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và Cần Thơ; thu hút hơn 630 doanh nghiệp công nghệ số với mức tăng trưởng 20% mỗi năm; tạo việc làm cho 42.450 lao động chất lượng cao, gấp đôi so với năm 2013… Những con số này khẳng định khu công nghệ số tập trung không chỉ là nơi doanh nghiệp hoạt động mà còn là không gian tạo giá trị, nuôi dưỡng tri thức và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Theo ông Nguyễn Khắc Lịch, thế giới đang chuyển dịch mạnh mẽ sang công nghệ số, từ ứng dụng sang sáng tạo, từ phần mềm đơn lẻ sang hệ sinh thái hợp nhất của AI, dữ liệu, bán dẫn và các công nghệ đột phá.

Trong bối cảnh đó, Nghị quyết 57-NQ/TW (2024) xác định phát triển khu công nghệ số tập trung là giải pháp trọng tâm cho đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Điểm nhấn tiếp theo là Luật Công nghiệp Công nghệ số (71/2025/QH15), bộ luật tiên phong trên thế giới về phát triển công nghiệp công nghệ số. Luật mở ra chương mới cho mô hình khu công nghệ số với ưu đãi vượt trội, sandbox thử nghiệm và hạ tầng số dùng chung như cloud, data center, phòng lab kiểm thử chip hay siêu máy tính cho AI.

“Phát triển khu công nghệ số tập trung không phải phát triển bất động sản, mà là xây dựng hệ sinh thái nơi mọi doanh nghiệp, từ startup đến tập đoàn toàn cầu, đều có thể thử nghiệm, sáng tạo và vươn ra thế giới. Đây cũng là hành trình đồng hành cùng Việt Nam kiến tạo hạ tầng công nghiệp công nghệ số thế hệ mới, nền tảng để quốc gia bứt phá trong 30 năm tới”, ông Nguyễn Khắc Lịch nhấn mạnh.

Bộ Khoa học và Công nghệ cam kết tiếp tục đồng hành với các địa phương, nhà đầu tư và doanh nghiệp; lắng nghe, tháo gỡ vướng mắc; tạo điều kiện thuận lợi nhất để các khu công nghệ số tập trung phát triển hiệu quả, bền vững và mang lại giá trị cao cho quốc gia.

Bức tranh toàn điện về chiến lược phát triển khu công nghệ số

Chương trình hội thảo quy tụ bốn tham luận chuyên sâu, phản ánh bức tranh toàn diện về định hướng phát triển các khu công nghệ số tập trung trong giai đoạn mới.

Đại diện Cục Công nghiệp Công nghệ thông tin (Bộ Khoa học và Công nghệ) trình bày tham luận “Cơ chế, chính sách ưu đãi đối với Khu Công nghệ số tập trung” tại hội thảo. Ảnh: Minh Khuê.

Trong đó, đại diện Cục Công nghiệp Công nghệ thông tin (Bộ Khoa học và Công nghệ) trình bày tham luận “Cơ chế, chính sách ưu đãi đối với Khu Công nghệ số tập trung”, làm rõ những quy định mới trong Luật Công nghiệp Công nghệ số và các văn bản pháp luật liên quan. Báo cáo nhấn mạnh loạt ưu đãi đặc thù về thuế, hỗ trợ phát triển hạ tầng, thúc đẩy R&D cũng như các quy định tạo môi trường thông thoáng cho doanh nghiệp gia nhập và mở rộng hoạt động trong khu công nghệ số.

Tiếp đó, Tổng công ty Cổ phần Địa ốc Sài Gòn giới thiệu dự án “Khu Công nghệ số Yên Bình - Tiên phong mô hình tổ hợp công nghệ đô thị” tại Thái Nguyên. Dự án được định hướng xây dựng theo mô hình hệ sinh thái công nghệ đạt chuẩn quốc tế, tập trung vào bốn mục tiêu: hình thành trung tâm công nghệ số tầm khu vực; phát triển tổ hợp đa tiện ích All-in-one; xây dựng môi trường sống xanh Net Zero cho chuyên gia và người lao động; đào tạo nguồn nhân lực thông qua hệ thống giáo dục, trung tâm R&D và vườn ươm công nghệ.

Ông Phan Phương Tùng - Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ và Tư vấn chuyển đổi số TP. Hồ Chí Minh, Trưởng phòng kinh doanh Khu Công viên phần mềm Quang Trung (QTSC). Ảnh: Minh Khuê.

Ở góc độ thực tiễn vận hành, ông Phan Phương Tùng, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ và Tư vấn chuyển đổi số TP. Hồ Chí Minh, Trưởng phòng kinh doanh Khu Công viên phần mềm Quang Trung (QTSC) - chia sẻ kinh nghiệm thu hút đầu tư dựa trên hạ tầng đồng bộ, thủ tục thuận lợi, dịch vụ dùng chung hiện đại và nguồn nhân lực chất lượng cao. QTSC cũng công bố định hướng phát triển theo mô hình “Khu Công nghệ số - đô thị xanh, thông minh”, tập trung vào các lĩnh vực mũi nhọn như hạ tầng số, điện toán đám mây, AI, dữ liệu lớn, an ninh mạng, đổi mới sáng tạo và nhân lực số. Đây là định hướng phù hợp với chiến lược của TP. Hồ Chí Minh trong việc mở rộng và hình thành nhiều khu công nghệ số tập trung, thúc đẩy chuyển đổi số và phát triển kinh tế số của thành phố.

Đại diện Tập đoàn Becamex mang đến góc nhìn từ lĩnh vực công nghiệp công nghệ cao qua tham luận “Khu Công nghệ số tập trung: Trung tâm công nghiệp bán dẫn & đổi mới sáng tạo”. Báo cáo nhấn mạnh vai trò ngày càng quan trọng của hệ sinh thái bán dẫn, lĩnh vực được dự báo dẫn dắt tăng trưởng toàn cầu. Đồng thời, đề xuất xây dựng chuỗi trung tâm R&D, cơ sở thử nghiệm và nền tảng đổi mới sáng tạo gắn liền với các khu công nghệ số trong tương lai.

Các đại biểu thảo luận về cơ hội hợp tác đầu tư vào mô hình Khu Công nghệ số tập trung, tại hội thảo. Ảnh: Minh Khuê.

Đáng chú ý tại phiên thảo luận, các chuyên gia, doanh nghiệp, cơ quan quản lý đã tập trung làm rõ những tiềm năng, lợi thế, chính sách ưu đãi và cơ hội hợp tác đầu tư vào mô hình Khu Công nghệ số tập trung, mô hình chiến lược trong định hướng phát triển kinh tế số và đổi mới sáng tạo của TP. Hồ Chí Minh.

Thanh Minh