Hoàn thiện quy định về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, tránh vướng mắc, bất cập

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành nội dung họp. Ảnh: quochoi.vn

Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt cho biết, việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật nhằm thúc đẩy hội nhập quốc tế sâu rộng và triển khai đầy đủ các cam kết quốc tế về yêu cầu minh bạch hóa; thúc đẩy xã hội hóa hoạt động xây dựng, phổ biến và áp dụng tiêu chuẩn; tăng cường tính hiệu quả của hoạt động đánh giá sự phù hợp; hoàn thiện quy định về nguyên tắc, đối tượng, căn cứ, trình tự, thủ tục xây dựng, thẩm định, công bố tiêu chuẩn Việt Nam, ban hành quy chuẩn Việt Nam, quy chuẩn địa phương; nâng cao hiệu quả hoạt động xây dựng, quản lý tiêu chuẩn cơ sở theo hướng chặt chẽ hơn...

Các nội dung sửa đổi, bổ sung tập trung vào 6 nhóm nội dung trong các chính sách.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt trình bày tờ trình. Ảnh: Quochoi.vn

Thẩm tra Dự Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc họi Lê Quang Huy cho biết, Thường trực Ủy ban cơ bản tán thành với việc sửa đổi các quy định về hoạt động đánh giá sự phù hợp để đáp ứng yêu cầu minh bạch hóa trong thực thi các Hiệp định FTA.

Tuy nhiên, Dự luật cần nghiên cứu, bổ sung quy định về điều kiện hoạt động của tổ chức đánh giá sự phù hợp để bảo đảm tính cạnh tranh, khách quan và hiệu quả của hoạt động này, đặc biệt là hoạt động chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy...

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội cũng đề nghị đối chiếu với các luật vừa được Quốc hội thông qua hoặc các dự án luật đang trình Quốc hội xem xét để bảo đảm tính đồng bộ của hệ thống pháp luật; tiếp tục rà soát, đối chiếu với các điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên để bảo đảm tính tương thích.

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Lê Quang Huy trình bày báo cáo thẩm tra. Ảnh: Quochoi.vn

Chủ nhiệm Lê Quang Huy cũng cho biết, Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát, quy định hướng dẫn cụ thể việc xây dựng, thẩm định, ban hành quy chuẩn địa phương phù hợp với thực tế để có thể triển khai được ở các địa phương; quy định rõ thời gian, trình tự các bộ, ngành phải có ý kiến khi địa phương có văn bản đề xuất yêu cầu xây dựng quy chuẩn, hạn chế tình trạng đùn đẩy kéo dài ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Thảo luận về Dự án Luật, quan tâm đến quy chuẩn kỹ thuật địa phương, Trưởng ban Công tác đại biểu thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội Nguyễn Thanh Hải cho rằng, việc ban hành quy chuẩn kỹ thuật địa phương gặp nhiều khó khăn liên quan đến trình độ, năng lực và tính cần thiết, do đó cần đánh giá thêm về vấn đề này.

Trưởng ban Công tác đại biểu thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội Nguyễn Thanh Hải thảo luận tại phiên họp. Ảnh: Quochoi.vn

Bà Nguyễn Thanh Hải cho biết, hiện chỉ có TP Hà Nội ban hành được quy chuẩn kỹ thuật địa phương (Quy chuẩn kỹ thuật về quy hoạch, kiến trúc tại khu vực các quận: Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa, Hai Bà Trưng), các tỉnh, thành phố khác chưa ban hành được; còn 66 quy chuẩn địa phương khác đã ban hành lại liên quan đến sản phẩm, hàng hóa. “Nên chăng chỉ nên quy định về tiêu chuẩn kỹ thuật cơ sở của địa phương”, bà Nguyễn Thanh Hải nói.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho rằng, sau 17 năm ban hành, cần nghiên cứu, rà soát để sửa đổi toàn diện Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật, bảo đảm phù hợp với quy mô nền kinh tế, tình hình thực tế, hệ thống pháp luật hiện hành và việc hội nhập sâu, tham gia nhiều Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới (FTA).

Đồng thời, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cũng phản ánh, qua theo dõi thấy các doanh nghiệp phản ánh quy chuẩn kỹ thuật đâu đó còn có quy định thiếu thống nhất, cách hiểu chưa rõ ràng dẫn đến quá trình triển khai thực hiện có vướng mắc. Ví dụ quy chuẩn về an toàn về cháy của các công trình, hay quy chuẩn điều kiện, đầu tư kinh doanh về thương mại. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng phản ảnh quá trình ban hành các quy chuẩn, tiêu chuẩn có cái “giật cục, nhanh quá, sốc quá" mà không có lộ trình để thực hiện. "Vấn đề như vậy tạo ra chi phí tuân thủ của doanh nghiệp tăng lên, ảnh hưởng đến áp lực cạnh tranh hàng hóa của doanh nghiệp. Đây là việc cần phải sửa đổi để có quy định, tránh các vướng mắc bất cập"- Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh nêu.

Tại phiên thảo luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng cho rằng, cần nghiên cứu bổ sung trách nhiệm xây dựng, thẩm định, công bố, thông báo, áp dụng tiêu chuẩn quốc gia; áp dụng trình tự, thủ tục rút gọn, căn cứ xây dựng tiêu chuẩn, ban hành tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia; xây dựng, áp dụng tiêu chuẩn cơ sở của cơ quan nhà nước và doanh nghiệp; xây dựng, thẩm định và ban hành quy chuẩn quốc gia, quy chuẩn kỹ thuật địa phương…

PV