Hoàn thuế thu nhập cá nhân tự động: Làm gì khi phát hiện bị 'mượn' mã số thuế khai khống thu nhập?

Tổng cục Thuế vừa ban hành “Quy trình hoàn thuế thu nhập cá nhân tự động” theo Quyết định số 108/QĐ-TCT của Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế. Quy trình này được triển khai từ kỳ quyết toán thuế TNCN năm 2024.

Quy trình hoàn thuế thu nhập cá nhân (TNCN) tự động sẽ giúp người nộp thuế (NNT) chủ động thực hiện nghĩa vụ thuế, đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý thuế thông qua ứng dụng CNTT. Tuy nhiên, không ít NNT vẫn có những băn khoăn về hồ sơ quyết toán, quy trình hoàn thuế tự động. Tổng cục Thuế đã có thông tin giải thích rõ một số vấn đề mà NNT quan tâm.

Nộp hồ sơ hoàn thuế như thế nào?

Để hồ sơ hoàn thuế TNCN của NNT được xử lý tự động, thuận lợi, chính xác và hiệu quả, Tổng cục Thuế khuyến khích NNT sử dụng chức năng “Tờ khai quyết toán thuế TNCN gợi ý” và thực hiện liên kết, đăng ký số tài khoản ngân hàng (đích danh và đã được xác thực) trên các ứng dụng Thuế điện tử như: eTax Mobile; ứng dụng Thuế điện tử dành cho cá nhân (iCanhan) để nộp hồ sơ hoàn thuế TNCN.

Với chức năng “Tờ khai quyết toán thuế TNCN gợi ý”, hệ thống tự động tổng hợp dữ liệu và điền sẵn các chỉ tiêu trên tờ khai quyết toán thuế TNCN của NNT dựa trên cơ sở dữ liệu kê khai của tổ chức trả thu nhập, dữ liệu đăng ký thuế, dữ liệu tổng quan về nghĩa vụ thuế, các khoản nợ của NNT trên toàn quốc.

NNT sử dụng ứng dụng eTax Mobile, ứng dụng iCanhan của Tổng cục Thuế để kiểm tra thông tin trên “Tờ khai quyết toán thuế TNCN gợi ý” do hệ thống tự động tạo lập.

Trường hợp NNT đồng ý với thông tin được gợi ý trên Tờ khai quyết toán thuế TNCN gợi ý, NNT xác nhận và nộp hồ sơ quyết toán trên ứng dụng.

Trường hợp NNT không đồng ý với thông tin được gợi ý trên Tờ khai quyết toán thuế TNCN gợi ý, NNT sửa lại thông tin tại các chỉ tiêu tương ứng, bổ sung lý do chênh lệch và nộp hồ sơ quyết toán kèm theo tài liệu chứng minh.

Các bước xử lý dữ liệu hoàn thuế thu nhập cá nhân có thể diễn ra hoàn toàn tự động

Sau khi NNT nộp hồ sơ hoàn thuế TNCN, hệ thống tự động tiếp nhận và phân loại hồ sơ trên cơ sở thực hiện đối chiếu các điều kiện theo quy trình.

Trường hợp hồ sơ được hệ thống phân loại đủ điều kiện xử lý tự động, hệ thống tự động tạo Quyết định hoàn thuế (hoặc Quyết định hoàn kiêm bù trừ thu NSNN) và Lệnh hoàn trả khoản thu NSNN (hoặc Lệnh hoàn trả kiêm bù trừ khoản thu NSNN) để chuyển Thủ trưởng cơ quan thuế ký điện tử. Sau khi Thủ trưởng cơ quan thuế ký điện tử, hệ thống tự động chuyển Lệnh hoàn sang Kho bạc Nhà nước để chuyển tiền hoàn về tài khoản của NNT.

Như vậy, đối với hồ sơ hoàn thuế TNCN đủ điều kiện xử lý tự động, chỉ còn duy nhất một bước cần Thủ trưởng cơ quan thuế thực hiện ký điện tử ban hành Quyết định hoàn thuế (hoặc Quyết định hoàn kiêm bù trừ thu NSNN) và Lệnh hoàn trả khoản thu NSNN (hoặc Lệnh hoàn trả kiêm bù trừ khoản thu NSNN) theo quy định pháp luật. Tất cả các bước xử lý dữ liệu đều đã được hệ thống tự động thực hiện.

Trường hợp hồ sơ có dữ liệu chưa đáp ứng các điều kiện xử lý tự động, dựa trên kết quả phân loại của hệ thống và các công cụ hỗ trợ, bộ phận xử lý hồ sơ sẽ thực hiện các bước xử lý trong vòng 03 ngày làm việc kể từ ngày tiếp nhận hồ sơ.

Làm gì khi phát hiện bị khai khống thu nhập

Một tình huống NNT là cá nhân lưu ý có thể xảy ra trong thực tiễn, đó là đối với trường hợp doanh nghiệp sử dụng thông tin của cá nhân (Tên, MST, số CCCD) để kê khai, tính chi phí tiền lương, tiền công khi xác định nghĩa vụ thuế thu nhập doanh nghiệp trong khi không phát sinh trả thu nhập trên thực tế cho cá nhân, có thể gây ảnh hưởng đến nghĩa vụ quyết toán thuế TNCN của cá nhân,

Về tình huống này, Tổng cục Thuế đã dự báo phát sinh vướng mắc để triển khai nâng cấp ứng dụng eTax Mobile, iCanhan từ đó hỗ trợ cá nhân gửi thông tin phản hồi bằng phương thức điện tử cho cơ quan thuế về việc bị khai sai thu nhập hoặc khai khống thu nhập.

Theo đó, khi NNT gửi phản hồi qua eTax Mobile hoặc iCanhan, hệ thống sẽ tự động gửi thông tin phản hồi về địa chỉ thư điện tử của doanh nghiệp bị phản ánh, đồng thời gửi cho cơ quan thuế quản lý doanh nghiệp và cơ quan thuế đang xử lý hồ sơ cho NNT.

Trên cơ sở thông tin do NNT cung cấp, cơ quan thuế kịp thời có biện pháp kiểm tra, xác minh thông tin và có biện pháp xử lý nghiêm minh đối với doanh nghiệp sử dụng thông tin của cá nhân kê khai, tính chi phí trong khi không phát sinh trả thu nhập trên thực tế cho cá nhân.

Ngoài ra, để kiểm soát sau hoàn thuế TNCN, hệ thống ứng dụng CNTT ngành Thuế định kỳ hàng quý tự động tổng hợp dữ liệu để cảnh báo và tự động cung cấp danh sách cho cơ quan thuế về việc tổ chức, cá nhân trả thu nhập, khấu trừ thuế TNCN kê khai bổ sung làm thay đổi thông tin nghĩa vụ thuế của NNT là cá nhân đã được hoàn thuế TNCN để bộ phận giải quyết hồ sơ có căn cứ thực hiện xử lý kiểm soát sau hoàn và thu hồi hoàn thuế (nếu có).

Nhật Linh