Hội đàm ba bên Nhật – Hàn – Trung gây chú ý giữa căng thẳng quốc tế

Đây là lần đầu tiên sau hơn 4 năm lãnh đạo 3 nước gặp nhau trong bối cảnh tình hình quốc tế diễn ra nhiều chiều hướng biến động phức tạp.

Trong khi các nhà quan sát cho rằng hội nghị thượng đỉnh 3 bên chính thức bắt đầu vào ngày 27/5 khó có thể mang lại kết quả đáng kể trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị gia tăng, thì việc quay trở lại bàn đàm phán sau năm 2019 của 3 nước Đông Á vẫn được coi là tín hiệu cho thấy các bên quan tâm đến việc cải thiện quan hệ.

Đài truyền hình nhà nước Trung Quốc CCTV đưa tin, Trung Quốc và Nhật Bản đã đồng ý khởi động một vòng đối thoại kinh tế cấp cao mới khi ông Lý có cuộc gặp chính thức đầu tiên với thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida vào chiều 26/5.

Theo Kyodo News của Nhật Bản, thủ tướng Kishida cũng yêu cầu Trung Quốc dỡ bỏ lệnh cấm nhập khẩu thủy sản Nhật Bản. Lệnh cấm do Bắc Kinh áp đặt vào năm ngoái sau khi Nhật Bản tiến hành kế hoạch xả nước phóng xạ từ nhà máy hạt nhân Fukushima bị hư hại, đã phủ bóng đen lên quan hệ song phương.

Theo CCTV, thủ tướng Lý Cường đã yêu cầu Nhật Bản “hoàn thành trách nhiệm và nghĩa vụ của mình” về vấn đề này, đồng thời kêu gọi nước này “xử lý đúng đắn các vấn đề lịch sử và vấn đề Đài Loan”.

Báo cáo của Kyodo cho biết ông Kishida đã đề cập đến tầm quan trọng của eo biển Đài Loan ổn định trong cuộc hội đàm với ông Lý và truyền đạt “mối quan ngại sâu sắc” của Tokyo về việc mở rộng hoạt động quân sự của Bắc Kinh.

Nhận xét của ông được đưa ra một ngày sau khi quân đội Trung Quốc kết thúc hai ngày mà các nhà quan sát mô tả là cuộc 'biểu dương' quân sự lớn nhất và gần nhất từng được tổ chức gần đảo Đài Loan. Bắc Kinh mô tả đây là một “sự răn đe mạnh mẽ” chống lại hoạt động ly khai của Đài Loan.

Thủ tướng Nhật Bản Kishida và thủ tướng Trung Quốc Lý Cường trong cuộc gặp trước thềm hội nghị thượng đỉnh 3 bên

Trong cuộc gặp với Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol trước đó trong ngày, ông Lý kêu gọi Seoul hợp tác với Bắc Kinh để “phản đối việc biến các vấn đề kinh tế và thương mại thành vấn đề chính trị hoặc an ninh”, theo Tân Hoa Xã.

Ông cũng kêu gọi những nỗ lực chung nhằm “bảo vệ sự ổn định và dòng chảy thông suốt của chuỗi công nghiệp và chuỗi cung ứng của hai nước và thế giới”.

Lãnh đạo hai bên đã đồng ý đẩy nhanh giai đoạn đàm phán thứ hai về Hiệp định thương mại tự do song phương (FTA).

Thủ tướng Lý Cường cho biết Trung Quốc sẵn sàng tăng cường hợp tác với Hàn Quốc trong các lĩnh vực như sản xuất cao cấp, năng lượng mới, trí tuệ nhân tạo và y sinh. Ông cũng cam kết bảo vệ đầu tư nước ngoài, bao gồm cả các công ty Hàn Quốc - điều mà ông cũng nhấn mạnh trong cuộc gặp riêng sau đó với chủ tịch tập đoàn Samsung - Lee Jae-yong.

Theo Tân Hoa Xã, tổng thống Yoon cho biết Hàn Quốc sẽ tuân thủ “nguyên tắc một Trung Quốc”, trong đó tuyên bố rằng Đài Loan là một phần của Trung Quốc.

Hãng thông tấn Yonhap của Hàn Quốc cho biết Yoon kêu gọi Trung Quốc đóng một vai trò trong vấn đề hạt nhân của Triều Tiên và sự hợp tác quân sự của Bình Nhưỡng với Moscow. Thông báo cũng cho biết Bắc Kinh và Seoul đã đồng ý thiết lập cơ chế đối thoại ngoại giao và an ninh, với cuộc gặp đầu tiên sẽ được tổ chức vào tháng tới.

Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Hàn Quốc và được coi là lực lượng chủ chốt trong việc kiềm chế một CHDCND Triều Tiên có vũ khí hạt nhân.

Tuy nhiên, địa chính trị khu vực đã bị ảnh hưởng khi Mỹ tăng cường hợp tác an ninh với Nhật Bản và Hàn Quốc, cả hai đều là đồng minh hiệp ước của Mỹ, trong bối cảnh nước này ngày càng cạnh tranh với Trung Quốc.

Anh Duy