Hội nghị cấp cao Đông Á: Chủ tịch ASEAN 2025 kêu gọi các nhà lãnh đạo thúc đẩy đối thoại vì hòa bình, hoan nghênh nỗ lực xây dựng COC

Hội nghị cấp cao Đông Á lần thứ 20, diễn ra ngày 27/10 ở Kuala Lumpur. (Nguồn: TTXVN)

Theo hãng thông tấn Bernama, tham dự hội nghị có Quốc vương Brunei Sultan Hassanal Bolkiah, Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường, Thủ tướng Singapore Lawrence Wong, Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone, Thủ tướng Campuchia Hun Manet, Thủ tướng Timor-Leste Kay Rala Xanana Gusmão, Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul, Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon và Thủ tướng Australia Anthony Albanese.

Ngoài ra còn có sự hiện diện của Phó Thủ tướng Nga Alexey Overchuk, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio, Ngoại trưởng Indonesia Sugiono, Ngoại trưởng Ấn Độ S Jaishankar, Ngoại trưởng Hàn Quốc Cho Hyun, Ngoại trưởng Nhật Bản Motegi Toshimitsu và Thư ký thường trực Bộ Ngoại giao Myanmar Hau Khan Sum.

Bên cạnh đó, Thủ tướng Anwar đã chào mừng Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva và Tổng thống Nam Phi Matamela Cyril Ramaphosa với tư cách là khách mời. Ông Anwar đã đánh giá cao cả hai nhà lãnh đạo về cam kết đối với chủ nghĩa đa phương.

Phát biểu tại EAS, diễn ra đúng dịp kỷ niệm 20 năm thành lập, nhà lãnh đạo Malaysia lưu ý, EAS được thành lập để trở thành nền tảng cho đối thoại chiến lược, chính trị và kinh tế, trong đó ASEAN là động lực thúc đẩy. Ngày nay, EAS phải tái khẳng định mục tiêu chung, thúc đẩy các cam kết có nguyên tắc và hướng tới tương lai.

Về các vấn đề toàn cầu và khu vực, ông Anwar hoan nghênh kế hoạch toàn diện gần đây nhằm chấm dứt xung đột ở Dải Gaza.

Đề cập Myanmar, ông Anwar cho hay, ASEAN tái khẳng định cam kết với Đồng thuận 5 Điểm. Malaysia đã tích cực hợp tác với tất cả các bên để thúc đẩy hòa bình và cứu trợ nhân đạo.

Về Biển Đông, Thủ tướng Anwar cho biết, Malaysia hoan nghênh nỗ lực đang diễn ra nhằm xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC). Tất cả các bên cần tiếp tục tuân thủ các nguyên tắc được công nhận rộng rãi của luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982.

Tại hội nghị trên, Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul đã đề xuất 3 trụ cột chính, cụ thể là an ninh tài chính, an ninh số và an ninh con người, nhằm thúc đẩy hợp tác ASEAN và tăng cường quan hệ đối tác giữa ASEAN với các đối tác ở khu vực Đông Á.

Cũng tại hội nghị, Ngoại trưởng Hàn Quốc Cho Hyun khẳng định sẽ tăng cường hợp tác với các quốc gia Đông Nam Á và cộng đồng quốc tế nhằm đối phó với tội phạm xuyên quốc gia hiện đang gia tăng trong khu vực, đặc biệt là các vụ lừa đảo trực tuyến.

Các quốc gia tham dự cũng bày tỏ lo ngại về mối đe dọa ngày càng tăng từ lừa đảo trực tuyến và các tội phạm mạng khác, nhấn mạnh sự cần thiết phải có những nỗ lực phối hợp ở cấp độ khu vực.

Bên cạnh đó, Ngoại trưởng Cho Hyun đã giải thích các sáng kiến hòa bình của Hàn Quốc đối với Triều Tiên, kêu gọi khôi phục giao lưu và cải thiện quan hệ với Bình Nhưỡng, đồng thời đề nghị các thành viên EAS ủng hộ những nỗ lực này.

EAS đã thông qua Tuyên bố Kuala Lumpur nhân kỷ niệm 20 năm EAS và Tuyên bố EAS về Thúc đẩy địa phương hóa trong hành động dự báo ứng phó thiên tai, góp phần củng cố nền tảng hợp tác chiến lược của EAS trong giai đoạn phát triển mới, hướng tới một khu vực hòa bình, ổn định, bền vững và thịnh vượng.

Bảo Minh