Hội nghị đánh giá công tác triển khai điều trị điều trị Methadonne

Giám đốc Sở Y tế Nông Tuấn Phong phát biểu chỉ đạo hội nghị.

Công tác điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone trên địa bàn tỉnh được triển khai từ năm 2014 theo Quyết định số 43/QĐ-UBND ngày 6/4/2012 của UBND tỉnh về việc phê duyệt Đề án triển khai chương trình điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone tại tỉnh, giai đoạn 2012 - 2017. Cơ sở điều trị Methadone đầu tiên đặt tại Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS trước đây (nay là Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh) đi vào hoạt động từ tháng 3/2014. Từ khi được thành lập, trung bình mỗi năm cơ sở điều trị Methadone tiếp nhận trên 500 người nghiện trên địa bàn toàn tỉnh đến điều trị.

Để hoàn thành các chỉ tiêu, mục tiêu của Chính phủ đề ra theo Quyết định 1246/QĐ-TTg ngày 14/8/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược Quốc gia chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030, đồng thời, tạo điều kiện thuận lợi cho người bệnh đang làm ăn sinh sống tại các huyện, xã hằng ngày không phải di chuyển đi xa để đến uống thuốc tại cơ sở Methadone tuyến tỉnh. Giai đoạn từ năm 2015 - 2020, Sở Y tế triển khai thêm các cơ sở điều trị thay thế các chất dạng phiện bằng thuốc Methadone tại tất cả các trung tâm y tế (TTYT) tuyến huyện.

Trước tình hình dịch HIV diễn biến phức tạp tại một số địa bàn trọng điểm, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số số 2503/KH-UBND ngày 13/9/2023 về triển khai đáp ứng y tế công cộng với chùm lây nhiễm HIV tại tỉnh năm 2023 - 2024. Năm 2024, Sở Y tế mở thêm 1 Cơ sở điều trị Methadone tại Bệnh viện Tĩnh Túc (Nguyên Bình) và 3 Cơ sở cấp phát thuốc Methadone tại các Trạm y tế (TYT) các xã: Thái Học (Bảo Lâm), Đàm Thủy (Trùng Khánh) và Đề Thám (Thành phố); năm 2025, mở thêm Cơ sở cấp phát thuốc Methadone tại TYT xã Hưng Đạo (Thành phố); dự kiến trong tháng 6/2025 sẽ triển khai thêm 3 điểm cấp phát thuốc Methadone tại các TYT xã Đoài Dương, Đình Phong, Quang Trung (Trùng Khánh).

Hiện, toàn tỉnh có 13 cơ sở điều trị Methadone và 4 cơ sở cấp phát thuốc điều trị thay thế. Toàn bộ số Cơ sở cấp phát thuốc điều trị thay thế đều đang nằm chung trong khuôn viên của các TYT xã. Đối với các cơ sở điều trị thay thế có 2 cơ sở nằm trong khuôn viên của TTYT huyện; có 11 cơ sở điều trị được bố trí biệt lập với TTYT huyện/thành phố.

Tính đến ngày 30/4/2025, tổng số người nghiện ma túy đang được điều trị Methadone trên địa bàn tỉnh 1.042 người, chiếm 69,8% tổng số người nghiện có hồ sơ quản lý trên địa bàn tỉnh, trong đó có 2 bệnh nhân có hộ khẩu ngoại tỉnh.

Các cơ sở điều trị Methadone và cơ sở cấp phát luôn phối hợp chặt chẽ với lực lượng công an địa phương cùng cấp trong công tác quản lý người nghiện, thường xuyên rà soát, lập danh sách và xác định tình trạng nghiện, điều trị Methadone tại cơ sở cho các trường hợp tự nguyện đủ điều kiện; cập nhật thông tin người nghiện chích ma túy có hồ sơ quản lý do lực lượng Công an cấp để có những phương pháp can thiệp giảm tác hại nói chung và tư vấn điều trị thay thế nói riêng để giảm thiểu các yếu tố nguy cơ nhiễm HIV cho người nghiện; thiết lập mạng lưới thông tin và thông báo khẩn cấp cho công an khi có trường hợp gây rối, mất trật tự tại cơ sở điều trị. Từ đầu năm đến nay, không xảy ra trường hợp gây mất trật tự phải xử lý trên phạm vi hoạt động của các cơ sở điều trị và cơ sở cấp phát thuốc.

Tuy nhiên, công tác triển khai điều trị điều trị Methadonnetrên địa bàn tỉnh còn gặp một số khó khăn như: số bệnh nhân bỏ điều trị tại cơ sở ngày càng có xu hướng gia tăng, nguyên nhân do một số đi làm xa, một số chuyển từ heroin sang sử dụng ma túy đá làm mất kiểm soát việc uống Methadone hằng ngày; một số trường hợp điều trị chống đối nhằm che mắt gia đình và lực lượng công an trong khi bản thân tiếp tục tàng trữ mua, bán và sử dụng trái phép chất ma túy…

Để công tác điều trị các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế được diễn ra thuận lợi, đạt được các mục tiêu theo Chiến lược Quốc gia chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030, ngành Y tế đưa ra phương án chuyển các cơ sở điều trị Methadone tại TTYT các huyện/thành phố về TYT xã/phường quản lý, hoạt động. Đồng thời, giữ nguyên cơ sở cấp phát thuốc thay thế tại các điểm TYT như hiện có. Tùy theo tình hình địa phương, trong thời gian tới xem xét mở thêm điểm cấp phát thuốc tại các điểm trạm, góp phần vào công tác chăm sóc sức khỏe người dân, ổn định an ninh trật tự xã hội trên địa bàn tỉnh, hoàn thành mục tiêu chiến lược quốc gia chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030 của thủ tướng Chính phủ đề ra.

Mai Hoa