Hội thảo góp ý đối với dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi)

14/3/2025 Gốc

Sáng 14/3, tại Trụ sở Văn phòng Quốc hội, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội phối hợp với Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức Hội thảo góp ý đối với dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi).

Ông Nguyễn Văn An, Ủy viên là đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội khóa XV và ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký, Trưởng Ban Pháp chế, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam chủ trì Hội thảo.

Tham dự Hội thảo có các đồng chí đại diện Thường trực Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội, các vị đại biểu Quốc hội là thành viên Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội; đại diện lãnh đạo Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), đại diện Bộ Công thương là cơ quan chủ trì soạn thảo; các doanh nghiệp, hiệp hội, chuyên gia về lĩnh vực hóa chất.

Toàn cảnh Hội thảo

Phát biểu khai mạc tại Hội thảo, ông Nguyễn Văn An đề nghị các đại biểu tập trung nghiên cứu, thảo luận, tham gia góp ý vào Dự án Luật Hóa chất (sửa đổi) với một số nội dung cụ thể như: Sự phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng; Tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật; Ưu đãi đầu tư đối với công nghiệp hóa chất trọng điểm; Quảng cáo hóa chất; Đăng ký hóa chất mới và quản lý hóa chất mới; Hóa chất nguy hiểm trong sản phẩm, hàng hóa; Xây dựng Kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất; Quản lý nhà nước về hóa chất; Quy định chuyển tiếp.

Cụ thể, ông Nguyễn Văn An nêu 5 nhóm vấn đề lớn và 3 nội dung trọng tâm trên cơ sở tổng hợp ý kiến của các Đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 Quốc hội Khóa XV (tháng 11/2024) đó là: Ưu đãi đối với lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm (Điều 7); Về quản lý hóa chất mới (Điều 19, 20, 21); Về hóa chất nguy hiểm trong sản phẩm, hàng hóa (Chương V); Về quảng cáo hóa chất (Điều 29); Về xây dựng Kế hoạch, Biện pháp phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất (Điều 36 và Điều 37). Các quy định trong dự thảo Luật về ưu đãi đối với lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm đã phù hợp, đầy đủ chưa, có tạo cơ sở, nền tảng cho việc phát triển lĩnh vực này thật sự hiệu quả, tạo chuyển biến trong thực tế hay không? Việc quản lý hóa chất mới, hóa chất nguy hiểm trong sản phẩm, hàng hóa, quảng cáo hóa chất như trong dự thảo Luật đã đầy đủ và bảo đảm tính khả thi trong thực tiễn, vừa tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, vừa bảo đảm quản lý chặt chẽ hóa chất và bảo vệ môi trường, sức khỏe con người hay không? Về xây dựng Kế hoạch, biện pháp phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất, đề nghị các doanh nghiệp, hiệp hội nêu các khó khăn, vướng mắc (nếu có) trong triển khai thực hiện.

Các ĐBQH và khách mời tham dự Hội thảo

Ngoài ra, ông Nguyễn Văn An cũng đề nghị các đại biểu trao đổi, góp ý về các nội dung khác trong dự thảo Báo cáo giải trình, tiếp thu và phương án chỉnh lý trong dự thảo Luật đã phù hợp, bảo đảm tính khả thi chưa? Các quy định chuyển tiếp đã bao quát các trường hợp phát sinh trong thực tiễn hay không; nếu chưa hoặc không thì tại sao?

Làm rõ quy định về khoảng cách an toàn đối với địa điểm xây dựng công trình có hoạt động hóa chất

Đề cập về khoảng cách an toàn đối với địa điểm xây dựng công trình có hoạt động hóa chất, bà Nguyễn Thị Mai – Phó Trưởng Ban Kỹ thuật, Tập đoàn Hóa chất Việt Nam đề nghị cơ quan soạn thảo xem xét, bổ sung để làm rõ quy định khoảng cách an toàn đối với địa điểm xây dựng công trình có hoạt động hóa chất của các dự án hóa chất mới và các dự án hóa chất đang hoạt động. Dẫn chứng từ thực tiễn, bà Nguyễn Thị Mai phân tích theo quá trình phát triển và đô thị hóa, xung quanh nhiều nhà máy, dân cư đã ở gần sát đến tường bao doanh nghiệp và hiện có trường hợp đã được cấp chính quyền cấp Giấy chứng nhận sử dụng đất để định cư (do trước đây trong thời gian dài không có quy định về cách an toàn).

Bà Nguyễn Thị Mai - Phó Trưởng Ban Kỹ thuật, Tập đoàn Hóa chất Việt Nam

Với quy định về khoảng cách an toàn như nêu tại dự thảo lần thứ 7 Luật Hóa chất (sửa đổi), nhiều nhà máy đang hoạt động có nguy cơ vi phạm khoảng cách an toàn. Phân tích rõ hơn, bà Nguyễn Thị Mai nêu ví dụ. Từ việc vi phạm do chủ thể khác gây ra, dưới sức ép của dư luận xã hội, của dân cư, nhà máy sản xuất hóa chất phải di dời. Việc xây dựng một dự án sản xuất hóa chất cần qua nhiều bước xem xét thẩm định của cơ quan chức năng, nguồn vốn đầu tư rất lớn và thời gian dài bởi vậy, việc di dời nhà máy sản xuất sẽ gây thiệt hại cho doanh nghiệp, cho Nhà nước và xã hội.

Từ thực tế nêu trên, bà Nguyễn Thị Mai đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo xem xét, bổ sung quy định cụ thể về khoảng cách an toàn đối với dự án mới và dự án đang hoạt động, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và địa phương khi triển khai thực hiện. Đối với dự án đang hoạt động được xây dựng trước khu dân cư cần có quy định cụ thể để chính quyền có chính sách di dời người dân đến vùng an toàn, trả lại hành lang an toàn.

Bà Đào Thị Thu Huyền – Phó Giám đốc Đối ngoại, Công ty TNHH Canon Việt Nam

Đóng góp ý kiến về việc quản lý hóa chất, bà Đào Thị Thu Huyền – Phó Giám đốc Đối ngoại, Công ty TNHH Canon Việt Nam cho rằng, hiện nay, tất các quy định chỉ yêu cầu phải kiểm soát hóa chất có điều kiện và hóa chất cần kiểm soát đặc biệt. Đồng thời, các quốc gia trên thế giới cũng chỉ quản lý các hóa chất cần kiểm soát hoặc hóa chất cần kiểm soát đặc biệt, hóa chất độc hại. Việc phải kiểm soát cả các hóa chất không thuộc 2 loại hóa chất trên là không có căn cứ và không đúng với nguyên tắc, thông lệ quốc tế.

Cũng theo bà Đào Thị Thu Huyền, hiện nay ở một số quốc gia, chỉ hóa chất nằm trong danh mục hóa chất cần kiểm soát và hóa chất cần kiểm soát đặc biệt thì khi nhập khẩu mới phải khai báo. Ngoài ra, các quy định của Việt Nam đã quy định rất chặt chẽ việc quản lý hóa chất theo từng công đoạn như vận chuyển, lưu trữ, sử dụng và xử lý.

Tháo gỡ điểm nghẽn, khó khăn trong quản lý hóa chất

Liên quan đến việc quản lý hóa chất, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Tạ Đình Thi nêu quan điểm: Cơ quan chủ trì soạn thảo dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi) cần quan tâm tháo gỡ điểm nghẽn, khó khăn trong quản lý hóa chất khi áp dụng trong tình hình mới hiện nay. Theo đó, cần tiếp tục thể chế hóa Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia trong quản lý hóa chất, chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm các loại hóa chất; phòng tránh sự cố hóa chất, ảnh hưởng của hóa chất đến môi trường... Bên cạnh đó là gắn với giảm thủ tục hành chính; phân cấp, phân quyền trong quản lý hóa chất phải tính đến trong bối cảnh thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW về “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Tạ Đình Thi phát biểu tại Hội thảo

Phát biểu kết luận Hội thảo, ông Nguyễn Văn An, Ủy viên là đại biểu Quốc hội chuyên trách tại Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội ghi nhận và đánh giá cao những ý kiến đóng góp của các đại biểu về những nội dung liên quan đến dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi). Về cơ bản, các đại biểu đánh giá cao dự thảo mới nhất của Luật. Bên cạnh đó, cũng cần tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện thêm các quy định về nội dung của các thuật ngữ, ưu đãi đầu tư, thuế đối với lĩnh vực, quản lý, sử dụng hóa chất, đăng ký hóa chất, đánh giá rủi ro, kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất, hóa học xanh, khoảng cách an toàn, quy định chuyển tiếp...; trong đó có nhiều ý kiến như đại biểu là đại diện các hiệp hội, doanh nghiệp góp ý để vừa giảm thủ tục hành chính, bảo đảm quyền lợi của doanh nghiệp, vừa bảo đảm an toàn hóa chất, bảo vệ môi trường, sức khỏe người dân.

Các ý kiến góp ý đều rất tâm huyết, đã được Ban Tổ chức ghi chép đầy đủ và Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường sẽ chỉ đạo việc nghiên cứu, tổng hợp để tiếp tục thực hiện việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi). Nhiều nội dung sẽ được Ủy ban và Bộ Công thương phối hợp với các cơ quan khác để rà soát, đề xuất những nội dung liên quan trong dự thảo Luật. Đối với những vướng mắc liên quan đến nghị định, thông tư, đề nghị Cục Hóa chất tổng hợp, báo cáo lãnh đạo Bộ Công Thương xử lý theo thẩm quyền, trình Chính phủ sửa đổi, bổ sung, lấy ý kiến của các Bộ khác sửa đổi các văn bản liên quan để bảo đảm hiệu quả của các quy định trong pháp luật về hóa chất.

Ủy viên là ĐBQH hoạt động chuyên trách Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Văn An phát biểu kết luận Hội thảo

Đối với những vấn đề còn có ý kiến khác nhau như việc lồng ghép kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất, đề nghị các hiệp hội, doanh nghiệp tiếp tục nghiên cứu, có những đề xuất cụ thể, khả thi gửi về VCCI, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội. Đây là vấn đề cần có những quy định mang tính phổ quát, bảo đảm phù hợp thực tế áp dụng của doanh nghiệp.

Kết thúc Hội thảo, cơ bản đã làm rõ được các vấn đề cốt lõi, tính logic của thực tế hiện tại và quá khứ, nhằm kịp thời sửa chữa, khắc phục, tháo gỡ những điểm nghẽn, khó khăn trong hoạt động quản lý hóa chất, tạo điều kiện thuận lợi giúp người dân, doanh nghiệp và chính quyền sở tại có nền tảng pháp lý vững chắc để đảm bảo hoạt động quản lý hóa chất một cách khoa học, thiết thực và hiệu quả, đúng pháp luật.

Một số hình ảnh tại Hội thảo:

Toàn cảnh Hội thảo

Ủy viên là ĐBQH chuyên trách tại Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Văn An và ông Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng Thư ký, Trưởng Ban Pháp chế, Liên đoàn VCCI chủ trì Hội thảo