Hội thảo khoa học quốc tế 'Đổi mới sáng tạo, hội nhập và phát triển bền vững'
Ngày 17.4, Trường Đại học Thương mại; Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam, Viện nghiên cứu Nam Á, Tây Á và Châu Phi; Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh đồng tổ chức Hội thảo khoa học quốc tế 'Đổi mới sáng tạo, hội nhập và phát triển bền vững' (CIISSD).
Hội thảo CIISSD tổ chức lần đầu năm 2025, với chủ đề “Phát triển kinh tế và thương mại Halal của Việt Nam”.
Hội thảo quy tụ hàng trăm đại biểu là các nhà khoa học, nhà quản lý, nhà ngoại giao, giới doanh nhân đến từ các trường đại học, viện nghiên cứu, các bộ ban ngành, đại sứ quán, các doanh nghiệp của Việt Nam và quốc tế cùng trao đổi kinh nghiệm, thực trạng và đề xuất giải pháp phát triển kinh tế, thúc đẩy thị trường xuất khẩu hàng hóa Halal.
Bên cạnh đó, đề xuất bản kiến nghị chính sách gửi đến Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương; Văn phòng Chính phủ; Bộ Công Thương, Bộ GD-ĐT, Bộ Khoa học và Công nghệ; Các địa phương…
Toàn cảnh Hội thảo
Đại biểu tham dự Hội thảo
Phát biểu khai mạc Hội thảo, PGS.TS Nguyễn Hoàng, Hiệu trưởng Trường Đại học Thương mại nhấn mạnh, thị trường Halal toàn cầu có tiềm năng rất lớn xét về quy mô, mức chi tiêu và sự đa dạng về lĩnh vực, cũng như triển vọng tăng trưởng trong tương lai.
Hiện có hơn 2 tỷ người Hồi giáo sinh sống tại 112 quốc gia và vùng lãnh thổ. Trong đó, có 57 quốc gia là thành viên của Tổ chức Hợp tác Hồi giáo, chiếm 25% dân số thế giới, tập trung số đông ở khu vực châu Á, nhất là trong khối ASEAN.
Trong vài năm trở lại đây, ngành kinh tế Halal đã trở thành phân khúc phát triển nhanh nhất trên thế giới với tốc độ tăng trưởng hằng năm là 5,2%, có lợi nhuận và sức ảnh hưởng nhất trong kinh doanh thực phẩm toàn cầu.
Báo cáo từ nền tảng nghiên cứu thị trường MMR dự báo tổng doanh thu của thị trường thực phẩm Halal đến năm 2030 đạt khoảng 5.284,96 tỷ USD và 15.000 tỷ USD vào năm 2050.
PGS.TS Nguyễn Hoàng, Hiệu trưởng Trường Đại học Thương mại phát biểu khai mạc
Theo PGS.TS Nguyễn Hoàng, Chính phủ Việt Nam rất quan tâm tới việc khai mở và hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tham gia hiệu quả vào thị trường Halal toàn cầu. Ở phạm vi quốc gia, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 10/QĐ-TTg ngày 14.2.2023 phê duyệt Đề án "Tăng cường hợp tác quốc tế để xây dựng và phát triển ngành Halal Việt Nam đến năm 2030”.
Việt Nam đang nổi lên như là một "ngôi sao kinh tế mới" trong chuỗi cung ứng toàn cầu, có nhiều điều kiện để phát triển ngành Halal như vị trí địa lý thuận lợi, thế mạnh về nông nghiệp, thực phẩm, du lịch, dịch vụ; hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng, toàn diện khi tham gia nhiều liên kết kinh tế hàng đầu khu vực, trong đó có các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới.
"Cơ hội khi tham gia vào thị trường Halal toàn cầu là rất lớn, không chỉ đa dạng hóa thị trường, phát triển du lịch, mà còn mở ra việc xuất khẩu các sản phẩm Việt Nam có thế mạnh và thu hút đầu tư tài chính của các tập đoàn quốc tế, khu vực vào Việt Nam. Từ đó, góp phần giúp doanh nghiệp, địa phương Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh, chất lượng nguồn nhân lực và thúc đẩy chuyển giao công nghệ, nhất là công nghệ sản xuất, chế biến, bảo quản, vận chuyển… đạt tiêu chuẩn Halal", PGS.TS Nguyễn Hoàng nhấn mạnh.
Tuy nhiên, cũng theo PGS.TS Nguyễn Hoàng, hiện doanh nghiệp Việt Nam chỉ mới xuất khẩu được khoảng 20 mặt hàng, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu sang các quốc gia Hồi giáo trong khu vực ASEAN chỉ đạt trên 26,37 tỷ USD, chiếm tỷ trọng nhỏ trong tổng cơ cấu các mặt hàng xuất khẩu.
Thực trạng này do nhiều điểm nghẽn, rào cản cả khách quan và chủ quan từ hiểu biết về thị trường, tiêu chuẩn chặt chẽ, phức tạp, quy trình sản xuất độc lập, chi phí đầu tư cao.
Do vậy, Hội thảo khoa học quốc tế “Đổi mới sáng tạo, hội nhập và phát triển bền vững” lần thứ nhất năm 2025 quyết định lựa chọn chủ đề: “Phát triển kinh tế và thương mại Halal của Việt Nam”. Hội thảo do Trường Đại học Thương mại đồng sáng lập và chủ trì tổ chức cùng Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam.
Tại Hội thảo, các nhà khoa học, nhà quản lý, nhà ngoại giao, giới doanh nhân đến từ các trường đại học, viện nghiên cứu, các bộ ban ngành, đại sứ quán, các doanh nghiệp của Việt Nam và quốc tế cùng trao đổi kinh nghiệm, thực trạng, đề xuất giải pháp phát triển kinh tế, thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa Halal.
Các đại biểu quốc tế chia sẻ tại Hội thảo
PGS.TS Nguyễn Hoàng cũng nhấn mạnh, Hội thảo khoa học quốc tế “Đổi mới sáng tạo, hội nhập và phát triển bền vững” năm 2025 là sự kiện khoa học và ngoại giao quan trọng hướng tới kỷ niệm 65 năm thành lập Trường Đại học Thương mại (1960 - 2025).
Theo tiếng Ả Rập, "Halal" có nghĩa là "được phép" và "Haram" là những điều cấm kỵ. Người Hồi giáo chỉ sử dụng những sản phẩm được Thượng đế (Allah) cho phép và thể hiện sự cho phép là sản phẩm đó được chứng thực Halal theo Kinh Qur'an và Luật Shari'ah của Hồi giáo.
Các sản phẩm Halal bao gồm hầu như tất cả sản phẩm thiết yếu của cuộc sống như thực phẩm, đồ uống, thực phẩm hữu cơ, thực phẩm chức năng, dược phẩm, mỹ phẩm, dệt may, thủ công mỹ nghệ đến lĩnh vực dịch vụ như: ngân hàng, du lịch, an ninh, giáo dục và đào tạo, dịch vụ ăn uống, khách sạn, logistics.
Thị trường tiêu thụ sản phẩm Halal phân bổ khắp thế giới, từ các nước Hồi giáo đến phi Hồi giáo, từ các nền kinh tế phát triển đến đang phát triển, do các sản phẩm Halal đáp ứng nhiều tiêu chí về vệ sinh an toàn thực phẩm, bảo đảm sức khỏe, chất lượng, xanh, sạch, có đạo đức trong chế biến và góp phần bảo vệ môi trường...
