Hơn 1.000 trụ sở, nhà đất công dôi dư sau sáp nhập, Phú Thọ xử lý như thế nào?
Sau sáp nhập, hơn 1.000 trụ sở, nhà đất dôi dư được tỉnh Phú Thọ đặc biệt quan tâm nhằm tối ưu hóa tài sản công phục vụ phát triển. Đây vừa là thách thức về quản lý tài sản công sao cho không lãng phí, vừa là cơ hội kiến tạo nguồn lực mới cho sự phát triển của địa phương.
Sở Tài chính tỉnh Phú Thọ cho biết, tính đến giữa tháng 7/2025, toàn tỉnh có 1.021 cơ sở nhà đất dôi dư sau khi hợp nhất với Vĩnh Phúc và Hòa Bình. Sở Tài chính đã lên phương án đề xuất bố trí, xử lý trụ sở dôi dư này.
Hồ công viên Văn Lang - Trung tâm chính trị mới của tỉnh Phú Thọ sau khi hợp nhất với Vĩnh Phúc và Hòa Bình.
Không để lãng phí nguồn lực
Thống kê cho thấy, trước thời điểm sáp nhập, 3 tỉnh Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hòa Bình có tổng cộng 479 đơn vị hành chính cấp xã. Sau khi tỉnh Phú Thọ mới được thành lập trên cơ sở hợp nhất 3 địa phương, số đơn vị hành chính cấp xã đã giảm mạnh, chỉ còn 148 xã, phường; diện tích hơn 9.300 km2, quy mô dân số hơn 4 triệu người. Trụ sở trung tâm hành chính đặt tại phường Việt Trì (trước đây là Thành phố Việt Trì).
Để tránh lãng phí nguồn lực, Sở Tài chính Phú Thọ đã đề xuất nhiều phương án xử lý đối với các trụ sở, cơ quan, đơn vị dôi dư sau quá trình sắp xếp, sáp nhập theo chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy.
Cụ thể, 116 cơ sở được đề xuất điều chuyển làm trụ sở cho các cơ quan Nhà nước; 291 cơ sở có thể chuyển đổi công năng thành trường học, trạm y tế, nhà văn hóa...; 228 cơ sở khác sẽ được giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất quản lý.
Về bố trí trụ sở làm việc, tỉnh Phú Thọ giữ nguyên mô hình 3 trung tâm hành chính vùng (đặt tại địa bàn 3 tỉnh cũ) nhằm tận dụng hạ tầng có sẵn và giảm tải cho khu trung tâm mới.
Các cơ quan như Báo và Phát thanh - Truyền hình tỉnh; Trường Chính trị; Trung tâm Xúc tiến đầu tư và Hỗ trợ doanh nghiệp... sẽ hoạt động tại cả 3 khu vực, nhưng xác định rõ trụ sở chính để đảm bảo hiệu quả điều hành.
Trong đó, cơ quan Báo và Phát thanh - Truyền hình tỉnh Phú Thọ đã xác định được vị trí đặt trụ sở chính tại phường Vĩnh Phúc (Thành phố Vĩnh Yên trước đây).
Trụ sở cơ quan Báo và Phát thanh - Truyền hình tỉnh Phú Thọ mới được đặt tại phường Vĩnh Phúc.
Sở Tài chính cũng đề xuất giao Trung tâm Xúc tiến đầu tư và Hỗ trợ doanh nghiệp tỉnh Phú Thọ làm đầu mối quản lý toàn bộ trụ sở Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh Vĩnh Phúc cũ, một khuôn viên lớn hiện đang được nhiều cơ quan sử dụng chung.
Tất cả 148 xã, phường trên địa bàn đã được bố trí đủ trụ sở làm việc cho Đảng ủy, chính quyền, công an và các đơn vị sự nghiệp. Hai phường là Vĩnh Phúc và Vĩnh Yên đang kiến nghị điều chỉnh địa điểm trụ sở cho phù hợp hơn với địa giới hành chính và nhu cầu hoạt động thực tế.
Tiếp tục sắp xếp, khai thác hiệu quả các cơ sở dôi dư
Theo thống kê, hiện vẫn còn 386/1.021 cơ sở chưa có phương án sử dụng, các địa phương được yêu cầu hoàn tất đề xuất trong tháng 8 tới.
Có thể thấy, việc sáp nhập 3 tỉnh Phú Thọ, Vĩnh Phúc và Hòa Bình không chỉ tạo ra một đơn vị hành chính mới với quy mô lớn hơn, mà còn đặt ra yêu cầu cấp thiết trong quản lý, sử dụng hiệu quả nguồn lực hiện có, đặc biệt là hệ thống trụ sở, nhà đất công.
Với hơn 1.000 cơ sở dôi dư sau sáp nhập, nếu không được xử lý kịp thời, đồng bộ và đúng hướng, sẽ gây lãng phí lớn cho ngân sách và ảnh hưởng đến tiến trình ổn định bộ máy sau hợp nhất. Ngược lại, nếu được tận dụng tốt, đây sẽ là nguồn lực quý báu phục vụ cho các mục tiêu phát triển như mở rộng hạ tầng công cộng, cải thiện dịch vụ hành chính, y tế, giáo dục…
Đồng thời, việc bố trí lại trụ sở các cơ quan theo mô hình đa trung tâm cũng cho thấy nỗ lực của tỉnh trong việc điều hành linh hoạt, tận dụng tối đa cơ sở vật chất hiện hữu. Kết quả của quá trình sắp xếp này phản ánh tư duy quản trị hiện đại và là thước đo hiệu quả thực thi quyết định hành chính và luật pháp sau khi sáp nhập.
Phú Thọ lên phương án xử lý hơn 1.000 trụ sở, nhà đất dôi dư sau sáp nhập.
Về giải quyết dôi dư trụ sở để tránh tình trạng thất thoát, lãng phí, lãnh đạo UBND tỉnh Phú Thọ đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương thực hiện theo quy định của Chính phủ về sắp xếp lại, xử lý tài sản công. Chính quyền địa phương các cấp lập danh sách và đánh giá hiện trạng, tình hình sử dụng các trụ sở công.
Việc quản lý, sử dụng tài sản nhà đất công của các đơn vị hành chính sau khi sắp xếp cần phải thực hiện công khai, minh bạch, đúng luật, không xảy ra thất thoát, lãng phí.
Đối với các cơ sở đã có phương án bàn giao cho các cơ quan, đơn vị nhà nước, tổ chức đoàn thể, chính trị - xã hội ở địa phương quản lý, sử dụng, các đơn vị phải nhanh chóng thực hiện các thủ tục bàn giao và đưa vào sử dụng.
Đối với các công trình được hình thành từ tiền hỗ trợ của ngân sách Nhà nước và đóng góp nhân dân được xử lý theo hình thức "bán tài sản trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất" hoặc "thu hồi", phải được sự đồng thuận, thống nhất của nhân dân thôn, xóm, tổ dân phố có công trình dôi dư và phải thực hiện trình tự, thủ tục xác lập sở hữu toàn dân về tài sản theo quy định của pháp luật.
Quá trình thực hiện phải đảm bảo chặt chẽ, tránh các vấn đề khiếu kiện liên quan. Chủ trương chung là các trụ sở, công trình, thiết chế văn hóa cơ sở dôi dư phải được để lại phục vụ cộng đồng dân cư ở thôn, tổ dân phố...
