Hơn 3.000km đường bộ ven biển được đầu tư thế nào?

Đường cao tốc Hạ Long – Hải Phòng là một đoạn tuyến thuộc tuyến đường ven biển chuẩn bị thông xe, đưa vào khai thác trong quý III/2018 (Trong ảnh: Cầu Sông Hốt trên cao tốc Hạ Long - Hải Phòng) - Ảnh: Đỗ Phương

Các địa phương cần hơn 39.000 tỷ đồng để thông tuyến

Ông Nguyễn Duy Lâm, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Đầu tư (Bộ GTVT) cho biết, quy hoạch chi tiết tuyến đường bộ ven biển Việt Nam đã được Thủ tướng phê duyệt tại Quyết định 129 ngày 18/1/2010 và được điều chỉnh cục bộ hướng tuyến tại Văn bản 2409 ngày 31/12/2015. Theo đó, tuyến hình thành trên cơ sở tận dụng các tuyến đường hiện có (không phải trục dọc quốc gia), kết hợp đầu tư xây dựng mới, chưa liên tục tại các cửa sông lớn và quy mô không đồng nhất trên toàn tuyến.

Cụ thể, tuyến bắt đầu từ Quảng Ninh tới Kiên Giang, đi qua địa phận 28 tỉnh, thành với tổng chiều dài 3.041km. Về quy mô, vùng ven biển miền Bắc (từ Quảng Ninh tới Ninh Bình), Bắc Trung bộ (từ Thanh Hóa tới Quảng Trị), miền Trung (từ Thừa Thiên - Huế tới Bình Định) quy mô đường cấp III; vùng Nam Trung bộ (từ Phú Yên tới Bình Thuận), Đông Nam bộ (từ Vũng Tàu tới TP HCM), vùng Tây Nam bộ (từ Tiền Giang tới Kiên Giang) quy mô đường cấp IV.

"Đoạn nào tận dụng được đường cũ là phải tận dụng, muốn nâng cấp, mở rộng để đảm bảo quy mô phải đề xuất sử dụng ngân sách Nhà nước. Còn lại, đầu tư bằng BOT chỉ áp dụng trên những đoạn tuyến làm mới hoàn toàn, dứt khoát không được làm BOT trên đường hiện hữu”.

Bộ trưởng Bộ GTVT
Nguyễn Văn Thể

Theo ông Lâm, tuyến đường được phân kỳ đầu tư, giai đoạn đến năm 2020 xây dựng mới, nâng cấp cải tạo 892km; giai đoạn sau năm 2020 xây dựng mới, nâng cấp cải tạo khoảng 1.058km. “Nguồn vốn thực hiện dự án huy động từ nguồn ngân sách Nhà nước, ngân sách địa phương và các nguồn vốn khác”, ông Lâm nói và cho biết, Bộ GTVT là cơ quan chủ trì đầu tư các đoạn tuyến đi trùng với quốc lộ (775,36km), còn UBND các tỉnh, thành đầu tư tuyến trên địa bàn không đi trùng quốc lộ (khoảng 2.217km).

Về tiến độ xây dựng, ông Lê Kim Thành, Cục trưởng Cục QLXD&CLCTGT cho biết, các đoạn tuyến đường ven biển đi trùng với quốc lộ do Bộ GTVT trực tiếp quản lý và đầu tư hiện đã hoàn thành 626/775,36km (khoảng 81%), gồm các quốc lộ: 1, 1D, 10, 21, 18, 53, 55, 57, 80, tuyến Nam sông Hậu, đường Hồ Chí Minh đoạn Năm Căn – Đất Mũi, đường hành lang ven biển phía Nam, cao tốc Hà Nội – Hải Phòng, cao tốc Ninh Bình – Hải Phòng – Quảng Ninh đoạn nối cao tốc Hà Nội – Hải Phòng với TP Hạ Long.

“Hiện, các đoạn tuyến do Bộ GTVT trực tiếp quản lý đang triển khai thi công 39,37km gồm: QL49B (13km), cao tốc Bến Lức – Long Thành (4km), cầu Thịnh Long (2,56km), cao tốc Ninh Bình – Hải Phòng – Quảng Ninh đoạn qua địa phận TP Hải Phòng và 9km đoạn tỉnh Thái Bình với tổng chiều dài 19,8km”, ông Thành nói.

Tương tự, đối với các đoạn tuyến do địa phương đầu tư, ông Nguyễn Duy Lâm cho biết thêm, hiện nay đã hoàn thành đầu tư theo quy hoạch 733km (đạt 33%); đang thi công 215,6km; đã phê duyệt dự án đầu tư 67km; đã phê duyệt dự án hoặc hoàn thành lập dự án nhưng chưa có nguồn nên chưa phê duyệt 332km; đang chuẩn bị đầu tư 293,6km; còn lại 576km chưa lập dự án đầu tư.

“Phần do Bộ GTVT đầu tư theo phân công nhiệm vụ đã hoàn thành khoảng 81% khối lượng yêu cầu, còn lại đã và đang chuẩn bị thi công, so với quy hoạch cơ bản đáp ứng yêu cầu. Các dự án hoàn thành chủ yếu là các đoạn tuyến đi trùng quốc lộ, cao tốc do Bộ GTVT đầu tư, nguồn vốn đầu tư chủ yếu là vốn Trái phiếu Chính phủ”, ông Lâm đánh giá và cho biết, các đoạn tuyến do địa phương thực hiện mới hoàn thành 33%, tiến độ triển khai vẫn còn chậm, không đáp ứng được mục tiêu thông tuyến đường ven biển trước năm 2020 như quy hoạch được duyệt. “Để đầu tư thông tuyến đường ven biển, theo đề nghị của các địa phương, tổng vốn đầu tư cần khoảng 33.032 tỷ đồng”, ông Lâm nói.

Dứt khoát không làm BOT trên đường hiện hữu

Chủ trì cuộc họp về quy hoạch và kế hoạch đầu tư xây dựng tuyến đường bộ ven biển hôm qua (11/7), Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, đây là tuyến đường có ý nghĩa rất quan trọng và quy hoạch của tuyến đường đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 129 ngày 18/1/2010.

“Về mặt pháp lý, tuyến đường ven biển hoàn toàn phù hợp với các quy hoạch được duyệt. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai do một số chủ trương, chính sách thay đổi như Nghị quyết 437 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành ngày 21/10/2017 quy định không làm BOT trên các tuyến đường hiện hữu. Tiếp đến, một số địa phương cũng thay đổi chính sách, trước kia đề xuất làm một tuyến đường cao tốc và một tuyến đường ven biển qua địa bàn nhưng nay điều chỉnh lại chỉ làm một tuyến đường chung. Do đó, chúng ta cũng cần phải điều chỉnh chứ không cứng nhắc ”, Bộ trưởng nói.

Trên cơ sở đó, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể yêu cầu TEDI và các cơ quan liên quan phải rà soát, cập nhật lại quy hoạch để đảm bảo tuyến đường bộ ven biển sát với với thực tế. “Trước mắt là cập nhật quy hoạch tuyến đường bộ ven biển đoạn Hải Phòng đến Móng Cái, tiếp đến là đoạn Hải Phòng – Thái Bình và các đoạn tuyến thuộc các tỉnh còn lại”, Bộ trưởng chỉ đạo.

Dẫn quy định Nghị quyết 437/2017 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc không làm BOT trên đường hiện hữu, Bộ trưởng yêu cầu các cơ quan, đơn vị trong quá trình triển khai phải đặc biệt lưu ý: “Đoạn nào tận dụng được đường cũ là phải tận dụng, muốn nâng cấp, mở rộng để đảm bảo quy mô phải đề xuất sử dụng ngân sách Nhà nước. Còn lại, đầu tư bằng BOT chỉ áp dụng trên những đoạn tuyến làm mới hoàn toàn, dứt khoát không được làm BOT trên đường hiện hữu”.

Bộ trưởng cũng yêu cầu Vụ Kế hoạch - Đầu tư, Vụ Đối tác công tư phải bám sát quy hoạch được duyệt để tham gia góp ý, hỗ trợ với địa phương để giám sát chặt chẽ hướng tuyến, đoạn nào cần điều chỉnh phải báo cáo Thứ trưởng phụ trách cho ý kiến, làm cơ sở để sắp tới chúng ta điều chỉnh quy hoạch. “Chúng ta cố gắng quản lý theo đúng theo quy hoạch được duyệt, nhưng dĩ nhiên có những cái phát sinh buộc chúng ta phải điều chỉnh chứ không thể cứng nhắc”, Bộ trưởng nói và giao nhiệm vụ cho Cục QLXD&CLCTGT phối hợp với Tổng cục Đường bộ Việt Nam nghiên cứu giải pháp để cùng với các địa phương quản lý chất chẽ chất lượng các công trình thuộc tuyến đường bộ ven biển.

Đình Quang