Hợp lực để phát triển

Một thành viên tổ hợp tác đang phơi cà phê

Theo phân loại của Liên minh HTX Việt Nam, mô hình liên kết HTX - DN hiện đang phát triển ở 3 cấp độ. Cấp độ 1 - liên kết theo chiều rộng (DN cung ứng vật tư, kỹ thuật, dịch vụ đầu vào và bao tiêu sản phẩm đầu ra; HTX tổ chức sản xuất, xây dựng vùng nguyên liệu tập trung, bảo đảm sản lượng và chất lượng), cấp độ 2 - liên kết thâm nhập thị trường (HTX chủ động liên kết với DN để đưa sản phẩm trực tiếp vào các kênh tiêu thụ hiện đại) và cấp độ 3 - liên kết chiều sâu (HTX - DN liên kết logistics, chế biến sâu, tín dụng, du lịch và bảo vệ môi trường). Mỗi cấp độ liên kết sẽ tương ứng với mức độ bền vững của từng mô hình. Việc chia sẻ rủi ro (khi thị trường biến động), chia sẻ lợi ích (DN chấp nhận mua giá cao hơn giá thị trường), cùng đầu tư (DN đầu tư công nghệ, HTX góp đất) đang dần trở thành giải pháp được HTX - DN ưu tiên lựa chọn để hướng đến sự phát triển bền vững.

Số liệu thống kê của Liên minh HTX tỉnh cho biết, trên địa bàn Lâm Đồng, có 77 HTX đã áp dụng hệ thống tưới tự động, cũng như xây dựng các nhà lưới, nhà màng và đầu tư trang bị kho bảo quản lạnh. Ngoài ra, Lâm Đồng còn có 6 HTX được cấp mã vùng trồng phục vụ việc xuất khẩu. Theo ông Võ Ngọc Hiệp - Phó Chủ tịch UBND tỉnh, khu vực kinh tế tập thể - HTX là một thành phần quan trọng trong cơ cấu kinh tế - xã hội của địa phương. HTX đã từng bước khẳng định vị trí - kênh quan trọng để triển khai các chính sách phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời, là nền tảng để thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn tỉnh. Liên minh HTX tỉnh cho hay, tính đến cuối năm 2025, Lâm Đồng có 1.190 HTX, thu hút 144.702 thành viên. Số lao động thường xuyên tại các HTX là 35.015. Mỗi HTX có lợi nhuận bình quân gần 290 triệu đồng/năm. Thu nhập bình quân của 1 lao động thường xuyên tại các HTX đạt 78 triệu đồng/năm. Đây là những con số “biết nói”, thể hiện rõ vai trò của HTX trong việc tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người nông dân, cải thiện đời sống nông thôn, góp phần tích cực vào tăng trưởng kinh tế - xã hội của tỉnh.

Hiện nay, số HTX trên địa bàn tỉnh đã hình thành được 416 chuỗi liên kết sản xuất - tiêu thụ nông sản, bao gồm 30 nhóm ngành hàng mà địa phương có thế mạnh, với sự tham gia của 45.475 nông hộ. Trong đó, các ngành hàng cà phê, trà, rau, hoa, mắc ca, cây ăn quả, bò sữa, mật ong... đóng vai trò chủ lực. Phó Thủ tướng Chính phủ - Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về kinh tế tập thể Nguyễn Chí Dũng khi chủ trì diễn đàn Kinh tế hợp tác - HTX năm 2025 tại điểm cầu Chính phủ đã nhấn mạnh rằng, HTX - DN phải hợp lực để phát triển. Bộ, ban, ngành, địa phương, đơn vị cần tìm ra nguyên nhân cốt lõi gây cản trở sự hợp lực của HTX - DN để khắc phục và thúc đẩy việc hình thành các chuỗi liên kết mạnh giữa HTX - DN.

Trịnh Chu .