Hợp nhất ba Chương trình Mục tiêu quốc gia hướng tới xây dựng nông thôn mới toàn diện

Hướng về người dân, lấy hiệu quả làm trung tâm

Ngày 21/10, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Võ Văn Hưng cùng Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Y Vinh Tơr đã chủ trì cuộc họp bàn về chủ trương hợp nhất ba Chương trình Mục tiêu quốc gia bao gồm: Xây dựng nông thôn mới, Giảm nghèo bền vững và Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Quảng cảnh cuộc họp bàn về việc hợp nhất ba Chương trình Mục tiêu quốc gia.

Tại cuộc họp, các đại biểu đã trao đổi, thảo luận về chủ trương hợp nhất, đồng thời thống nhất bước đầu về nội dung và định hướng xây dựng một Chương trình Mục tiêu quốc gia chung. Nhiều ý kiến cho rằng, cần rà soát toàn diện kết quả triển khai những năm qua, xác định rõ mục tiêu tổng thể và cụ thể để sau khi hợp nhất, chương trình thực sự mang tầm vóc quốc gia, hướng tới lợi ích thiết thực của người dân, nhất là tại các vùng lõi nghèo, khu vực còn nhiều khó khăn.

Thứ trưởng Võ Văn Hưng nhấn mạnh, việc hợp nhất ba Chương trình Mục tiêu quốc gia xuất phát từ một mục tiêu duy nhất: vì người dân, đặc biệt là người dân nghèo ở vùng khó khăn. Sau khi thống nhất, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng Bộ Dân tộc và Tôn giáo sẽ thay mặt Chính phủ phối hợp tổ chức thực hiện.

Theo Thứ trưởng, đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi cũng là một bộ phận của người dân nông thôn. Trong nhiều năm qua, Chương trình Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đã góp phần quan trọng trong công tác xóa đói giảm nghèo, tạo nền tảng cho quá trình xây dựng nông thôn mới. Do đó, việc tích hợp là bước đi hợp lý nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của các chương trình, tránh phân tán nguồn lực.

"Tuy nhiên, việc hợp nhất cũng đòi hỏi đánh giá kỹ sự giao thoa của các nguồn lực, xác định rõ hạng mục, nội dung triển khai cụ thể của từng chương trình, tránh bỏ sót hay chồng chéo, để bà con không bị thiệt thòi", ông Hưng trường nhấn mạnh.

Ông Võ Văn Hưng cũng lưu ý, chủ trương nhất quán là tập trung đầu tư cho người dân, đặc biệt là hộ nghèo, trên cơ sở phân bổ nguồn vốn hợp lý, hiệu quả và không trùng lặp nội dung giữa các hợp phần.

Ở góc nhìn khác, Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Y Vinh Tơr cho rằng, mỗi chương trình đều mang những đặc thù riêng. Xây dựng nông thôn mới và Giảm nghèo bền vững có những mục tiêu, cơ chế và đối tượng khác nhau, trong khi Chương trình Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi hướng tới những địa bàn khó khăn nhất, có điều kiện kinh tế - xã hội và nguồn nhân lực hạn chế.

"Do đó, việc hợp nhất ba chương trình cần được thiết kế sao cho vừa giữ được tính đặc thù, vừa hướng đến giải quyết căn cơ những vấn đề của vùng khó khăn nhất, bảo đảm mọi chính sách đều quy tụ về một mục tiêu chung, vì cuộc sống tốt đẹp hơn cho người dân", Thứ trưởng Y Vinh Tơr nhấn mạnh.

Đảm bảo đồng bộ, rõ ràng, kịp thời trình Quốc hội

Trước đó, ngày 17/10, Văn phòng Chính phủ đã ban hành Thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình tại cuộc họp về hợp nhất ba Chương trình Mục tiêu quốc gia nói trên. Theo đó, việc tích hợp phải tuân thủ nguyên tắc giữ nguyên mục tiêu, nhiệm vụ và địa bàn, đồng thời rà soát kỹ đối tượng, nội dung chính sách để tránh trùng lặp.

Hợp nhất Chương trình Mục tiêu quốc gia hướng tới tinh gọn, hiệu quả, thiết thực hơn, tập trung nguồn lực cho người dân nghèo, vùng khó khăn, phát triển nông thôn bền vững.

Sau khi hợp nhất, chương trình sẽ được thiết kế gồm các hợp phần riêng biệt nhưng thống nhất trong một tổng thể chung, bảo đảm rõ ràng về chính sách, địa bàn, đối tượng thụ hưởng; tránh chồng chéo, trùng lặp; đồng thời xác định rõ người chịu trách nhiệm, việc cần làm và cơ quan thực thi.

Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh yêu cầu phân cấp, phân quyền triệt để, đi đôi với phân bổ nguồn lực phù hợp cho địa phương, theo tinh thần "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm". Trung ương giữ vai trò điều phối, ban hành cơ chế, chính sách, hướng dẫn, giám sát, kiểm tra và đôn đốc để bảo đảm chương trình được triển khai đồng bộ, hiệu quả và thực chất.

Theo chỉ đạo, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ chủ trì, phối hợp cùng Bộ Dân tộc và Tôn giáo, Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan khẩn trương xây dựng dự thảo Báo cáo của Chính phủ, đề xuất chủ trương đầu tư cho Chương trình Mục tiêu quốc gia hợp nhất. Báo cáo cần được hoàn thiện kịp thời để trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10, khóa XV.

Bộ Dân tộc và Tôn giáo có trách nhiệm cung cấp đầy đủ thông tin liên quan đến Chương trình Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, gửi Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổng hợp vào báo cáo chung, đồng thời phối hợp chặt chẽ trong quá trình hoàn thiện hồ sơ, đề xuất chủ trương đầu tư.

Trong khi đó, Bộ Tài chính là cơ quan thường trực của Hội đồng thẩm định Nhà nước được giao khẩn trương hoàn thành công tác thẩm định đối với các Chương trình Mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới và Giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026-2035, bảo đảm đúng quy định pháp luật và tiến độ.

Phó Thủ tướng cũng đề nghị Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội tiếp tục phối hợp, hỗ trợ Chính phủ trong quá trình hoàn thiện hồ sơ, thẩm tra và trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.

Việc hợp nhất ba Chương trình Mục tiêu quốc gia không chỉ nhằm tinh gọn bộ máy, mà còn là bước đi chiến lược hướng tới tăng hiệu quả đầu tư công, phát huy tối đa nguồn lực và nâng cao chất lượng đời sống người dân vùng nông thôn, miền núi, vùng sâu vùng xa, những nơi cần được quan tâm nhất trong tiến trình phát triển đất nước.

Hà Anh