Hợp tác quốc tế là động lực thúc đẩy đổi mới sáng tạo tại Việt Nam
Hợp tác quốc tế đang trở thành động lực quan trọng giúp Việt Nam thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững. Tuy nhiên, để tận dụng tốt những cơ hội này, các doanh nghiệp Việt cần xây dựng quan hệ đối tác sâu rộng và tập trung vào các lĩnh vực mũi nhọn.
Nền tảng nâng tầm đổi mới sáng tạo Việt Nam
Hợp tác quốc tế đang trở thành yếu tố trọng tâm giúp Việt Nam thúc đẩy đổi mới sáng tạo, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang nổi lên như một trung tâm sản xuất và công nghệ mới trong khu vực Đông Nam Á.
Theo ông Masuo Ono, Tổng Lãnh sự Nhật Bản tại TP Hồ Chí Minh, Việt Nam sở hữu dân số trẻ và lực lượng lao động năng động cùng với chính sách mở cửa kinh tế là những lợi thế lớn để thu hút đầu tư quốc tế. "Chúng tôi nhìn thấy Việt Nam không chỉ là điểm đến sản xuất mà còn là nơi lý tưởng để triển khai các sáng kiến đổi mới sáng tạo, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ xanh và tự động hóa", ông Ono chia sẻ.
Các diễn giả chia sẻ thông tin trong phiên thảo luận tại Hội nghị Thượng đỉnh Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2024.
Nhật Bản hiện là một trong những nhà đầu tư lớn nhất tại Việt Nam với tổng vốn FDI vượt 65 tỷ USD (tính đến cuối năm 2023). Những dự án lớn như nhà máy sản xuất thông minh tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) tại Hải Phòng và các khu công nghiệp xanh ở miền Trung là minh chứng rõ nét cho sự hợp tác chiến lược này. Các chuyên gia Nhật Bản không chỉ mang đến nguồn vốn mà còn hỗ trợ Việt Nam xây dựng hệ thống quản trị chất lượng cao, áp dụng công nghệ tiên tiến và chuẩn quốc tế.
Ngoài Nhật Bản, Indonesia cũng đang trở thành đối tác quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển bền vững tại Việt Nam. Ông Agustaviano Sofjan, Tổng Lãnh sự Indonesia nhấn mạnh, các dự án hợp tác trong lĩnh vực năng lượng tái tạo và quản lý rác thải đã tạo nên những tác động tích cực không chỉ về mặt môi trường mà còn đối với kinh tế địa phương. "Chúng tôi tự hào được đồng hành cùng Việt Nam trong các sáng kiến giúp giảm phát thải khí nhà kính và tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo", ông Sofjan nói.
Theo số liệu từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tổng vốn FDI vào Việt Nam đã đạt hơn 439 tỷ USD, trong đó 59% tập trung vào các ngành công nghiệp và công nghệ. Các nhà đầu tư quốc tế đang đặc biệt quan tâm đến các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo, IoT và fintech nhờ vào tiềm năng phát triển mạnh mẽ và sự hỗ trợ tích cực từ Chính phủ Việt Nam. Những mối quan hệ đối tác quốc tế này không chỉ mang lại nguồn lực tài chính mà còn giúp Việt Nam tiếp cận các tiêu chuẩn quốc tế và mở rộng cơ hội tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Dù tiềm năng là rất lớn nhưng Việt Nam vẫn còn nhiều thách thức, như cơ sở hạ tầng chưa đồng bộ và môi trường pháp lý cần cải thiện là những vấn đề mà các nhà đầu tư quốc tế thường xuyên gặp phải. Tuy nhiên, với cam kết từ các quốc gia đối tác như Nhật Bản và Indonesia cùng sự nỗ lực của Chính phủ Việt Nam, những thách thức này đang dần được khắc phục, mở đường cho sự phát triển toàn diện.
Đòn bẩy cho sự phát triển bền vững
Công nghệ xanh và sản xuất thông minh đang là hai lĩnh vực dẫn đầu trong các sáng kiến hợp tác quốc tế tại Việt Nam. Theo ông Ethan Choi, Giám đốc Kinh doanh Toàn cầu của Creww, Việt Nam đang có những bước tiến mạnh mẽ trong việc tích hợp công nghệ cao vào sản xuất.
Ông Ethan Choi chia sẻ: "Việt Nam là một trong những quốc gia đầu tiên tại khu vực Đông Nam Á triển khai tự động hóa trong các nhà máy quy mô lớn. Tuy nhiên, để thành công, các doanh nghiệp cần xây dựng quan hệ đối tác chặt chẽ với các nhà đầu tư quốc tế".
Các doanh nghiệp Indonesia đang giới thiệu về cơ hội hợp tác bên lề Hội nghị Thượng đỉnh Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2024.
Indonesia với kinh nghiệm trong việc phát triển năng lượng xanh, đã hợp tác cùng Việt Nam thực hiện các dự án lớn như lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời tại miền Trung. Dự án này không chỉ giúp giảm 30% lượng phát thải CO2 mà còn tạo ra hàng ngàn việc làm cho người lao động địa phương. Các chuyên gia từ Indonesia cũng nhấn mạnh, để phát triển bền vững, Việt Nam cần chú trọng vào việc cải tiến công nghệ và mở rộng hợp tác với các quốc gia có kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực này.
Ngoài năng lượng tái tạo, ngành công nghệ thông tin và công nghệ sinh học cũng đang nhận được sự quan tâm lớn từ các nhà đầu tư quốc tế. Theo nghiên cứu của McKinsey, nếu Việt Nam áp dụng công nghệ tự động hóa và dữ liệu lớn trên diện rộng, GDP quốc gia có thể tăng thêm từ 2 - 3% mỗi năm. Hiện tại, các tập đoàn Nhật Bản và Hàn Quốc đã triển khai các dự án sản xuất thông minh tại các khu vực như Bình Dương và Đồng Nai, tích hợp AI và IoT để tối ưu hóa quy trình sản xuất.
Tuy nhiên, các quy định pháp lý và chính sách hỗ trợ cần đồng bộ hơn để tạo điều kiện cho các dự án hợp tác lớn. Ông Agustaviano Sofjan cho rằng: "Hợp tác quốc tế không chỉ là nguồn vốn mà còn là cơ hội để Việt Nam học hỏi và cải thiện hệ thống pháp lý, giúp tạo ra một môi trường kinh doanh thân thiện hơn".
Một yếu tố khác đóng vai trò quan trọng là giáo dục và phát triển nguồn nhân lực. Các chuyên gia đều đồng ý rằng, để duy trì đà phát triển, Việt Nam cần đầu tư vào đào tạo nhân lực chất lượng cao, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ cao. Các chương trình đào tạo song phương, như hợp tác giữa Nhật Bản và Việt Nam, đang giúp hàng ngàn lao động tiếp cận được với công nghệ mới và nâng cao kỹ năng làm việc trong môi trường toàn cầu hóa.
Nhìn chung, hợp tác quốc tế không chỉ thúc đẩy đổi mới sáng tạo mà còn góp phần tạo nên sự phát triển bền vững tại Việt Nam. Các dự án hợp tác không chỉ giúp cải thiện năng suất lao động mà còn mang lại các giá trị gia tăng như bảo vệ môi trường, cải thiện chất lượng sống và nâng cao vị thế của Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu.
