HTX góp phần nâng tầm giá trị nông sản

Vùng trồng nguyên liệu dong riềng của HTX miến dong Thành Minh, xã Thành Vinh.

Giống lúa nếp cái hoa vàng nức tiếng một thời ở vùng đất Gia Miêu, xã Hà Long tưởng chừng đã bị mai một. Đến năm 2008, HTX dịch vụ nông nghiệp (DVNN) xã Hà Long được UBND xã giao nhiệm vụ phối hợp với cơ quan chuyên môn của tỉnh phục tráng, phát triển giống lúa nếp cái hoa vàng đã bị mất. Giám đốc HTX DVNN Hà Long Lê Minh Công cho biết: “Mong mỏi về việc khôi phục lại giống lúa nếp cái hoa vàng trên đồng ruộng Hà Long không chỉ là câu chuyện của phát triển kinh tế nông nghiệp hiệu quả mà còn là trách nhiệm với một sản vật quý mang đậm giá trị văn hóa của địa phương. Sau nhiều chuyến đi để “tìm lại” giống lúa quý, chúng tôi đã tìm thấy được giống lúa phù hợp. Năm 2009 đánh dấu thời điểm giống lúa nếp cái hoa vàng được trồng lại trên đồng ruộng Hà Long với diện tích 2,8ha”.

Sau một vài vụ sản xuất thử nghiệm, nhận thấy giống lúa nếp cái hoa vàng được phục tráng rất phù hợp với đồng đất địa phương, HTX đã vận động các hộ thành viên và Nhân dân mở rộng diện tích sản xuất. Song song với đó, HTX đã tích cực tìm kiếm, liên kết và hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm nếp cái hoa vàng cho người dân. Bà Nguyễn Thị Cúc ở thôn Đồng Hậu cho biết: "Sau khi tham gia sản xuất lúa nếp cái hoa vàng theo định hướng của xã và HTX DVNN thì diện tích và sản lượng lúa nếp rất lớn, có những thời điểm có đến cả trăm tấn trong dân. Do đó, người dân luôn trong tâm thế lo lắng về đầu ra của sản phẩm. Nhưng HTX đã tích cực quảng bá, giới thiệu sản phẩm và tìm được doanh nghiệp liên kết, thu mua số lượng lớn. Sau hơn 10 năm phát triển, giờ đây sản phẩm nếp cái hoa vàng của địa phương không còn lo đầu ra nữa. Thậm chí, sản xuất không đáp ứng đủ nhu cầu của thị trường”.

Để đảm bảo năng suất, chất lượng cho cây lúa, HTX đã đồng hành cùng người dân trong việc cung ứng giống, tổ chức tập huấn kỹ thuật canh tác theo hướng an toàn, hữu cơ; đồng thời đẩy mạnh kết nối với các doanh nghiệp để bao tiêu sản phẩm, xây dựng thương hiệu cho sản phẩm lúa nếp cái hoa vàng của địa phương. Với tiêu chuẩn sản xuất và chất lượng sản phẩm, năm 2020 sản phẩm gạo nếp cái hoa vàng Gia Miêu Ngoại Trang của HTX DVNN xã Hà Long đã được xếp hạng sản phẩm OCOP 3 sao. Từ tổ chức sản xuất bài bản, liên kết vùng nguyên liệu đến kết nối tiêu thụ sản phẩm, HTX DVNN Hà Long đã trở thành đầu mối quan trọng giúp nông dân tiêu thụ sản phẩm ổn định, khẳng định thương hiệu của sản phẩm trên thị trường.

Giám đốc HTX DVNN Hà Long Lê Minh Công cho biết: "Hiện nay, HTX duy trì và mở rộng diện tích sản xuất lúa nếp cái hoa vàng đạt hơn 200ha, năng suất đạt 40 tạ/ha. Đồng thời, thực hiện tốt quy trình chăm sóc diện tích lúa nếp cái hoa vàng theo tiêu chuẩn VietGAP và OCOP 3 sao, nhằm đảm bảo chất lượng cũng như thương hiệu của sản phẩm. HTX đang tích cực giới thiệu, phát triển sản phẩm gạo nếp cái hoa vàng đến khắp các vùng miền trong nước và nước ngoài. Đồng thời, tìm hiểu phát triển kênh bán hàng online, khai thác và phát triển mở rộng thị trường để nỗ lực đưa thương hiệu sản phẩm gạo nếp cái hoa vàng Gia Miêu Ngoại Trang ngày một vươn xa”.

Dong riềng là một trong những cây trồng có diện tích sản xuất lớn trên địa bàn xã Thành Vinh, song trong việc tiêu thụ người dân phụ thuộc nhiều vào thương lái. Nắm bắt được khó khăn đó, từ năm 2018 bà Trương Thị Thuần đã liên kết nhiều hộ dân tại địa phương để tìm đầu ra cho cây dong riềng nói riêng và các loại nông sản nói chung. Sau khi thống nhất, nhóm hộ đã thành lập HTX miến dong Thành Minh nhằm tiêu thụ sản phẩm dong riềng. Với nguồn nguyên liệu sẵn có, HTX miến dong Thành Minh đã chế biến để tạo ra sản phẩm miến dong chất lượng, được thị trường ưa chuộng.

Giám đốc HTX Trương Thị Thuần cho biết: "HTX đã chủ động sản xuất khoảng 1ha cây dong riềng và thu mua khoảng 150 tấn dong riềng nguyên liệu của người dân để chế biến thành sản phẩm miến dong. Với việc đầu tư máy móc kết hợp với công thức sản xuất truyền thống, mỗi vụ HTX cung cấp cho thị trường khoảng 4 tấn miến thành phẩm, doanh thu khoảng 600 triệu đồng. Việc thành lập HTX sản xuất miến dong không chỉ tạo việc làm cho người lao động, còn góp phần thúc đẩy tiêu thụ, nâng cao giá trị kinh tế cho nông sản địa phương”.

Theo thống kê, hiện nay toàn tỉnh có hơn 800 HTX nông nghiệp, với hơn 120.000 thành viên. Nhiều HTX không chỉ làm tốt vai trò là “bà đỡ” của nền nông nghiệp địa phương mà còn tích cực xúc tiến thương mại, quảng bá nông sản, đặc sản đến người tiêu dùng trong và ngoài nước. Thông qua hội chợ nông sản, hội nghị xúc tiến đầu tư thương mại và chương trình kết nối cung cầu, nhiều nông sản đặc trưng của Thanh Hóa như: Gạo nếp Cay Nọi, rau, củ quả an toàn, thịt trâu gác bếp, muối mắc khẻn, bánh lá răng bừa... đã được các HTX nông nghiệp giới thiệu, thúc đẩy tiêu thụ rộng rãi trên thị trường.

Trưởng phòng Chính sách - Phong trào, Liên minh HTX tỉnh Hà Thị Thúy cho biết: "Để phát huy vai trò của HTX với phát triển nông nghiệp, nông thôn, Liên minh HTX tỉnh thường xuyên tổ chức tập huấn, hướng dẫn các HTX áp dụng khoa học - kỹ thuật, sản xuất theo tiêu chuẩn chất lượng cao (hữu cơ, OCOP), chế biến sâu để kéo dài thời gian bảo quản và tăng giá trị cho sản phẩm nông nghiệp. Cùng với đó, hằng năm Liên minh HTX cũng tổ chức cho các HTX điển hình tham gia các cuộc xúc tiến thương mại và quảng bá thương hiệu sản phẩm nông sản ra thị trường, từ đó góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh của các HTX và thu nhập cho thành viên”.

Bài và ảnh: Lê Hòa