Huế: Giao rõ thẩm quyền, trách nhiệm, phù hợp với mô hình chính quyền 2 cấp

Tạo thuận lợi nhưng còn lo về chất lượng cán bộ cấp xã

Triển khai quy định phân cấp phân quyền trong công tác cấp phép xây dựng, TP Huế đã có quy định cụ thể gì, thưa ông?

Ông Hoàng Hải Minh: Thực hiện chủ trương của Chính phủ về tăng cường phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước đối với hoạt động đầu tư xây dựng theo quy định của Luật Xây dựng, Luật Quy hoạch đô thị và các văn bản hướng dẫn có liên quan, UBND TP Huế đã chủ động triển khai đồng bộ nhiều nhiệm vụ, giải pháp nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác cấp giấy phép xây dựng trên địa bàn.

Ông Hoàng Hải Minh, Phó chủ tịch UBND TP Huế trả lời phỏng vấn với Báo Xây dựng.

Trên cơ sở đó, UBND thành phố đã ban hành Quyết định số 129/2025/QĐ-UBND ngày 2/12/2025 Quy định một số nội dung về cấp giấy phép xây dựng trên địa bàn TP Huế, đảm bảo rõ thẩm quyền, rõ trách nhiệm, phù hợp với mô hình chính quyền đô thị và đặc thù quản lý của địa phương.

Theo Quyết định nêu trên, thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng được phân cấp cụ thể như sau:

Thứ nhất, Sở Xây dựng cấp giấy phép xây dựng đối với công trình cấp đặc biệt, cấp I, công trình cấp II; công trình xây dựng nằm trên địa bàn hai đơn vị hành chính cấp xã trở lên trên địa bàn thành phố.

Thứ hai, Ban quản lý Khu kinh tế, công nghiệp thành phố cấp giấy phép xây dựng đối với các công trình cấp đặc biệt, cấp I, cấp II, cấp III, cấp IV (trừ nhà ở riêng lẻ) nằm trong địa bàn thuộc phạm vi quản lý của Ban Quản lý Khu kinh tế, công nghiệp thành phố.

Thứ ba, UBND cấp xã cấp giấy phép xây dựng công trình cấp III, cấp IV, nhà ở riêng lẻ từ cấp III trở xuống trên địa bàn do mình quản lý; cấp giấy phép xây dựng công trình nhà ở riêng lẻ từ cấp II trở lên trên địa bàn do mình quản lý (trừ các công trình quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều này).

Việc phân cấp này có những thuận lợi, khó khăn cần tháo gỡ, nhất là việc triển khai cấp giấy phép xây dựng ở cấp xã, phường hiện nay trong bối cảnh tinh gọn bộ máy theo mô hình chính quyền 2 cấp?

Ông Hoàng Hải Minh: Việc ban hành Quyết định số 129/2025/QĐ-UBND ngày 2/12/2025 quy định một số nội dung về cấp giấy phép xây dựng trên địa bàn TP Huế là bước triển khai quan trọng nhằm cụ thể hóa chủ trương cải cách hành chính, tăng cường phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực xây dựng.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, bên cạnh những thuận lợi bước đầu, vẫn còn tồn tại nhiều khó khăn, nhất là ở cấp xã, phường trong bối cảnh tinh gọn bộ máy theo mô hình chính quyền 2 cấp.

Thuận lợi sẽ rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục và tạo thuận tiện cho người dân. Phân cấp cho UBND cấp xã giúp người dân nộp hồ sơ và nhận kết quả ngay tại địa bàn cư trú, giảm thời gian đi lại và tạo điều kiện tiếp cận dịch vụ hành chính thuận lợi hơn.

Phát huy vai trò quản lý của chính quyền cơ sở UBND cấp xã là cơ quan nắm rõ nhất tình hình sử dụng đất, hiện trạng xây dựng và trật tự đô thị tại địa phương. Việc giao thẩm quyền cấp phép cho cấp xã tạo điều kiện để địa phương chủ động hơn trong kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm theo giấy phép được cấp.

Phù hợp với mô hình chính quyền đô thị và yêu cầu tinh gọn bộ máy: Việc giao nhiệm vụ cấp phép cho cấp xã phù hợp với chủ trương tinh gọn tổ chức bộ máy, không phát sinh cấp trung gian, bảo đảm nguyên tắc "cấp nào gần dân nhất thì cấp đó phục vụ".

Bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình thực hiện phân cấp cho UBND cấp xã, phường vẫn còn bộc lộ một số tồn tại, hạn chế.

Năng lực chuyên môn của đội ngũ cán bộ làm công tác cấp phép tại cấp xã chưa đồng đều dẫn đến lúng túng trong việc thẩm định hồ sơ. Đây là khó khăn lớn nhất và có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng giải quyết hồ sơ.

Hệ thống văn bản pháp luật liên quan đến đầu tư xây dựng, quy hoạch đô thị và đất đai có nhiều thay đổi trong thời gian ngắn. Đồng thời, một số quy định mới chưa được hướng dẫn thống nhất, đã gây khó khăn cho cơ quan địa phương trong việc áp dụng, diễn giải và tổ chức thực hiện thủ tục cấp giấy phép xây dựng. Đặc biệt, đối với các trường hợp chuyển tiếp hoặc các khu vực có biến động về địa giới hành chính

Cơ sở dữ liệu phục vụ thẩm định còn hạn chế. Nhiều địa phương chưa hoàn thiện hoặc chưa kịp thời cập nhật, điều chỉnh quy hoạch phân khu sau khi thực hiện việc phân chia, sắp xếp lại địa giới hành chính, dẫn đến hệ thống quy hoạch chưa đồng bộ, chưa đáp ứng yêu cầu làm cơ sở pháp lý cho công tác quản lý đất đai, phát triển đô thị và cấp phép xây dựng theo quy định.

Quốc hội vừa thảo luận tại hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn theo hướng đẩy mạnh phân cấp, phân quyền từ UBND cấp tỉnh về UBND cấp xã, cho phép cấp xã được lập, phê duyệt một số loại quy hoạch chi tiết, điều này mang tới chuyển động gì trong công tác quy hoạch này, thưa ông?

Ông Hoàng Hải Minh: Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn theo hướng đẩy mạnh phân cấp, phân quyền từ UBND cấp tỉnh về UBND cấp xã, cho phép cấp xã được lập, phê duyệt một số loại quy hoạch chi tiết như quy hoạch chi tiết, quy hoạch tổng mặt bằng thuộc địa bàn 1 đơn vị hành chính cấp xã do mình quản lý nhằm đẩy mạnh phân cấp cho chính quyền địa phương cấp xã trong công tác tổ chức lập, phê duyệt đáp ứng yêu cầu về thực tiễn, tính khả thi và hiệu quả khi triển khai thực hiện.

Việc giao trách nhiệm nêu trên sẽ tạo điều kiện để địa phương chủ động hơn trong công tác quản lý quy hoạch, triển khai quy hoạch sau khi được phê duyệt và phù hợp với điều kiện đặc thù của mỗi địa phương.

Theo ông, đâu là vai trò của cấp xã trong toàn bộ chu trình lập quy hoạch?

Ông Hoàng Hải Minh: Cấp xã là cấp chính quyền cơ sở, gần dân, sát dân nhất nên hiểu rõ điều kiện hiện trạng, tiềm năng phát triển của địa phương mình. Do đó, vai trò của cấp xã trong chu trình lập quy hoạch là rất lớn, từ công tác tổ chức lấy ý kiến cộng đồng dân cư, tổng hợp ý kiến, hoàn thiện hồ sơ quy hoạch theo ý kiến góp ý, tổ chức thẩm định và phê duyệt quy hoạch nhằm đảm bảo phù hợp với đặc thù, điều kiện hiện trạng và tiềm năng phát triển của mỗi khu vực.

Theo đó, các quy hoạch được phê duyệt sẽ đảm bảo tính khả thi, thuận lợi cho công tác quản lý quy hoạch, đầu tư xây dựng và đưa quy hoạch vào thực tế cuộc sống của cộng động.

Ngoài ra, đối với các quy hoạch thuộc thẩm quyền phê duyệt của UBND cấp tỉnh mà do UBND cấp xã có trách nhiệm tổ chức lập thì cấp xã cũng phát huy tối đa vai trò trong công tác tổ chức lập, hoàn thiện quy hoạch theo hướng khả thi, hiệu quả và phù hợp với điều kiện hiện trạng, tiềm năng của khu vực lập quy hoạch trên cơ sở tổng hợp ý kiến của các tổ chức, cá nhân trên địa bàn để trình thẩm định, phê duyệt theo quy định.

Tránh manh mún trong quy hoạch

Nhiều ý kiến cũng cho rằng, phân quyền mạnh phải đi kèm với cơ chế điều phối, tránh tình trạng manh mún quy hoạch và không đồng bộ, theo ông, điều gì cần lưu ý khi giao quyền lập quy hoạch xuống cơ sở?

Ông Hoàng Hải Minh: Trong bối cảnh tổ chức chính quyền đô thị theo mô hình 2 cấp, việc đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong công tác quy hoạch phải đi kèm với cơ chế điều phối, tránh tình trạng manh mún quy hoạch và không đồng bộ; đảm bảo việc triển khai thống nhất, hiệu lực và hiệu quả. Trong thời gian đến cần lưu ý một số nội dung sau:

Ông Hoàng Hải Minh, Phó chủ tịch UBND TP Huế kiểm tra một số dự án trên địa bàn thành phố.

Sở Xây dựng là cơ quan tham mưu giúp UBND thành phố trong công tác quản lý quy hoạch đô thị và nông thôn. Sở Xây dựng đã tham mưu UBND thành phố ban hành Kế hoạch tổ chức lập quy hoạch đô thị và nông thôn trên địa bàn TP Huế giai đoạn 2025-2030 đảm bảo thống nhất, đồng bộ cả về phạm vi lập quy hoạch, các loại quy hoạch và các cấp độ quy hoạch đô thị và nông thôn theo định hướng Quy hoạch chung đô thị toàn thành phố.

Theo Kế hoạch lập quy hoạch đã giao trách nhiệm cho các địa phương, các cơ quan đơn vị liên quan để tổ chức lập và hoàn thành các quy hoạch trên địa bàn thành phố đảm bảo thống nhất, đồng bộ và làm cơ sở để đẩy mạnh thu hút đầu tư phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn.

Thực hiện giao trách nhiệm cho các địa phương, đơn vị liên quan; đồng thời Sở Xây dựng luôn phát huy vai trò là cơ quan chuyên môn quản lý chuyên ngành; trong đó tăng cường công tác hướng dẫn, đôn đốc và kiểm tra công tác quản lý nhà nước về quy hoạch đô thị và nông thôn của các địa phương, Ban Quản lý trên địa bàn đảm bảo việc triển khai thực hiện quy hoạch được thống nhất, đồng bộ và chất lượng, hiệu quả.

Ông đánh giá thế nào về năng lực của cấp xã hiện nay? Nếu xã "tự bơi" trong lập quy hoạch, điều gì có thể xảy ra?

Ông Hoàng Hải Minh: Chính quyền địa phương 2 cấp chính thức vận hành kể từ ngày 1/7/2025, đến nay chính quyền cấp xã đã cơ bản hoạt động ổn định. Tuy nhiên, hiện nay hệ thống pháp luật về quy hoạch đô thị và nông thôn đang được hoàn thiện, nhiều quy định đang trong quá trình xây dựng như dự thảo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về quy hoạch đô thị và nông thôn.

Đồng thời, năng lực chuyên môn của đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý quy hoạch đô thị và nông thôn tại cấp xã chưa đồng đều. Nhiều địa phương thiếu cán bộ chuyên trách hoặc cán bộ được giao nhiệm vụ chưa được đào tạo chuyên sâu về xây dựng, quy hoạch, dẫn đến lúng túng trong việc thực thi nhiệm vụ được giao, chưa chủ động triển khai các công việc liên quan thuộc trách nhiệm của địa phương, đơn vị.

Đây là khó khăn lớn nhất và có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng quản lý nhà nước về quy hoạch đô thị và nông thôn trên địa bàn.

Từ thực trạng nêu trên, nhằm tránh tình trạng mất cân đối, thiếu đồng bộ, chưa phù hợp với định hướng phát triển và không đáp ứng tiến độ hoàn thành các quy hoạch theo kế hoạch chung của thành phố.

Qua đó Sở Xây dựng thường xuyên ban hành các văn bản hướng dẫn các địa phương, đơn vị liên quan trong công tác tổ chức triển khai thực hiện quy hoạch; phối hợp với Bộ Xây dựng tổ chức các lớp tập huấn nâng cao trình độ, cập nhật các cơ sở pháp lý mới và trao đổi, học tập, rút kinh nghiệm nhằm áp dụng vào quá trình công tác, thực thi nhiệm vụ liên quan.

Trong thời gian tới, Sở Xây dựng sẽ tiếp tục rà soát các văn bản quy phạm pháp luật liên quan sau khi dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn được thông qua nhằm kịp thời tham mưu UBND thành phố điều chỉnh kịp thời, làm cơ sở để các địa phương, đơn vị liên quan tổ chức triển khai thực hiện, đảm ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao.

Theo ông để công tác phân cấp phân quyền trong cấp phép, quy hoạch trong bối cảnh chính quyền 2 cấp hoạt động hiệu quả, bộ máy và năng lực cần được thiết kế như thế nào?

Ông Hoàng Hải Minh: Trong thời gian tới, để công tác phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực quy hoạch đô thị và nông thôn trong bối cảnh chính quyền 2 cấp hoạt động hiệu quả, bộ máy và năng lực cần được thiết kế theo hướng:

Hoàn thiện đồng bộ về cơ cấu tổ chức, chức năng, nhiệm vụ và năng lực của các cơ quan được giao thực thi công tác quản lý quy hoạch đô thị và nông thôn từ cấp tỉnh đến cấp xã, bao gồm Sở Xây dựng, Phòng chuyên môn quản lý quy hoạch đô thị và nông thôn thuộc UBND cấp xã và thuộc Ban Quản lý Khu kinh tế, công nghiệp.

Thiết kế bộ máy tinh gọn, rõ thẩm quyền, không chồng chéo, phân định rõ thẩm quyền giữa các cơ quan chuyên môn cấp thành phố và UBND cấp xã, phường; Ban Quản lý Khu kinh tế, công nghiệp thành phố.

Bố trí đội ngũ cán bộ chuyên môn đạt chuẩn, đặc biệt mỗi xã, phường phải bố trí tối thiểu 1 cán bộ kiêm nhiệm hoặc chuyên trách có trình độ đại học ngành xây dựng, kiến trúc, quy hoạch hoặc lĩnh vực liên quan, nhằm đáp ứng yêu cầu chuyên môn quản lý quy hoạch đô thị và nông thôn.

Đẩy mạnh công tác chuyển đổi số trong lĩnh vực quy hoạch đô thị và nông thôn nhằm hướng đến quản lý quy hoạch trên nền tảng số.

Tăng cường rà soát và hoàn thiện thủ tục hành chính liên quan lĩnh vực quy hoạch đô thị và nông thôn nhằm rút ngắn thời gian thực hiện, tạo điều kiện để tổ chức, cá nhân thuận lợi trong việc thực hiện thủ tục hành chính có liên quan.

Trân trọng cảm ơn ông!

Xuân Huy

Trí Đức