Hungary 'một mình một chiến tuyến' trong vấn đề Ukraine tại Thượng đỉnh đặc biệt EU
Tại hội nghị thượng đỉnh đặc biệt của Liên minh châu Âu (EU) diễn ra ở Brussels, Bỉ ngày 6/3, Hungary đã bỏ phiếu chống một sáng kiến chung nhằm bảo vệ Ukraine, trong khi 26 thành viên bày tỏ sự đồng thuận. Theo Chủ tịch Hội đồng châu Âu Antonio Costa, điều này khiến Budapest 'bị cô lập' trong khối này.
Sáng kiến về Ukraine này tập trung vào cách tiếp cận "hòa bình thông qua sức mạnh", đồng thời nhấn mạnh đến cam kết của toàn châu Âu về việc tăng cường hỗ trợ quân sự và đảm bảo an ninh cho Kiev - những nội dung mà Thủ tướng Hungary Viktor Orrban công khai phản đối.
Thủ tướng Slovakia Robert Fico ban đầu bày tỏ nghi ngại nhưng cuối cùng đã đồng thuận sau khi EU thêm vào sáng kiến một đoạn ngắn đề cập đến vấn đề tranh chấp khí đốt giữa Bratislava và Kiev. Trong khi đó, Thủ tướng Hungary Viktor Orban vẫn kiên định với quyết định bỏ phiếu chống.
Thủ tướng Hungary Viktor Orban. Ảnh: Getty
Trước lập trường cứng rắn của ông Orrban, các lãnh đạo EU quyết định vẫn thông qua sáng kiến này dù không đạt được sự đồng thuận toàn diện, thay vì một phương án khác mà Budapest có thể chấp nhận.
"Hungary có cách tiếp cận chiến lược khác đối với Ukraine. Điều đó có nghĩa Hungary bị cô lập trong số 27 quốc gia. Chúng tôi tôn trọng quan điểm của Hungary, nhưng đó chỉ là 1 trong 27 quan điểm hiện có tại đây. Và rõ ràng 26 thì vẫn lớn hơn", Chủ tịch Hội đồng châu Âu Antonio Costa, tuyên bố sau Hội nghị thượng đỉnh hạ màn.
Dù không đạt được sự nhất trí hoàn toàn, người đứng đầu Hội đồng châu Âu vẫn tỏ ra hài lòng với kết quả cuối cùng, khẳng định EU sẽ tiếp tục sát cánh bên Ukraine. Trước lời đe dọa sẽ ngăn chặn việc gia hạn các lệnh trừng phạt Nga của nhà lãnh đạo Hungary, ông Costa cũng mạnh mẽ đáp trả rằng Hungary trước đó đã đồng thuận với 16 vòng trừng phạt hiện hành.
Tại hội nghị, Chủ tịch Ủy ban châu Âu, Ursula von der Leyen, nhấn mạnh rằng việc gia tăng hỗ trợ cho Ukraine chưa bao giờ quan trọng hơn lúc này. Đây là một tin mừng đối với Ukraine trong bối cảnh Nhà Trắng vừa tuyên bố cắt viện trợ cho nước này. Tổng thống Ukraine Zelensky, người đã trực tiếp tham dự hội nghị thượng đỉnh, bày tỏ lòng biết ơn trước sự ủng hộ liên tục của EU và thông báo nhóm của ông sẽ gặp các quan chức Mỹ vào tuần tới tại Saudi Arabia.
"Chúng tôi rất biết ơn vì chúng tôi không đơn độc", ông Zelensky nói.
Rời hội nghị, ông Orban bác bỏ những chỉ trích nhắm vào Hungary. "Chính Liên minh châu Âu mới là bên tự cô lập khỏi Mỹ, Trung Quốc và Nga. Hungary duy trì quan hệ tốt với cả ba bên, vì vậy chúng tôi không hề bị cô lập." Ông Thủ tướng Hungary cũng nhấn mạnh rằng việc gia tăng hỗ trợ quân sự và tài chính cho Ukraine là gánh nặng quá lớn đối với EU, cảnh báo rằng Mỹ cũng sẽ không "tham gia vào việc đó trong tương lai".
Khi được hỏi liệu Tổng thống Zelensky có phải là "người phù hợp" để tiến hành đàm phán hay không, Thủ tướng Orban dường như đã lảng tránh vấn đề, dù cho biết vẫn "tôn trọng" nhà lãnh đạo Ukraine. Ông nói: "Bạn biết đấy, ông ấy là nhà lãnh đạo của Ukraine".
Vài ngày trước khi Hội nghị thượng đỉnh đặc biệt khai màn tại Bỉ, ông Orban đã viết một lá thư cho Chủ tịch Hội đồng châu Âu Antonio Costa, yêu cầu đàm phán trực tiếp giữa EU và Nga về lệnh ngừng bắn ở Ukraine. Trong thư, ông Orban cho rằng sau khi xem xét bản dự thảo kết luận đầu tiên được ban hành vào ngày 27/2, rõ ràng có những khác biệt chiến lược giữa Hungary và các thành viên còn lại của EU mà “không thể giải quyết được”. Nhà lãnh đạo Hungary cũng công khai tán thành sáng kiến đàm phán hòa bình do Tổng thống Mỹ Donald Trump khởi xướng, xem đó như một lựa chọn khả thi trong bối cảnh hiện nay.
