Hướng tới thành phố trực thuộc Trung ương: Nhiều xã phấn đấu lên phường
Sau sáp nhập, tỉnh Bắc Ninh có 99 đơn vị hành chính cấp xã (66 xã và 33 phường). Bước vào nhiệm kỳ 2025-2030, nhiều xã đã đưa mục tiêu 'phấn đấu trở thành phường' vào nghị quyết, thể hiện khát vọng đổi thay mạnh mẽ, góp phần hiện thực hóa quyết tâm lớn của tỉnh: Đưa Bắc Ninh trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2030.
Khát vọng từ xã vùng núi
Xã Tây Yên Tử - thuộc huyện vùng cao Sơn Động (cũ) được thành lập trên cơ sở sáp nhập thị trấn Tây Yên Tử (đô thị loại V) và xã Thanh Luận (loại III). Nằm ở cửa ngõ kết nối tỉnh Bắc Ninh với tỉnh Quảng Ninh, trong quần thể Di sản thế giới Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc, địa phương này hội tụ nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển dịch vụ, du lịch, công nghiệp chế biến và nông nghiệp công nghệ cao. Trong câu chuyện đưa nghị quyết đại hội vào cuộc sống, đồng chí Lê Đức Thắng, Bí thư Đảng ủy xã cho biết: “Việc xây dựng Tây Yên Tử trở thành phường không chỉ là nhiệm vụ chính trị trọng tâm mà còn là khát vọng của Đảng bộ và Nhân dân. Chúng tôi mong muốn người dân sẽ được hưởng thụ tiện ích đô thị, phát triển kinh tế, dịch vụ và du lịch, qua đó góp phần thực hiện mục tiêu đưa Bắc Ninh trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2030”.

Khu du lịch tâm linh - sinh thái Tây Yên Tử trong quần thể Di sản thế giới Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc.
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ xã Tây Yên Tử nhiệm kỳ 2025 - 2030 cụ thể hóa khát vọng trở thành phường bằng 15 mục tiêu, 5 nhiệm vụ trọng tâm, 3 khâu đột phá, 5 nhóm giải pháp và 6 chương trình trọng tâm. Hướng phát triển kinh tế được xã tập trung vào dịch vụ - du lịch - công nghiệp, coi du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn. Trong tầm nhìn liên kết vùng, Tây Yên Tử được xác định là điểm nối chiến lược giữa 3 tỉnh, thành phố: Bắc Ninh - Quảng Ninh - Hải Phòng. Bí thư Đảng ủy xã Lê Đức Thắng phân tích: Liên kết với Quảng Ninh sẽ mở hành lang ra biển, kết nối cảng Cái Lân - Vân Đồn, đưa sản phẩm công nghiệp, nông - lâm sản, gỗ FSC ra thị trường quốc tế. Liên kết với thành phố Hải Phòng để phát triển logistics, dịch vụ hậu cần và công nghiệp công nghệ cao, mở rộng không gian kinh tế biển. Liên kết văn hóa - du lịch hình thành tuyến “Hành trình di sản và Thiền phái Trúc Lâm” kết nối Đền Đô - Phật Tích - Vĩnh Nghiêm -Tây Yên Tử -Yên Tử - Hạ Long. Tây Yên Tử còn sở hữu nguồn tài nguyên rừng và khoáng sản phong phú, với hai mỏ than Đồng Rì và Bảo Đài I có trữ lượng hơn 160 triệu tấn, cùng 25 nghìn ha rừng trồng đạt chứng chỉ FSC. Đây là cơ sở để hình thành trung tâm chế biến gỗ xuất khẩu đạt chuẩn quốc tế, phát triển chuỗi cung ứng xanh, gắn kết rừng - công nghiệp - cảng biển theo hướng bền vững.
Để hiện thực hóa khát vọng, nhiều công trình hạ tầng được xã xác định ưu tiên đầu tư như: Đường giao thông kết nối với tỉnh Quảng Ninh, hệ thống chiếu sáng, cấp thoát nước, trường học, trạm y tế, chợ trung tâm, nghĩa trang tập trung và khu xử lý rác thải. Không chỉ chú trọng cơ sở hạ tầng, Tây Yên Tử còn đặt chuyển đổi số làm trụ cột phát triển, hướng tới chính quyền số - kinh tế số - xã hội số, lấy sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp làm thước đo hiệu quả. Địa phương cũng tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đào tạo nghề, cải thiện môi trường đầu tư để thu hút dự án công nghiệp - du lịch lớn.
Phật Tích phấn đấu thành phường văn minh, đậm bản sắc Kinh Bắc
Nếu Tây Yên Tử là điểm sáng phía Đông, thì ở phía Tây của tỉnh, xã Phật Tích đưa vào nghị quyết mục tiêu trở thành phường văn minh, đậm bản sắc Kinh Bắc. Xã được thành lập trên cơ sở sáp nhập 3 địa phương: Phật Tích (cũ), Cảnh Hưng và Minh Đạo - những vùng đất có bề dày văn hóa, lịch sử, nơi nhịp sống hiện đại hòa quyện cùng những giá trị truyền thống. Trên địa bàn xã có khu công nghiệp trọng điểm (Đại Đồng - Hoàn Sơn) thúc đẩy công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp phát triển.

Xã Phật Tích có Khu công nghiệp Đại Đồng - Hoàn Sơn.
Về vị trí địa lý, Phật Tích nằm ở giao điểm chiến lược giữa đường tỉnh 287 và đường tỉnh 276, đồng thời là điểm kết nối các tuyến giao thông trọng yếu như: Quốc lộ 1A, quốc lộ 38, quốc lộ 18, quốc lộ 17, thuận lợi cho giao thương và phát triển công nghiệp - dịch vụ. Không chỉ có lợi thế về kinh tế, vùng đất này còn giàu tiềm năng văn hóa - du lịch với lễ hội Khán hoa Mẫu đơn đặc sắc, chùa Phật Tích và di sản văn hóa Quan họ.
Giai đoạn 2025 - 2030, với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội đi đôi với xây dựng văn hóa - con người, xã Phật Tích hướng tới nền kinh tế sinh thái, bền vững, thúc đẩy công nghiệp, thương mại, dịch vụ chất lượng cao và kinh tế tư nhân. Hạ tầng đô thị được quan tâm nâng cấp đồng bộ, tạo nền tảng cho việc triển khai các dự án sinh thái, dịch vụ, du lịch tâm linh, kết hợp nghỉ dưỡng và vui chơi giải trí. Địa phương tiếp tục phát huy giá trị văn hóa, lịch sử của Di tích Quốc gia đặc biệt chùa Phật Tích, coi không gian văn hóa lễ hội trở thành động lực phát triển du lịch, dịch vụ và thương mại. Xã cũng hướng tới xây dựng đô thị sinh thái, du lịch nghỉ dưỡng, đô thị xanh, gắn kết nông nghiệp xanh - công nghệ cao, tạo sức hút mới cho các nhà đầu tư. Song hành cùng phát triển kinh tế, Phật Tích chú trọng xây dựng đời sống văn hóa cơ sở, mở rộng thể thao quần chúng, phát huy bản sắc truyền thống, từng bước hình thành phường văn minh, giàu bản sắc Kinh Bắc.
Nhiều địa phương chung mục tiêu
Không chỉ dừng lại ở vài điểm sáng, hàng loạt các xã trong toàn tỉnh như: Tân Yên, Hiệp Hòa, Xuân Cẩm, Lạng Giang, Kép, Tân Dĩnh, Tiên Lục, Lục Ngạn, Sơn Động, Tam Đa, Tân Chi, Lương Tài, Liên Bão… cũng đang tập trung nguồn lực, triển khai những dự án, công trình quan trọng, hướng tới trở thành phường trong giai đoạn 2025-2030. Quyết tâm này không chỉ thể hiện rõ trong nghị quyết, mà lan tỏa thành phong trào, hành động cụ thể với sự đồng thuận cao của hệ thống chính trị và Nhân dân.
Việc nhiều xã phấn đấu lên phường là bước đi cụ thể hóa tầm nhìn chiến lược của tỉnh trong giai đoạn phát triển mới, không chỉ về địa giới hành chính mà còn chuyển mình toàn diện về hạ tầng, kinh tế, môi trường đầu tư, năng lực quản trị và chất lượng sống của người dân. Mỗi tuyến đường mở ra, mỗi khu dân cư đô thị mọc lên, mỗi cụm công nghiệp khởi công, mỗi chính sách ưu việt vì cuộc sống… đều là minh chứng cho khát vọng vươn lên của tỉnh.
Trong tương lai gần, khi các xã hoàn thành mục tiêu lên phường, Bắc Ninh sẽ có một hệ thống đô thị đồng bộ, hiện đại, gắn kết vùng hiệu quả, trở thành trung tâm công nghiệp - văn hóa - du lịch - dịch vụ của vùng Thủ đô và tam giác kinh tế Bắc Bộ. Đó cũng là con đường đưa Bắc Ninh trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2030 - một thành phố văn minh, năng động, giàu bản sắc văn hóa vùng Kinh Bắc.













