Hút thuốc lá tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch
Theo lưu ý của các chuyên gia tim mạch, dù chỉ hút vài điếu thuốc lá mỗi ngày cũng có nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Hãy nói không với thuốc lá điện tử.
Khi vào cơ thể, khói thuốc có thể gây ra một số tác động tức thì lên mạch máu và tim. Các nghiên cứu cho thấy, chỉ trong vài phút đầu tiên sau hút thuốc, nhịp tim tăng lên, thậm chí tăng đến 30% trong vòng 10 phút và không thể trở về bình thường nếu không ngưng hút thuốc.
Đối với mạch máu, hút thuốc lá có thể gây xơ vữa động mạch theo nhiều cơ chế. Chất carbon monoxide có nhiều trong khói thuốc lá sẽ làm tổn thương sự mềm dẻo của lòng mạch dẫn đến hình thành các mảng xơ vữa. Hút thuốc lá làm giảm HDL - choleserol là chất có lợi cho cơ thể và tăng LDL - choleserol là chất có hại, tăng triglycerit, tăng mỡ máu gây tình trạng xơ vữa động mạch. Nicotine khiến cho người hút nghiện thuốc lá. Bên cạnh đó, còn có những chất như: CO, benzopyrene, glycoprotein cũng có vai trò gây ra bệnh tim mạch. Khói thuốc lá làm tăng nhu cầu ôxy cơ tim, dẫn đến cơn đau thắt ngực, tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, nhồi máu cơ tim. Hút thuốc lá làm tăng nặng các bệnh động mạch ngoại biên, làm tăng huyết áp, tăng nguy cơ phình động mạch chủ bụng, huyết khối trong stent, tái nhồi máu cơ tim cho những bệnh nhân đã can thiệp tim mạch. Rối loạn chức năng nội mô do khói thuốc lá và viêm, xơ hóa tâm nhĩ có liên quan chặt chẽ với rung nhĩ, tăng gấp đôi tỷ lệ rung nhĩ so với người không hút thuốc lá, tăng nguy cơ bệnh đột tử do tim.
Khói thuốc lá còn làm khả năng tưới máu não bị ngắt quãng, gây cơn thoáng qua thiếu máu não. Các hóa chất trong khói thuốc lá làm hình thành cục máu đông là nguyên nhân dẫn đến đột quỵ não. Các thống kê cho thấy, có khoảng 1/4 tổng số ca đột quỵ có liên quan trực tiếp đến hút thuốc lá, phụ thuộc lượng thuốc lá đã hút, tần suất và độ tuổi của người bệnh. Hút thuốc lá là một trong những yếu tố gây nguy cơ bệnh mạch vành. Người hút thuốc lá thụ động cũng có 20 - 30% nguy cơ mắc bệnh mạch vành. Ở người hút chủ động, nguy cơ mắc bệnh mạch vành cao gấp 2 - 4 lần và tỷ lệ tử vong do bệnh khoảng 70%. Hút thuốc lá làm xuất hiện tình trạng nhồi máu cơ tim sớm hơn, biến chứng nguy hiểm hơn, cao gấp 2 lần so với người không hút thuốc lá.
Khói thuốc lá làm tăng tiết chất catecholamine (tương tự như adrenalin), khi chất này tăng quá cao gây ra loạn nhịp tim, thậm chí gây rung thất, dẫn đến đột tử nếu không xử trí kịp thời. Hút thuốc lá làm tăng huyết áp cấp tính, làm bệnh nhân tăng huyết áp điều trị đáp ứng kém do khói thuốc lá kích thích gan phóng enzyme vào máu, hạn chế tác dụng thuốc điều trị bệnh tăng huyết áp. Đặc biệt ở trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai, chỉ 30 phút tiếp xúc khói thuốc lá có thể làm tổn thương chức năng của nội mạc động mạch vành. Khả năng mắc những bệnh lý mạch máu ngoại vi của người hút thuốc lá cao hơn 16 lần so với người chưa từng hút thuốc lá...
Theo bác sĩ Tôn Thất Toàn - Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, hiện nay, thuốc lá điện tử có chứa nicotine là chất gây nghiện. Thuốc lá điện tử tiện dụng với các ống dung dịch được đóng gói cho hàng trăm hơi hút, hầu như không có định lượng về nồng độ nicotine trong mỗi mililit, điều này gia tăng nguy cơ ngộ độc cấp tính do tăng hàm lượng nicotine. Một số thuốc lá điện tử có chứa những chất nguy hiểm như: Chì, formaldehyde hay terahydrocannabinol là chất gây ung thư, dị tật bẩm sinh. Một số chất phụ gia hương vị như: Diacetyl, propylene có thể gây ra bệnh viêm tiểu phế quản, viêm phổi nếu sử dụng thường xuyên. Do nhiều nguyên nhân phối trộn vào thành phần của thuốc lá điện tử nên có thể lợi dụng trộn các loại ma túy, chất kích thích khác vào sản phẩm thuốc lá điện tử. Đã có những trường hợp học sinh được đưa vào cấp cứu trong tình trạng vật vã, kích thích, loạn thần, ảo giác do ngộ độc ma túy có trong thuốc lá điện tử chỉ sau 1 lần hút...
Vì thế, từng cá nhân hãy nói không với tất cả các loại thuốc lá và cần hành động kịp thời để giúp các bạn trẻ không bị lôi kéo sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá điếu. Qua đó, góp phần xây dựng một thế hệ trẻ khỏe mạnh.
QUẾ LÂM (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Khánh Hòa)
