Huyện Mỹ Đức: Giữ gìn và phát huy nghệ thuật trình diễn rối cạn Tế Tiêu
Hiện nay, trên địa bàn TP Hà Nội còn một số phường rối đang hoạt động, nhưng chủ yếu là rối nước. Duy nhất làng Tế Tiêu, thị trấn Đại Nghĩa (huyện Mỹ Đức) có loại hình nghệ thuật rối cạn đặc sắc, được người dân bảo lưu và phát triển.
Ngày 3/2/2022, Nghệ thuật trình diễn rối cạn Tế Tiêu được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ghi nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Nghệ nhân Phạm Công Bằng - Người giữ hồn cốt cho phường rối Tế Tiêu
Nét đặc sắc riêng có ở phường rối cạn Tế Tiêu là có rối tuồng - một loại hình diễn xướng độc đáo không nơi nào có được. Hiện nay, phường rối Tế Tiêu đang lưu giữ hơn 100 tích trò và hàng ngàn con rối rất sinh động... Trong đó, có hơn 20 tích trò là rối tuồng cha ông để lại như: Chém tá trích trong vở tuồng Sơn Hậu; Thoát Hoan chui ống đồng; Thạch Sanh chém trăn tinh; Thánh Gióng đánh giặc Ân...
Ngoài rối tuồng, phường rối Tế Tiêu cũng biểu diễn cả rối chèo, bài vè, ví, kịch; các tác phẩm đương đại phản ánh hiện thực đời sống xã hội hiện nay.
Các tiết mục thường mang tính vui tươi, dí dỏm, trữ tình, tạo nên sức lôi cuốn đối với người xem. Chính vì vậy, trong các sự kiện văn hóa, văn nghệ, hội nghị do địa phương tổ chức thường mời phường rối đến biểu diễn để duy trì và giữ gìn nét văn hóa đặc sắc của nghệ thuật trình diễn rối cạn.
Ông Lương Đức Thắng - Phó Cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) trao giấy chứng nhận di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia cho phường rối cạn Tế Tiêu
Để gìn giữ môn nghệ thuật đặc sắc này, khu thủy đình và nhà truyền thống múa rối đã được xây dựng với các khu trưng bày, quảng bá, biểu diễn rối Tế Tiêu.
Theo Chủ tịch UBND huyện Mỹ Đức Đặng Văn Triều, HĐND TP Hà Nội đã phê duyệt hỗ trợ 360 triệu/năm cho hoạt động của phường rối. Dự kiến sau khi khu thủy đình làm xong sẽ liên kết Khu du lịch Chùa hương với khu thủy đình để phát triển chuỗi du lịch văn hóa - tâm linh.
Khu thủy đình - nơi biểu diễn rối nước của phường rối cạn Tế Tiêu đang được đầu tư xây dựng
Tháng 8/2023 vừa qua, khu thủy đình tại thôn Tế Tiêu, thị trấn Đại Nghĩa đã được khởi công xây dựng với tổng kinh phí khoảng 7 tỷ đồng. Dự kiến công trình hoàn thành vào cuối năm 2023.
Sau khi công trình được hoàn thành và đưa vào sử dụng sẽ thực sự là điểm đến hấp dẫn du khách về tham quan, trải nghiệm và thưởng thức các tiết mục múa rối đặc sắc do thành viên phường rối biểu diễn, góp phần giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của quê hương nói chung và bộ môn nghệ thuật đặc sắc rối cạn Tế Tiêu nói riêng.
