Ðiều chỉnh Quy hoạch tỉnh Gia Lai: Mở rộng dư địa phát triển, tạo động lực tăng trưởng mới

Việc điều chỉnh này cũng đồng thời bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ với các quy hoạch cấp trên. Ðây là bước đi cần thiết, kịp thời để tạo dư địa thu hút đầu tư, thúc đẩy tăng trưởng bền vững trong giai đoạn tới.

Hình thành trung tâm năng lượng sạch của khu vực

Một trong những nội dung quan trọng nhất của lần điều chỉnh này là bổ sung, cập nhật các dự án năng lượng theo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh.

Theo đó, tổng công suất các dự án năng lượng trên địa bàn tỉnh Gia Lai dự kiến đạt khoảng 9,6 GW, tạo nền tảng quan trọng để hình thành trung tâm năng lượng sạch, bền vững của khu vực.

Một trong những nội dung quan trọng nhất của lần điều chỉnh này đối với Quy hoạch tỉnh Gia Lai thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 là bổ sung, cập nhật các dự án năng lượng theo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh. Ảnh: Hà Duy

Gia Lai được đánh giá có lợi thế lớn về phát triển năng lượng tái tạo với sự đa dạng về loại hình điện gió, điện mặt trời, thủy điện, khí thiên nhiên hóa lỏng và điện sinh khối.

Đây cũng là lý do tỉnh đang thu hút sự quan tâm của nhiều tập đoàn, nhà đầu tư lớn trong và ngoài nước không chỉ trong lĩnh vực năng lượng mà còn ở các ngành công nghiệp xanh, công nghệ cao như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big data), internet vạn vật (IoT), blockchain, công nghệ bán dẫn, hướng tới các khu công nghiệp trung hòa carbon và lưới điện thông minh.

Phó Giám đốc Sở Công Thương Trần Thúc Kham nhận định, riêng lĩnh vực năng lượng tái tạo, Gia Lai đang đứng trước nhiều cơ hội lớn để thu hút đầu tư các dự án quy mô lớn, phù hợp với chiến lược tăng trưởng xanh và mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.

Trên cơ sở đó, tỉnh Gia Lai đã bổ sung mới nhiều dự án theo công suất được phân bổ và các dự án đã được phê duyệt tại Quyết định số 768/QĐ-TTg ngày 15-4-2025 của Thủ tướng Chính phủ về điều chỉnh Quy hoạch điện VIII.

Cụ thể, các dự án bổ sung mới gồm: Nhà máy thủy điện tích năng Vĩnh Thạnh (công suất 600 MW); Nhà máy điện gió Nhơn Hội mở rộng (40 MW); các nhà máy điện mặt trời Hoài Đức (50 MW), Hoài Thanh (60 MW), hồ Núi Một (100 MW), Bình An 1 (90 MW), Khu công nghiệp Phù Mỹ 1 và Khu công nghiệp Phù Mỹ 2 (mỗi dự án có công suất 100 MW).

Dự án điện mặt gió Ia Pết (xã Ia Băng) được điều chỉnh phương án đấu nối để đồng bộ với Quy hoạch điện VIII điều chỉnh. Ảnh: Hà Duy

Bên cạnh đó, nhiều dự án năng lượng hiện có cũng được điều chỉnh tên gọi, công suất, phương án đấu nối để đồng bộ với Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, với tổng công suất 4.990,15 MW.

Trong đó, có 34 nhà máy thủy điện, 43 dự án điện gió, 18 nhà máy điện mặt trời tập trung, 3 dự án điện sinh khối, dự án điện địa nhiệt Hội Vân, các nhà máy điện rác và hệ thống pin lưu trữ năng lượng (BESS)…

Điều chỉnh hướng tuyến cao tốc Quy Nhơn-Pleiku

Tại quyết định điều chỉnh Quy hoạch tỉnh Gia Lai thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, một điểm nhấn là việc điều chỉnh hướng tuyến cao tốc Quy Nhơn-Pleiku theo phương án mới (phương án 1C).

Theo phương án này, tuyến cao tốc được điều chỉnh dần lên phía Bắc, bám theo sườn núi, hạn chế độ dốc, giảm chiều dài cầu cạn và chỉ cần xây dựng một hầm xuyên núi.

Cán bộ xã KDang đo đạc, kiểm đếm phục vụ giải phóng mặt bằng dự án cao tốc Quy Nhơn-Pleiku. Ảnh: Hà Duy

Ông Lưu Nhất Phong-Giám đốc Ban Quản lý dự án các công trình giao thông và dân dụng tỉnh-cho biết, phương án 1C có nhiều ưu điểm vượt trội so với phương án cũ như không có đường cong quay đầu, chỉ cần thi công 1 hầm, bảo đảm tốc độ thiết kế 100 km/giờ, giảm khối lượng kết cấu và chi phí đầu tư.

Tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 6.988 tỷ đồng, thấp hơn phương án trước khoảng 1.084 tỷ đồng, đồng thời tăng tính an toàn và hiệu quả khai thác lâu dài.

Quy hoạch cũng điều chỉnh một số nội dung trên lĩnh vực xây dựng để bảo đảm nguồn vật liệu phục vụ các dự án hạ tầng trọng điểm, đặc biệt là dự án cao tốc Quy Nhơn-Pleiku.

Trong đó, tỉnh đã điều chỉnh, bổ sung 9 điểm mỏ vật liệu xây dựng gồm: mỏ đất Tây suối Yến; mỏ đất Bình Nghi; mỏ Hòn Quýt; mỏ Long Mỹ; mỏ Phú Long; mỏ sét Tây Xuân; mỏ đất Phước Mỹ; mỏ đá Vĩnh Sơn; mỏ cát, đất Tây Sơn. Đây là giải pháp quan trọng nhằm tháo gỡ “nút thắt” về vật liệu, góp phần đẩy nhanh tiến độ thi công các dự án.

Trên lĩnh vực nông nghiệp và môi trường, Quy hoạch tỉnh cũng được điều chỉnh dung tích hồ chứa nước Suối Lớn từ 20 triệu m3 nước thành khoảng 0,5 triệu m3; điều chỉnh dung tích hồ Suối Chiếp từ 2,5 triệu m3 nước thực hiện giai đoạn sau 2030 thành dung tích khoảng 19 triệu m3 thực hiện giai đoạn 2026-2030 theo Quyết định số 1056/QĐ-UBND, phù hợp với lộ trình đầu tư và yêu cầu thực tiễn.

Đồng thời, tỉnh đưa 2 khu vực quặng titan Nam Đề Gi và Mỹ An 5 ra khỏi quy hoạch khoáng sản nhằm bảo đảm hài hòa giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường, tài nguyên.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Tự Công Hoàng nhấn mạnh, quy hoạch phải thực sự là khâu “đi trước một bước”, bám sát các nghị quyết của Đảng bộ tỉnh, bảo đảm tính đồng bộ, liên kết vùng và khả thi cao.

Việc điều chỉnh quy hoạch lần này chính là căn cứ quan trọng để triển khai các quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết và các thủ tục đầu tư liên quan.

Quan trọng hơn, đây là bước đi chiến lược nhằm phát huy thế mạnh, lợi thế so sánh, mở rộng không gian phát triển mới cho Gia Lai trong bối cảnh mới; bảo đảm sự thống nhất với quy hoạch quốc gia, quy hoạch vùng, đồng thời kế thừa có chọn lọc các quy hoạch của tỉnh Bình Định và tỉnh Gia Lai (cũ) đã được phê duyệt trước đây.

Qua đó, tạo nền tảng vững chắc để tỉnh bứt phá, phát triển nhanh, bền vững trong những năm tới.

HÀ DUY