Iniesta: Vần thơ haiku gieo trên sân cỏ

Tuổi 38 dung dị của Iniesta

Hôm qua, 11/5, Iniesta tròn 38 tuổi. Dành cho những ai vô tình quên mất, anh vẫn còn thi đấu. Đồng đội, nhiều cái tên còn chưa ra đời khi Iniesta bắt đầu sự nghiệp, dành tặng anh chiếc bánh kem nhỏ nhắn, xinh xắn trên sân tập. Thông qua mạng xã hội, tiền vệ huyền thoại người Tây Ban Nha giản dị chia sẻ lại những lời chúc từ những đội bóng anh từng in dấu ấn sự nghiệp: Barca, đội tuyển Tây Ban Nha và Vissel Kobe.

Đúng ngày này năm ngoái, sinh nhật tuổi 37, Iniesta ký thêm hợp đồng 2 năm với Vissel Kobe, sau khi hết hạn 3 năm hợp đồng cũ. Nếu hoàn tất hợp đồng với câu lạc bộ Nhật Bản, anh sẽ có 5 năm, nửa thập niên, gắn bó cùng xứ Phù Tang, như một định mệnh cuối sự nghiệp của một trong những cầu thủ vĩ đại và được yêu mến nhất 2 thập niên đầu của thế kỷ 21.

Sinh ra và lớn lên tại Fuentealbilla, một ngôi làng nhỏ thuộc tỉnh Albacete, xứ Castile – La Mancha, vùng đất nổi tiếng với những cối xay gió đã đi vào văn chương trong cuốn tiểu thuyết lẫy lừng Đông Ki-xốt, đại kị sĩ tài hoa xứ Mancha của nhà văn Miguel de Cervantes.

Trái ngược với tay kị sĩ ngổ ngáo đồng hương, Iniesta có những đặc tính quý báu của người Nhật. Anh là một người trầm tĩnh, khiêm tốn, tài hoa và tinh tế. Xung quanh anh không có tiếng ồn huyên náo. Một đời sống yên bình cùng vợ con. Một sự nghiệp không tì vết. Một phong cách khiến cả CĐV đối phương cũng phải tôn trọng và trân quý. Một nhân cách lớn trên sân cỏ.

Thế nên, sau những năm tháng thành công rực rỡ cùng Barcelona, Nhật Bản có lẽ là chốn tạm dung thích hợp nhất để Iniesta tận hưởng nốt niềm vui cùng trái bóng tròn trước khi giải nghệ, cái ngày đang đến rất gần. Thế giới bóng đá rồi sẽ thêm một lần nữa hụt hẫng và luyến tiếc, như thời điểm Iniesta chia tay Barca, tạp chí France Football đã phải đăng đàn cáo lỗi vì không trao vinh danh cầu thủ xuất chúng người Tây Ban Nha bằng Quả bóng vàng.

Chỉ chừng đó thôi cũng đủ lột tả lên sự vĩ đại và khiêm nhường của San Andres, một cách gọi trang trọng được cả đất nước Tây Ban Nha sử dụng thay vì gói gọn trong xứ Catalonia.

Đẳng cấp là mãi mãi

Bỏ lại hơn 2 thập kỷ gắn bó cùng Barca không hề là điều dễ dàng. Ngày đầu tiên đặt chân đến La Masia, cậu bé Andres 12 tuổi đã khóc vì nhớ nhà. Ngày nói lời giã biệt Nou Camp, Iniesta vĩ đại vẫn khóc. Khóc vì cuộc chia ly với gia đình thứ hai của an, nơi anh đã gắn bó cả thời thanh xuân đẹp đẽ nhất.

Đến Nhật Bản đồng nghĩa Iniesta đánh mất sự liên hệ với bóng đá đỉnh cao. Tuy nhiên điều đó không đồng nghĩa anh sống mòn hay trải qua những tháng ngày thừa thãi. Tiền vệ người Tây Ban Nha đón nhận thử thách mới lẫn trải nghiệm văn hóa rất mới.

Thời điểm Iniesta ký hợp đồng với Vissel Kobe, đội bóng đang đứng giữa bảng xếp hạng J-League 1. Sau khi huyền thoại người Tây Ban Nha xuất hiện, Vissel Kobe thua 7 trong 8 trận liên tiếp. “Tôi muốn chết”, Iniesta thốt lên. Nhưng rồi mọi chuyện đâu cũng vào đấy. Bằng tài năng tuyệt luân và đẳng cấp siêu việt, San Andres dẫn dắt Vissel Kobe giành Cúp Hoàng đế 2018 và Siêu cúp Nhật Bản 2020. Ngoài ra, anh 2 lần được bình chọn vào Đội hình tiêu biêu J.League các mùa 2019 và 2021.

Thi thoảng, mạng xã hội lại xuất hiện và lan truyền chóng mặt băng ghi hình về một pha xử lý siêu việt của Iniesta trên xứ sở hoa anh đào. Những cú chạm bóng, sự tinh tế và tư duy, đẳng cấp là mãi mãi…

Vần thơ haiku

Tại đất nước mặt trời mọc, Iniesta được trải nghiệm một nền văn hóa mới lạ và đặc sắc. “Người Nhật không vồ vập như người Tây Ban Nha”, cựu tiền vệ Barca chia sẻ. “Ở Nhật, mọi người giữ khoảng cách nhất định. Họ không làm ảnh hưởng đến bạn khi bạn đang bận”. Sự ngưỡng mộ được thể hiện theo cách khác: một ngày nọ, khi Iniesta xuống phố, anh nhận ra đằng sau là cả đám đông tụ tập. “Bạn quay lại và nhìn thấy hơn hai chục người đang dõi theo bạn”, anh nhớ lại.

“Mọi thứ về đất nước này đều thật đáng ngạc nhiên. Cách sống và hành động của con người nơi đây. Điều đầu tiên bạn nhận ra là sự bình yên mà cả xã hội lan tỏa”, Iniesta miêu tả về cuộc sống bình lặng trôi của người Nhật. “Có thể có rất nhiều người, nhưng bạn không hề có cảm giác đồng người. Bọn trẻ tự đi xe, không hú còi, không la hét căng thẳng và luôn đúng giờ. Nếu lịch đến sân ga của tàu cao tốc là 6h22 thì đúng 6h22 tàu sẽ đến”. Chờ tàu ở Nhật không “i như trong thánh kinh”!

Trong kho tàng văn hóa đặc sắc của người Nhật, bên cạnh trà đạo, hoa đạo, kiếm đạo hay ẩm thực, thơ haiku giữ một vị trí trang trọng. Thể loại thơ độc đáo này chỉ có 3 câu, gồm 17 âm tiết xuất phát từ ba câu đầu của những bài liên ca.

Tỉ dụ như:

Sau tuần trà buổi sáng

Trong lòng vị tăng thật yên ắng

Ngoài sân hoa cúc vàng

…hay:

Ôi những hạt sương

Trân châu từng hạt

Hiện hình cố hương

Thơ haiku dung hợp và kết tinh nhiều giá trị văn hóa tinh thần của người Nhật nói riêng và người phương Đông nói chung. Chính vì thế mà thơ haiku mang hơi thở của Thiền tông, in đậm dấu ấn của thế giới u huyền, thoát tục, đồng thời chứa đựng trong mình bức tranh thiên nhiên rộng lớn với những âm thanh màu sắc đặc trưng cho bốn mùa, được thể hiện dưới một hình thức ngắn gọn, cô đọng.

Với đôi dòng thơ ngắn gọn, các thi sĩ đã đưa con người dạo chơi trong “khu vườn chữ” nhỏ hẹp, để từ đó dẫn lối vào một cõi tư duy bát ngát, thênh thang.

Dấu ấn thi ca trong cách xử lý của Iniesta

Những pha xử lý của Iniesta, thật thú vị, cũng giống như vần thơ haiku trên sân cỏ vậy. Anh chơi bóng không bằng thể chất hay sự phô diễn kỹ năng. Tiền vệ người Tây Ban Nha luôn cố gắng chơi bóng một cách “cô đọng” và thanh thoát nhất. Một tình huống hãm bóng, một pha La Croqueta, một chút La Pausa, một đường chọc khe, hay một cú ra chân, anh đều xử lý điềm tĩnh, nhanh, gọn, không rườm rà, không phô trương và toát lên sự thông tuệ khôn cùng.

Bởi lẽ, bằng kỹ nghệ xử lý bóng tuyệt luân, trên hết là óc quan sát và phân tích dữ liệu trận đấu, những dữ liệu phi tuyến tính và cần được xử lý trong từng “sát na” của trận đấu, Iniesta luôn tìm thấy giải pháp tốt nhất. Thế nên, tiền vệ người Tây Ban Nha luôn chơi bóng thật điềm tĩnh cho dù rơi vào hiểm cảnh nguy nan nhất.

Thậm chí, ở Iniesta còn toát lên vẻ thanh thản khi chơi bóng. 5-6 cầu thủ vây quanh vẫn không thấy anh biến sắc. Mọi động tác được thực hiện thật đơn giản đến mức không loang chút nào sặc sở. Từng chút một, từng chút một, bằng những đường chuyền anh hoạch định rõ lối chơi lẫn hướng tấn công của đội nhà. Chu đáo và không phô trương, đó là Iniesta.

Và cũng giống như mọi huyền thoại vĩ đại khác, Iniesta tinh tế và sắc sảo. Anh không chỉ khiến người hâm mộ mê đắm bằng những cú chạm thanh thoát hay những bàn thắng kinh điển từ Champions League đến World Cup, anh thu hút sự chú ý bởi tất cả hiểu rằng sự hiện diện của anh giúp đội bóng uyển chuyển và lợi hại hơn. Barca hay Tây Ban Nha khi không Iniesta coi như đã mất nửa linh hồn.

Cuộc chia ly đang đến gần

Không lâu nữa, Iniesta cũng sẽ giải nghệ. Khi ấy, ngoái nhìn lại sự nghiệp vĩ đại của anh, hẳn bất cứ ai cũng luyến tiếc nhưng không thể thốt nên lời. Viết gì, nói gì về anh đây? Câu chuyện? Danh hiệu? Hay bàn thắng? Thứ gì Iniesta cũng có nhưng có một cách giản đơn, dung dị, không chút phô phương để có thể viết nên những áng văn hùng hồn.

Iniesta cũng không có những câu chuyện vượt qua nghịch cảnh, không tạo ra tranh cãi cũng chẳng phải ngôi sao sáng chói trên thảm đỏ để có thể phóng bút thêu dệt chuyện hậu trường. Iniesta cũng không sở hữu bảng thống kê khủng khiếp về hiệu suất ghi bàn hay hàng tá danh hiệu cá nhân để liệt kê đồ sộ. Iniesta chỉ để lại cả một cõi mênh mông về phong cách lẫn nhân cách, như vần thơ haiku gieo trên sân cỏ.

Nguyễn Ngọc Trung