IOC - Bộ não số cho đô thị thông minh Đà Nẵng

Trung tâm IOC Đà Nẵng

Bộ “vi xử lý” hiện đại

Trong những năm qua, TP Đà Nẵng đã ban hành và triển khai nhiều chủ trương, cơ chế, chính sách quan trọng nhằm phát triển TP theo hướng thông minh. Bên cạnh đó, Đà Nẵng cũng đã đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin đồng bộ, hình thành các cơ sở dữ liệu, nền tảng số dùng chung và các ứng dụng thông minh, tạo nền tảng, động lực chuyển dịch theo hướng chuyển đổi số, xây dựng TP thông minh.

Tuy nhiên, việc phát triển công nghệ thông tin và truyền thông của địa phương chưa thực sự bền vững; tài nguyên dữ liệu số còn rời rạc, phân tán, chưa được khai thác hiệu quả. Nhất là phân tích thông minh phục vụ chỉ đạo, điều hành; các hệ thống chuyên ngành chưa liên kết, thống nhất, phục vụ điều phối, phối hợp, chia sẻ thông tin giữa các cơ quan; ứng dụng công nghệ thông tin chưa thực sự gắn với cải cách hành chính, tăng chất lượng dịch vụ công.

“Chính vì vậy, Đà Nẵng đã triển khai xây Trung tâm giám sát điều hành thông minh (Trung tâm IOC ) với mục tiêu xây dựng Nền tảng tổng hợp tất cả các nguồn thông tin, dữ liệu của đô thị, tạo ra một cái nhìn toàn cảnh trên mọi lĩnh vực, có khả năng phân tích dữ liệu lớn, hỗ trợ ra quyết định; qua đó giúp lãnh đạo các cấp giám sát, điều hành, hỗ trợ chỉ huy và quản lý chất lượng dịch vụ đô thị một cách tổng thể; phục vụ công tác lãnh đạo, chỉ đạo điều hành của lãnh đạo TP dựa trên dữ liệu số và cung cấp các dịch vụ đô thị thông minh cho người dân, du khách”, ông Trần Ngọc Thạch, Phó Giám đốc Sở TT&TT TP Đà Nẵng cho biết.

Hệ thống tích hợp nguồn thông tin, dữ liệu của đô thị, tạo ra một cái nhìn toàn cảnh trên mọi lĩnh vực, có khả năng phân tích dữ liệu lớn, hỗ trợ ra quyết định cho lãnh đạo TP Đà Nẵng

Với mục tiêu đó, Đà Nẵng đã xây dựng Trung tâm IOC theo mô hình khác với nhiều địa phương trên cả nước, đó là kế thừa dữ liệu số hiện có, trang bị công cụ phân tích tại IOC cấp TP; các quận, huyện, sở ngành (Trung tâm điều hành OC) được phân quyền dùng chung, cung cấp thông tin cảnh báo để chỉ đạo, điều hành, xử lý theo mô hình chính quyền đô thị.

Trong đó IOC TP là trung tâm giám sát điều hành cấp cao nhất của địa phương, là đầu mối thu thập thông tin, dữ liệu từ các OC chuyên ngành, quận huyện và các hệ thống ứng dụng, cảm biến IoT, phân tích, đưa ra số liệu tổng hợp về tình hình hoạt động của TP để lãnh đạo TP có thông tin chỉ đạo và điều hành, đồng thời chia sẻ thông tin cho các cơ quan liên quan phục vụ quản lý nhà nước, công khai, minh bạch cho người dân, doanh nghiệp phục vụ triển khai chính quyền đô thị.

OC quận huyện, OC chuyên ngành là các trung tâm giám sát, điều hành theo địa bàn địa lý của quận, huyện hoặc theo lĩnh vực chuyên môn, chuyên ngành. Tùy vào chức năng, nhiệm vụ về quản lý nhà nước, các OC được phân cấp tiếp nhận các thông tin, dữ liệu do IOC TP phân tích và chia sẻ để phục vụ công tác giám sát, điều hành.

"Trung tâm IOC TP Đà Nẵng ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo phân tích dữ liệu camera phục vụ các bài toán quản lý trên địa bàn và chuyên ngành; ứng dụng phân tích dữ liệu trong các toán thống kê, dự báo phục vụ ra quyết định; hình thành Công cụ nền tảng quản lý IoT với hơn 1.000 thiết bị cảm biến được tích hợp để trở thành trung tâm phục vụ chỉ huy, điều hành tập trung, đa nhiệm của TP, cũng như cung cấp các dịch vụ tiện ích thông và giúp Đà Nẵng có công cụ giám sát, điều hành đô thị và hỗ trợ người dân, doanh nghiệp góp phần nâng cao chất lượng đời sống cộng đồng”, ông Trần Ngọc Thạch cho hay.

Trung tâm IOC thu thập, sử dụng lại, kết nối tập trung và thực hiện giám sát trên hệ thống, tạo ra các nhóm dịch vụ đô thị thông minh từ 3 nhóm dữ liệu chính gồm: Dữ liệu từ ứng dụng chính quyền điện tử (dịch vụ công, phản ánh - góp ý, y tế - khám chữa bệnh, giáo dục, chỉ tiêu kinh tế - xã hội,…); dữ liệu từ các hệ thống quản lý đô thị thông minh (quan trắc môi trường, thu gom, xử lý nước thải, theo dõi mưa, ngập, giám sát tàu cá, phân tích camera,…) và dữ liệu từ các doanh nghiệp, cộng đồng triển khai… (đo mưa, camera…).

Hệ thống IOC Đà Nẵng kết nối, tương thích với ứng dụng Danang Smart City để phục vụ người dân

“Việc giám sát, cảnh báo, điều hành vừa theo hình thức biểu diễn trực quan trên biểu đồ (dashboard) vừa trên bản đồ số với thông tin hiện trường từ các thiết bị cảm biến IoT. Thông qua các dữ liệu được gửi về để sử dụng phân tích, IOC TP sẽ phát hiện và cảnh báo sớm các vấn đề, sự kiện bất thường liên quan đến hoạt động của đô thị, thông tin cho các cơ quan chức năng để xử lý; hỗ trợ làm Trung tâm chỉ huy tập trung của TP trong việc xử lý các tình huống khẩn cấp, thiên tai, dịch bệnh,…”, ông Thạch cho biết thêm.

Còn đối với người dân, ngoài thụ hưởng các nhóm dịch vụ đô thị thông minh do TP cung cấp, người dân còn được trực tiếp sử dụng các dịch vụ, tiện ích đô thị thông minh trên ứng dụng Danang Smart City, kịp thời nhận được các thông báo khi có các tình huống xấu, khẩn cấp xảy ra trên địa bàn… góp phần nâng cao chất lượng đời sống cho người dân và cộng đồng.

Những kết quả vượt trội

Theo lãnh đạo Sở TT&TT TP Đà Nẵng, hệ thống IOC TP Đà Nẵng được triển khai đồng bộ (vừa tập trung, vừa phân tán) gồm 1 IOC cấp TP, 7 OC cấp quận huyện và các OC chuyên ngành (giao thông, an ninh trật tự, môi trường,...), mà không triển khai riêng lẻ (một OC cấp huyện hoặc 1 OC cấp tỉnh như các tỉnh/TP khác).

Hệ thống IOC Đà Nẵng được xây dựng theo mô hình: Kế thừa dữ liệu số hiện có (không xây dựng ứng dụng, phần mềm chuyên ngành, các thiết bị đầu cuối như camera, cảm biến, …), chỉ trang bị công cụ phân tích tại IOC cấp TP; các quận, huyện, sở ngành (các OC) được phân quyền dùng chung, cung cấp thông tin cảnh báo để chỉ đạo, điều hành, xử lý theo mô hình chính quyền đô thị.

Sau gần 1 năm đưa vào vận hành (từ 14/8/2023), hệ thống IOC Đà Nẵng đã cung cấp thông tin số liệu và cảnh báo dịch vụ công đến các cơ quan, đơn vị có thẩm quyền giải quyết thủ tục hành chính liên quan; tổng hợp, thống kê phục vụ báo cáo hằng ngày và báo cáo định kỳ gửi lãnh đạo UBND TP và lãnh đạo các đơn vị liên quan.

Đặc biệt, hệ thống IOC đã tạo tài khoản, phân quyền khai thác, sử dụng cho hơn 95 đơn vị với hơn 400 người dùng; tích hợp hơn 1.000 thiết bị cảm biến hiện trường IoT (600 camera, 31 trạm đo mưa, 69 trạm quan trắc,…); thực hiện gửi email thông báo đến lãnh đạo đơn vị và cán bộ đang trực tiếp xử lý đối với hơn 12.000 hồ sơ sắp đến hạn để biết thông tin, chủ động xử lý kịp thời, giảm thiểu hồ sơ trễ hạn, tương ứng số lượng hơn 12.000 tổ chức, công dân gián tiếp nhận được lợi ích từ hiệu quả của Hệ thống IOC. Nhờ đó, tỉ lệ hồ sơ trễ hạn trong 6 tháng đầu năm 2024 chỉ chiếm 0,12%, giảm 96,8% số hồ sơ trễ hạn so với cùng kỳ năm 2023.

Hệ thống IOC Đà Nẵng tích hợp tiếp nhận, phản hồi ý kiến góp ý của các cơ quan, đơn vị đạt 99,7%, trong đó, đã xử lý, phản hồi đúng hạn đạt 91,3%.

Tính đến tháng 6/2024, tỉ lệ xử lý, phản hồi ý kiến góp ý của các cơ quan, đơn vị đạt 99,7%, trong đó, đã xử lý, phản hồi đúng hạn đạt 91,3%. Đến nay, 100% kết quả thủ tục hành chính phát sinh mới được số hóa và đưa vào kho số hóa kết quả giải quyết thủ tục hành chính.

Ngoài ra, hệ thống đã phát hiện 31 trường hợp tàu cá mất kết nối, 9 trường hợp tàu có tín hiệu SOS, cung cấp thông tin đến Chi cục Thủy sản và phối hợp theo dõi theo quy định; kịp thời cung cấp thông tin số liệu về tình hình chỉ tiêu Kinh tế - Xã hội đến các cơ quan, đơn vị biết, theo dõi; và tổng hợp, thống kê phục vụ báo cáo tháng, quý gửi lãnh đạo UBND TP và lãnh đạo các đơn vị liên quan; cung cấp các dịch vụ chuyên sâu về dịch vụ công dựa trên phân tích dữ liệu, mô phỏng dự đoán… giúp các cơ quan đơn vị chủ động tiếp nhận, giải quyết hồ sơ cho công dân, tổ chức...

Với những lợi ích mang lại, cùng những tính năng vượt trội, sản phẩm được TP Đà Nẵng tham gia hạng mục cơ quan nhà nước chuyển đổi số xuất sắc tại Giải thưởng Chuyển đổi số Việt Nam 2024.

Hồ Xuân Mai