Iran đứng trước thách thức bầu cử tổng thống vào tháng 6
Cơ quan Bầu cử Iran thông báo cuộc bầu cử bất thường để bầu ra Tổng thống mới của Iran sau khi Tổng thống Ebrahim Raisi tử nạn, sẽ được tổ chức vào ngày 28.6. Việc phải tiến hành một cuộc bầu cử quan trọng trong vòng chưa đầy hai tháng đặt ra không ít thách thức đối với cơ quan bầu cử nước này.
Người dân tụ tập để bày tỏ thương tiếc cố Tổng thống Iran Ebrahim Raisi ngày 20.5. Ảnh: Reuters
Hãng thông tấn Mehr của Iran dẫn thông báo của Chủ tịch Cơ quan Bầu cử Mohsen Eslami cho biết: “Cuộc bầu cử tổng thống lần thứ 14 của Iran sẽ được tiến hành vào ngày 28.6”. Theo ông Eslami, Hội đồng Giám hộ đã được yêu cầu bắt đầu tiến hành đăng ký danh sách ứng cử viên và dự kiến kết thúc trước ngày 28.5”.
Hội đồng Giám hộ của Iran (một cơ quan gồm các thành viên của giới tăng lữ) chịu trách nhiệm bầu Lãnh đạo tối cao và thẩm định tư cách của các ứng cử viên tranh cử vào các vị trí điều hành trong chính phủ nước này, bao gồm cả chức vụ Tổng thống Iran.
Ngay sau khi xác nhận tổng thống Ebrahim Raisi và một số quan chức khác tử nạn trong vụ rơi trực thăng ngày 19.5 tại tỉnh Đông Azerbaijan, nhà lãnh đạo tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei tuyên bố 5 ngày quốc tang, đồng thời chỉ định Phó Tổng thống Mohammad Mokhber giữ chức Tổng thống lâm thời. Theo Điều 131 của Hiến pháp, ông Mokhber sẽ chịu trách nhiệm lãnh đạo cơ quan hành pháp và cần phối hợp với những người đứng đầu cơ quan lập pháp và tư pháp để chuẩn bị cho cuộc bầu cử Tổng thống sẽ diễn ra trong vòng 50 ngày.
“Việc huy động cử tri trong vòng 50 ngày đặt ra một thách thức đáng kể,” Hamidreza Azizi, thành viên thỉnh giảng tại Viện An ninh và Quốc tế Đức (SWP), viết trên X, lưu ý rằng tỷ lệ cử tri đi bầu ở thủ đô Tehran cho cuộc bầu cử Quốc hội gần đây chỉ ở mức 8%.
Đầu năm nay, Iran đã tổ chức bầu cử Quốc hội và Hội đồng Giám hộ. Theo các nhà chức trách, cuộc bầu cử Quốc hội có tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu là 41%, mức thấp kỷ lục kể từ Cách mạng Hồi giáo năm 1979.
Các nhà phân tích cho rằng tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu thấp trong các cuộc bầu cử gần đây ở Iran là do sự bất mãn trong nước xuất phát từ những khó khăn kinh tế và căng thẳng xã hội.
Trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2021, cuộc bầu cử mà cố Tổng thống Raisi đã giành chiến thắng, tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu là 48,8%, mức thấp kỷ lục đối với một cuộc bầu cử tổng thống ở Cộng hòa Hồi giáo.
