Iran lần đầu tiên tấn công trực tiếp vào Israel: Đẩy Trung Đông vào ngưỡng nguy hiểm mới
Không ngoài dự đoán của giới phân tích quốc tế, tối 13-4 theo giờ địa phương (rạng sáng 14-4 giờ Việt Nam), Iran đã phóng hàng trăm máy bay không người lái và tên lửa về phía Israel.
Đây là cuộc tấn công trực tiếp đầu tiên của Iran vào nhà nước Do Thái để đáp trả cuộc không kích ngày 1-4 vào tòa nhà ngoại giao của nước này ở thủ đô Damascus của Syria. Cuộc tấn công kéo dài khoảng năm giờ đã đẩy khu vực Trung Đông vào một ngưỡng nguy hiểm mới.
Lực lượng phòng vệ Israsel (IDF) đã xác nhận Iran tấn công và Chuẩn đô đốc Daniel Hagari, Người phát ngôn của IDF thông báo, Israel đã chặn được hầu hết trong số 200 máy bay không người lái, tên lửa hành trình, tên lửa đạn đạo do Iran phóng với “một số hỗ trợ” từ các đồng minh.
Tờ New York Times dẫn lời các quan chức nắm rõ tình hình cho biết, lực lượng Mỹ đã chặn hơn 70 máy bay không người lái tấn công liều chết và 3 tên lửa đạn đạo trong cuộc tấn công của Iran vào Israel. Theo cơ quan khẩn cấp của Israel, một bé gái 7 tuổi đã bị thương nặng do mảnh đạn từ tên lửa đánh chặn, trong khi 31 người khác được điều trị do bị thương nhẹ hoặc hoảng loạn.
Theo Hãng thông tấn chính thức của Iran (IRNA) ngày 14-4, Tham mưu trưởng Lực lượng vũ trang Iran, Thiếu tướng Mohammad Bagheri cho biết, Iran không có ý định tiếp tục chống lại Israel và hoạt động tấn công đã kết thúc. Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng, các cuộc tấn công kéo dài khoảng năm giờ đã đẩy khu vực Trung Đông vào một ngưỡng nguy hiểm mới.
Thủ tướng Benjamin Netanyahu tuyên bố, Israel đã chuẩn bị sẵn sàng cho một cuộc tấn công trực tiếp từ Iran và sẽ đáp trả tương xứng; đồng thời cho biết, các hệ thống phòng thủ của Israel đã được triển khai và quân đội đã chuẩn bị sẵn sàng cho mọi tình huống.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đã nói chuyện với Thủ tướng Benjamin Netanyahu và cho rằng, nên coi đêm 13-4 là một chiến thắng vì đánh giá hiện tại của Mỹ là các cuộc tấn công của Iran phần lớn đã không thành công, chứng tỏ khả năng quân sự vượt trội của Israel. Nhà lãnh đạo Mỹ nhắc lại sự ủng hộ của Washington đối với Tel Aviv, nhưng cũng nêu rõ, Mỹ sẽ không tham gia vào bất kỳ hoạt động tấn công nào chống lại Iran. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã yêu cầu người đồng cấp Israel Yoav Gallant thông báo trước cho Mỹ bất kỳ phản ứng tiềm tàng nào của nước này sau cuộc tấn công của Iran. Nội các an ninh Israel đã ủy quyền cho Nội các chiến tranh gồm ba người quyết định phản ứng của Israel.
Trong một diễn biến liên quan, theo IRNA ngày 14-4, Đại sứ Iran tại Liên hợp quốc Amir-Saeid Iravani đã nói: “Nếu Israel thực hiện bất kỳ hành động xâm lược quân sự nào một lần nữa, phản ứng của Iran chắc chắn sẽ mạnh mẽ và kiên quyết hơn”. Trong thư gửi người đứng đầu Liên hợp quốc Antonio Guterres, Đại sứ Amir-Saeid Iravani nêu rõ: “Hành động này nhằm thực hiện quyền tự vệ vốn có của Iran như được nêu trong Điều 51 của Hiến chương Liên hợp quốc và để đáp trả các hành động xâm lược quân sự tái diễn của Israel, đặc biệt là cuộc tấn công vũ trang vào ngày 1-4-2024 nhằm vào các cơ sở ngoại giao của Iran…”.
Iran cũng cảnh báo Israel về một cuộc tấn công lớn hơn vào Tel Aviv nếu nước này trả đũa cuộc không kích của Tehran, đồng thời nêu rõ, Washington đã được cảnh báo không ủng hộ hành động quân sự của Israel. “Phản ứng của chúng tôi sẽ lớn hơn nhiều so với hành động quân sự vừa diễn ra nếu Israel trả đũa Iran”, Tham mưu trưởng lực lượng vũ trang, Thiếu tướng Mohammad Bagheri nói với đài truyền hình nhà nước Iran; đồng thời cho biết, Tehran đã cảnh báo Washington rằng bất kỳ sự ủng hộ nào cho hành động trả đũa của Israel sẽ khiến các căn cứ của Mỹ trở thành mục tiêu.
Cộng đồng quốc tế đã lên tiếng bày tỏ quan ngại về những diễn biến leo thang nguy hiểm này. Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres đã kêu gọi các bên "lập tức chấm dứt hành động thù địch", kiềm chế tối đa để tránh hành động dẫn đến đối đầu quân sự quy mô lớn trên nhiều mặt trận ở Trung Đông. Các nước trong khu vực cũng bày tỏ lo ngại trước nguy cơ xung đột Iran - Israel leo thang thành cuộc chiến toàn diện.
Phó Đại diện Thường trực Thứ nhất của Nga tại Liên hợp quốc Dmitry Polyansky cảnh báo, căng thẳng giữa Israel và Iran có nguy cơ châm ngòi cho cuộc khủng hoảng mới và dữ dội tại khu vực. Trong khi đó, người đứng đầu cơ quan đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell cho biết, các cuộc tấn công là “sự leo thang chưa từng có và là mối đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh khu vực”.