Iran: Mỹ nên dỡ trừng phạt Lebanon 'nếu thật lòng muốn giúp'
Iran kêu gọi Mỹ dỡ bỏ trừng phạt Lebanon 'nếu thật lòng muốn hỗ trợ' nước này sau vụ nổ kinh hoàng ở thủ đô Beirut tuần qua.
Theo hãng tin Al Jazeera, Iran hôm 10-8 đã kêu gọi Mỹ dỡ bỏ trừng phạt chống Lebanon và các nước khác kiềm chế chính trị hóa vụ nổ tại Beirut hồi tuần trước khiến ít nhất 160 người thiệt mạng và hơn 6.000 người bị thương.
Bình luận của Iran được đưa ra một ngày sau khi các nhà lãnh đạo quốc tế cam kết hỗ trợ nhân đạo 300 triệu USD cho Lebanon sau vụ nổ kinh hoàng, vốn cũng đã khiến hơn 300.000 người mất nhà cửa ở Beirut.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi. Ảnh: AFP
"Vụ nổ không nên được sử dụng như một cái cớ cho các mục đích chính trị. Nguyên nhân của vụ nổ nên được điều tra cẩn thận" - phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi phát biểu trong một cuộc họp báo trên truyền hình.
"Nếu Mỹ thành thật với đề nghị hỗ trợ cho Lebanon, họ nên dỡ bỏ các lệnh trừng phạt" – ông Mousavi nhấn mạnh.
Khoản viện trợ quốc tế được công bố hôm 9-8 sẽ được "chuyển trực tiếp đến người dân Lebanon" cũng như dành để hỗ trợ cho một "cuộc điều tra khách quan, đáng tin cậy và độc lập" về vụ việc này.
“Chính quyền Lebanon hiện phải thực hiện các cải cách chính trị và kinh tế theo yêu cầu của người dân Lebanon và điều này sẽ cho phép cộng đồng quốc tế hành động hiệu quả cùng với Lebanon để tái thiết” - Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, người chủ trì hội nghị trực tuyến các nhà tài trợ, phát biểu.
Tổng thống Macron hôm 6-8 đã đến thăm những con phố đổ nát của Beirut, hai ngày sau vụ nổ hóa chất ở khu vực bến tàu. Khi được hỏi về chuyến thăm này, ông Mousavi nói: "Một số quốc gia đã cố gắng chính trị hóa vụ nổ vì lợi ích của riêng họ".
Vụ nổ hôm 4-8, vốn tạo ra đám mây hình nấm gợi nhớ về một vụ nổ bom hạt nhân, đã tạo ra một hố sâu 43 mét ở cảng Beirut, một quan chức an ninh dẫn lời các chuyên gia an ninh Pháp làm việc tại khu vực thảm họa cho biết.
Vụ nổ được kích hoạt bởi 2.750 tấn amoni nitrat được cất trữ tại nhà kho của cảng Beirut từ năm 2013.
Những người biểu tình đã xuống đường ở Beirut để trút giận lên chính phủ mà họ cáo buộc là khinh suất, sau khi có những bằng chứng cho thấy chính quyền biết về amoni nitrat nhưng không làm gì trong sáu năm qua.
Người dân Lebanon biểu tình phản đối chính phủ sau vụ nổ. Ảnh: AL JAZEERA
Cảnh sát và quân đội đã đáp trả bằng hơi cay và đạn cao su, khiến hàng trăm người biểu tình bị thương. Lực lượng an ninh cho biết, ít nhất một cảnh sát đã thiệt mạng, theo Al Jazeera.
Hai bộ trưởng, gồm Bộ trưởng Thông tin Manal Abdel Samad và Bộ trưởng Môi trường Damianos Kattar, đã từ chức vào cuối tuần qua, khiến Thủ tướng Hassan Diab phấn khích đề xuất tổ chức bầu cử sớm nhằm phá vỡ tình thế bế tắc đang khiến Lebanon chìm sâu hơn vào khủng hoảng kinh tế và chính trị.
Chín thành viên khác của quốc hội cũng đã từ chức, nhưng theo ghi nhận của phóng viên Al Jazeera, những người nắm quyền đều kiên quyết duy trì chính phủ.
“Có báo cáo rằng các bộ trưởng khác muốn đấu thầu từ chức, nhưng sau các cuộc đàm phán căng thẳng đằng sau cánh cửa đóng kín, một bộ trưởng thuộc nhóm vũ trang Hezbollah đã xuất hiện và nói: ‘Chúng tôi không từ chức, chính phủ vẫn đứng vững, và chúng tôi sẽ tiếp tục cô ấy nói rằng nghĩa vụ và trách nhiệm của chúng ta đối với người dân của chúng ta’” – phóng viên Zeina Khodr nói.
Hezbollah là một đồng minh của Iran, mà theo nhận định của giới quan sát, vụ nổ khả năng sẽ làm thay đổi cục diện quyền lực và chính trị ở Lebanon, mà đối tượng chính ở đây là nhóm vũ trang Hezbollah.
