Israel - Hamas đổ lỗi nhau vi phạm thỏa thuận ngừng bắn

Dấu hiệu nguy hiểm xuất hiện trong tuần qua khi công dân Israel Arbel Yehud (29 tuổi) không thuộc 4 nữ con tin được thả mới đây. Đáp trả lại Israel tạm thời không cho cư dân Gaza sơ tán vượt qua Hành lang Netzarim về lại miền bắc đúng như thỏa thuận.

Tình hình khá phức tạp do Yehud bị giam giữ bởi lực lượng Jihad Hồi giáo Palestine chứ không phải Hamas. Kết quả là Israel - Hamas đều cáo buộc nhau vi phạm thỏa thuận, làm dấy lên lo ngại thành tựu ngoại giao này sớm đổ vỡ.

Phát ngôn viên quân đội Israel Daniel Hagari tuyên bố: “Hamas không thực hiện nghĩa vụ trả tự do cho con tin trước. Chúng tôi yêu cầu Arbel Yehud phải được trao trả”. Đài CNN ghi nhận lực lượng nước này nổ súng ngăn dân thường vượt qua Hành lang Netzarim, khiến nhiều người bỏ chạy tán loạn.

Phía Hamas nói rằng Israel tiếp tục trì hoãn thực thi các điều khoản trong thỏa thuận, cảnh báo nhà nước Do Thái sẽ chịu trách nhiệm về bất cứ sự chậm trễ nào lẫn hậu quả tiềm ẩn với hai giai đoạn còn lại”.

Dân thường bỏ chạy tán loạn vì quân đội Israel nổ súng cảnh cáo - Ảnh: CNN

Cựu chuyên gia đàm phán Gershon Baskin đánh giá tình hình trên vô cùng nhạy cảm. Hamas chắc chắn “không cho miễn phí thứ gì”, động thái không cho cư dân Gaza quay về mang tính đe dọa sẽ chẳng thể thuyết phục Hamas. Ông kêu gọi Israel để cho bên trung gian (Qatar, Ai Cập, Mỹ) làm việc.

CNN dẫn nguồn tin quan chức tiết lộ Israel đã nhờ Mỹ thúc đẩy Hamas thả Yehud. Lời nhờ vả được gửi đến đặc phái viên Trung Đông Steve Witkoff.

Theo tiến sĩ H.A.Hellyer: “Thỏa thuận vốn dĩ không hề cứng nhắc. Vấn đề đặt ra bây giờ là khi vi phạm xảy ra Mỹ sẽ phản ứng ra sao. Sử dụng áp lực đảm bảo hai bên tuân thủ hay mặc cho thỏa thuận đổ vỡ?”.

Thỏa thuận ngừng bắn vừa có hiệu lực từ ngày 19.1. Hai bên chỉ mới thực hiện hai đợt trao đổi, 7 con tin trở về đổi lấy 290 tù nhân Palestine. Giai đoạn đầu tiên kéo dài 42 ngày.

Cẩm Bình