Kết nối cung cầu tạo đà cho nông sản Thanh Hóa vươn xa ( Bài 2): Phát triển hệ thống kinh doanh, phân phối nông sản thực phẩm
Trong bức tranh phát triển kinh tế của tỉnh Thanh Hóa, nông nghiệp giữ vai trò trụ cột với hệ thống sản phẩm đa dạng, chất lượng, ngày càng có nhiều sản phẩm được sản xuất theo hướng hàng hóa quy mô lớn mang lại giá trị kinh tế cao. Do đó, vấn đề đặt ra với các sở, ngành, địa phương chính là phát triển hệ thống kinh doanh, phân phối nông sản hiệu quả, góp phần thúc đẩy tiêu thụ, bảo đảm đầu ra và giá trị cho nông sản, thực phẩm.
Chuỗi cung ứng nông sản thực phẩm an toàn tại xã Xuân Hòa.
Quảng bá nông sản tại hội chợ
Nhiều năm qua, các địa phương trong tỉnh đã tận dụng tiềm năng để duy trì, phát triển các vùng cây trồng thâm canh, phát triển vùng sản xuất tập trung được chứng nhận an toàn thực phẩm như: 150.000ha lúa thâm canh năng suất, chất lượng cao, 20.000ha ngô thâm canh, 12.000ha mía thâm canh, hơn 14.300ha rau an toàn, 14.000ha cây ăn quả tập trung... Bên cạnh đó, tỉnh còn có 661 sản phẩm OCOP, chủ yếu ở các nhóm thực phẩm, đồ uống, nhóm dược liệu và sản phẩm từ dược liệu...
Nhằm xây dựng các chuỗi giá trị sản xuất nông nghiệp, thời gian qua các sở, ngành, đơn vị trong tỉnh đã tích cực triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ mở rộng mạng lưới phân phối, tiêu thụ, tạo đà cho sản phẩm của địa phương vươn xa. Trong đó, việc hỗ trợ tham gia các chương trình xúc tiến thương mại đã mang lại cơ hội kết nối mở rộng thị trường cho nhiều doanh nghiệp, HTX.
Là một trong những đơn vị tích cực tham gia các hội chợ, sự kiện xúc tiến thương mại và ký kết được nhiều hợp đồng thông qua quảng bá sản phẩm, ông Thạch Văn Hiểu, Giám đốc Công ty TNHH Nước mắm Cự Nham, xã Tiên Trang cho biết: “Khi chúng tôi xây dựng được những sản phẩm đạt tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, chứng nhận OCOP, đăng ký bảo hộ nhãn hiệu, có truy xuất nguồn gốc... bảo đảm yêu cầu của cơ quan chuyên môn và thị trường thì sản phẩm dễ dàng tham gia các hội chợ, sự kiện xúc tiến thương mại. Cùng với đó, khi sản phẩm khẳng định được chất lượng và chứng minh được nguồn gốc thì việc tìm kiếm đối tác liên kết tiêu thụ tại các sự kiện dễ dàng hơn”.
Được biết, từ một cơ sở sản xuất nhỏ, sau khi phát triển lên doanh nghiệp và xây dựng thành công sản phẩm OCOP, tích cực tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại, hiện nay trung bình mỗi tháng Công ty TNHH Nước mắm Cự Nham cung ứng ra thị trường khoảng 20.000 lít nước mắm và mắm các loại. Thông qua các hoạt động quảng bá, kết nối, sản phẩm của công ty có mặt ở 400 cửa hàng và 40 đại lý chính thức thuộc nhiều tỉnh, thành trên cả nước.
Đối với HTX nông nghiệp Vạn Hoa, xã Nga Thắng, việc thường xuyên tham gia các chương trình xúc tiến thương mại trong và ngoài tỉnh cũng là một trong những giải pháp để nâng cao hiệu quả hoạt động và giá trị của các sản phẩm. Giám đốc HTX Nguyễn Văn Nam cho biết: “Tại các chương trình xúc tiến thương mại, tôi được tiếp xúc với các nhà sản xuất có sản phẩm tương đồng để nhận biết được điểm mạnh, điểm yếu của mình, cần hoàn thiện những gì để tăng tính cạnh tranh cho sản phẩm. Chúng tôi sẽ tích cực tham gia các sự kiện xúc tiến thương mại, hội chợ để hoàn thiện sản phẩm và gia tăng cơ hội tiếp cận thị trường”.
Theo thống kê, từ đầu năm 2025 đến nay, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã phối hợp tổ chức 4 phiên chợ giới thiệu nông sản thực phẩm an toàn với quy mô 50 gian hàng/phiên; hỗ trợ, hướng dẫn cho trên 100 doanh nghiệp trong tỉnh tham gia 12 hoạt động xúc tiến thương mại do các bộ, ngành ở Trung ương và các tỉnh, thành tổ chức.
Hiện nay, chương trình xúc tiến thương mại chú trọng tổ chức các phiên kết nối giữa doanh nghiệp với người tiêu dùng, doanh nghiệp với doanh nghiệp nhằm giúp doanh nghiệp nhận định, đánh giá chính xác xu hướng thị trường, xây dựng chiến lược phát triển sản xuất, kinh doanh phù hợp, nhất là việc nắm bắt các tiêu chuẩn, quy định về thủ tục đưa sản phẩm vào những thị trường có “phân khúc cao”. Chi cục trưởng Chi cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường Nguyễn Thị Hà cho biết: “Nhằm đẩy mạnh việc tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu sản phẩm nông sản của tỉnh, hằng năm chi cục tham mưu tổ chức hội nghị kết nối cung - cầu nông sản, thực phẩm an toàn thu hút hàng trăm chủ thể với hàng nghìn sản phẩm tiêu biểu tham gia. Đây sẽ là nhiệm vụ giúp tối ưu hóa cơ hội giao thương, phù hợp với quy mô sản xuất của các doanh nghiệp, HTX trong tỉnh, góp phần đẩy mạnh tiêu thụ và nâng cao hiệu quả sản xuất cho các chủ thể”.
Giải pháp mở rộng hệ thống tiêu thụ sản phẩm
Để người sản xuất không bị thiếu thông tin thị trường, kỹ năng bán hàng và các kênh phân phối hiệu quả, Sở Nông nghiệp và Môi trường, Sở Công Thương thường xuyên làm cầu nối giữa nhà sản xuất và thị trường qua việc cung cấp thông tin khách hàng, sản phẩm cho các đơn vị tiêu thụ lớn, tổ chức đào tạo kỹ năng bán hàng đa kênh cho các chủ thể. Cùng với đó, thiết lập mô hình mua bán, phân phối hàng hóa qua hình thức trực tiếp và trực tuyến để kết nối cung cầu, liên kết giữa sản xuất và tiêu thụ sản phẩm trên địa bàn tỉnh.
Tiêu thụ sản phẩm thịt lợn an toàn tại cơ sở sản xuất Quế Nguyễn Food phường Hạc Thành.
Giám đốc Công ty TNHH Tư vấn đầu tư và Phát triển nông nghiệp Vinaco Nguyễn Thị Vân cho biết: “Từ năm 2020, công ty đã khai trương điểm bán sản phẩm OCOP, sản phẩm đặc trưng. Chúng tôi đã liên kết với các chủ thể OCOP trên địa bàn trưng bày và bán gần 100 sản phẩm, trong đó có nhiều sản phẩm OCOP của tỉnh, sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu, đặc sản địa phương như mật ong, gạo nếp, măng khô, hạt mắc ca, ngũ cốc, các sản phẩm từ dược liệu, thảo mộc... Điểm bán bước đầu mở ra cơ hội giúp người dân địa phương và du khách tiếp cận với các sản phẩm chất lượng bảo đảm, chất lượng cao”.
Trong chuỗi giá trị sản xuất nông nghiệp, mạng lưới phân phối và tiêu thụ không chỉ là khâu cuối, mà còn là yếu tố then chốt quyết định giá trị, khả năng tiêu thụ và sự phát triển bền vững của sản phẩm. Do đó, các sở, ban, ngành địa phương trong tỉnh đã tăng cường hỗ trợ, phát triển mạng lưới kinh doanh, phân phối nông sản, thực phẩm. Theo thống kê, toàn tỉnh có 390 chợ dân sinh, 19 siêu thị tổng hợp và 122 cửa hàng kinh doanh thực phẩm an toàn.
Cùng với đó, các sở, ban, ngành đã đẩy mạnh công tác chuyển đổi số góp phần thúc đẩy sản xuất, quảng bá, tiêu thụ sản phẩm nông sản trên các sàn thương mại điện tử. Nhờ đó, đến nay có khoảng 600 doanh nghiệp, HTX, cơ sở sản xuất chế biến nông sản, thực phẩm giới thiệu, quảng bá sản phẩm thông qua các “kênh tiêu thụ số” như: voso.vn, postmart.vn, lazada, shopee... với hàng nghìn sản phẩm các loại. Thông qua nền tảng số, các chủ thể sản xuất đã tăng doanh số bán hàng từ 15 đến 20%. Một số sản phẩm thông qua hoạt động thương mại điện tử đã tiếp cận được thị trường xuất khẩu như: mắm tôm, mắm tép Lê Gia xuất khẩu vào thị trường Nga, Hàn Quốc, Đài Loan và Nam Phi; dứa, ngô ngọt, dưa bao tử đóng hộp Trường Tùng và dứa khoanh, dưa bao tử đóng hộp của Công ty TNHH Tư Thành xuất khẩu đi EU, Nga, Hàn Quốc, Australia...
Thực tế cho thấy, việc phát triển hệ thống thương mại, phân phối và tiêu thụ sản phẩm nông sản đã và đang phát huy được tiềm năng, lợi thế, khẳng định vai trò chủ lực của ngành nông nghiệp trong sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Do đó, các sở, ngành, địa phương đã chú trọng xây dựng hệ thống giao thông nông thôn gắn với hệ thống hạ tầng thương mại đồng bộ, hiện đại nhằm thu hút các thành phần kinh tế tham gia kinh doanh, bao tiêu sản phẩm nông nghiệp; khuyến khích cá nhân, tổ chức thành lập mạng lưới phân phối và bán lẻ sản phẩm nông nghiệp thay thế dần thói quen phân phối hàng qua trung gian... Đồng thời, phát triển hình thức bán lẻ hiện đại, khuyến khích đầu tư, xây dựng các bách hóa, cửa hàng tự chọn và đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm nông sản, thực phẩm thông qua thương mại điện tử, để mỗi kênh tiêu thụ đều trở thành nơi giao lưu, kết nối và gia tăng giá trị kinh tế cho sản phẩm nông sản, thực phẩm an toàn.
