Kết nối tiêu thụ sản phẩm OCOP: 'Chìa khóa' mở rộng thị trường cho nông sản Việt

Giới thiệu về sản phẩm OCOP 5 sao. (Ảnh: PV/Vietnam+)

Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) đã và đang trở thành một động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn tại Việt Nam. Không chỉ giúp nâng cao giá trị nông sản và đặc sản vùng miền, OCOP còn mở ra cơ hội chinh phục thị trường quốc tế. Từ những thành tựu ấn tượng sau hơn 7 năm triển khai, chương trình đang hướng tới các giải pháp kết nối tiêu thụ bền vững, đưa sản phẩm Việt vươn xa hơn nữa.

Đây là thông tin được đưa ra tại Hội nghị kết nối, thúc đẩy tiêu thị sản phẩm OCOP do Báo Công Thương và Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) tổ chức ngày 29/9 tại Hà Nội.

Khơi dậy tiềm năng, lợi thế của từng địa phương

Ra đời và triển khai từ năm 2018, chương trình OCOP đã tạo nên một bước chuyển quan trọng trong phát triển kinh tế nông thôn, góp phần nâng cao giá trị nông sản và khôi phục nhiều sản phẩm đặc trưng của các vùng miền trên cả nước.

Ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho biết tính đến tháng 7/2025, cả nước có 17.068 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, trong đó có 126 sản phẩm được công nhận OCOP 5 sao cấp quốc gia. Các sản phẩm này rất đa dạng, từ đặc sản vùng miền, nông sản, thực phẩm chế biến, đồ uống, thủ công mỹ nghệ, dược liệu, mỹ phẩm tự nhiên cho đến dịch vụ du lịch cộng đồng. Những con số này không chỉ khẳng định chất lượng vượt trội của sản phẩm OCOP trên thị trường trong nước mà còn đánh dấu bước tiến mạnh mẽ trong việc vươn ra thị trường quốc tế.

Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến đầu tư phát triển Công Thương, ông Nguyễn Bá Hải nhấn mạnh: “Chương trình ‘Mỗi xã một sản phẩm’ đã và đang trở thành một trong những giải pháp trọng tâm góp phần phát triển kinh tế nông thôn, khơi dậy tiềm năng, lợi thế của từng địa phương, đồng thời nâng cao giá trị gia tăng cho nông sản, đặc sản vùng miền”.

Theo ông Hải, OCOP không chỉ đơn thuần là sản phẩm mà còn là “câu chuyện về văn hóa, trí tuệ và khát vọng vươn lên của cộng đồng doanh nghiệp, địa phương Việt Nam”. Những sản phẩm ấy mang trong mình tinh hoa văn hóa, sự sáng tạo và nỗ lực không ngừng của các hộ nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp.

Tại các địa phương như Bắc Ninh, chương trình OCOP cũng ghi nhận những kết quả ấn tượng. Theo bà Nguyễn Thị Hiệp, Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Bắc Ninh, toàn tỉnh hiện có 751 sản phẩm đạt chuẩn OCOP từ 3 đến 5 sao. Các sản phẩm nổi bật như vải thiều, mỳ gạo Chũ, tỏi An Thịnh, nem Bùi, tranh dân gian Đông Hồ đã khẳng định vị thế trên thị trường trong và ngoài nước. Đặc biệt, vải thiều Bắc Ninh đã chinh phục hơn 30 quốc gia và vùng lãnh thổ, được bày bán tại các hệ thống siêu thị lớn như GO, Big C, Aeon, Winmart, Lotte Mart.

"Nhờ chương trình OCOP, trên 60% chủ thể tại Bắc Ninh đạt mức tăng trưởng doanh thu bình quân 18% mỗi năm, tạo ra hàng nghìn việc làm và góp phần nâng cao chất lượng sống cho người dân nông thôn," bà Hiệp cho hay.

Các đại biểu tham gia trao đổi tại Hội nghị kết nối, thúc đẩy tiêu thị sản phẩm OCOP. (Ảnh: PV/Vietnam+)

Ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn khẳng định: “Sản phẩm OCOP đã khẳng định được chỗ đứng trên thị trường trong nước, thậm chí từng bước vươn ra quốc tế”. Kết quả này không chỉ phản ánh sự nỗ lực của các địa phương, doanh nghiệp và hợp tác xã mà còn minh chứng cho tính đúng đắn của chủ trương phát triển OCOP gắn với xây dựng nông thôn mới.

Đưa các sản phẩm OCOP vươn xa hơn

Để chương trình OCOP phát huy hiệu quả bền vững và tiếp tục mở rộng thị trường, Cục Xúc tiến thương mại đề xuất cần hỗ trợ nâng hạng sản phẩm từ 3-4 sao lên 4-5 sao, đáp ứng tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế.

Ông Nguyễn Bá Hải phân tích: “Nâng hạng không chỉ là thêm sao, mà là nâng cả chuỗi giá trị từ nguyên liệu, quy trình sản xuất đến bao bì, truy xuất nguồn gốc”. Điều này sẽ giúp sản phẩm OCOP cạnh tranh tốt hơn trên thị trường toàn cầu.

Bên cạnh đó, ông Hải cho rằng cần tăng cường kết nối doanh nghiệp, xây dựng các kênh tiêu thụ ổn định, lâu dài thông qua việc kết nối hợp tác xã với các doanh nghiệp phân phối và xuất khẩu lớn. Đây là “yếu tố sống còn” để sản phẩm OCOP không chỉ trụ vững trong nước mà còn tiến xa ra thế giới.

Một trong những giải pháp trọng tâm là đẩy mạnh chuyển đổi số, đưa sản phẩm OCOP lên các sàn thương mại điện tử trong và ngoài nước như Amazon, Alibaba đồng thời phối hợp với các tập đoàn công nghệ và logistics để đào tạo hợp tác xã về kỹ năng số, quảng bá trực tuyến và livestream bán hàng. Theo ông Nguyễn Bá Hải thì đây được xem là con đường ngắn nhất để sản phẩm Việt tiếp cận thị trường toàn cầu.

Ông Nguyễn Văn Nam, Giám đốc Hợp tác xã Mỳ Chũ Nam Thể cũng chia sẻ rằng việc đưa sản phẩm lên các sàn thương mại điện tử đã giúp hợp tác xã mở rộng thị trường, tiếp cận người tiêu dùng trong và ngoài nước hiệu quả hơn.

Ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn nhấn mạnh: “Để chương trình tiếp tục phát huy hiệu quả, cần tăng cường kết nối thị trường, chuyển đổi số và nâng cao năng lực cho các chủ thể OCOP. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp và người dân là yếu tố then chốt để mở rộng quy mô và nâng cao chất lượng sản phẩm.”

Bộ Công Thương cũng đang tiến hành lồng ghép quảng bá sản phẩm OCOP trong Chương trình Xúc tiến thương mại quốc gia và Chương trình Thương hiệu quốc gia, qua đó xây dựng hình ảnh sản phẩm OCOP Việt Nam gắn liền với chất lượng, bền vững và bản sắc văn hóa. Trong giai đoạn 2026-2030, chương trình OCOP sẽ tiếp tục được triển khai đồng bộ, lồng ghép với trải nghiệm văn hóa và du lịch, đồng thời tăng cường ứng dụng kinh tế số trong quản lý và vận hành.

Với những thành công đã đạt được và những định hướng chiến lược trong tương lai, OCOP không chỉ là động lực phát triển kinh tế nông thôn mà còn là cầu nối giữa văn hóa và thương mại, góp phần nâng cao giá trị nông sản Việt Nam trên thị trường toàn cầu./.

(Vietnam+)