Kết nối trí tuệ và hành động vì mục tiêu tăng trưởng cao và bền vững

Diễn đàn do Ban Chỉ đạo xây dựng Đề án “Các giải pháp chiến lược thúc đẩy tăng trưởng kinh tế “hai con số” trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam”, Ban Chính sách, chiến lược Trung ương chủ trì phối hợp với Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Doanh nghiệp Nhỏ và Vừa Việt Nam và Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức, thu hút sự tham gia của hơn 300 lãnh đạo bộ, ngành, địa phương, tập đoàn, hiệp hội ngành hàng, chuyên gia kinh tế trong và ngoài nước.

Chủ đề Diễn đàn “Các giải pháp chiến lược và thực tiễn thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cao & bền vững trong bối cảnh mới” phản ánh rõ nhu cầu cấp thiết phải bứt phá về quy mô, chất lượng và vị thế trong bối cảnh kinh tế toàn cầu biến động khó lường, cùng những thách thức nội tại chưa được xử lý triệt để.

Phát biểu chỉ đạo tại Diễn đàn, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng đã đưa ra góc nhìn toàn diện về các xu hướng lớn của kinh tế thế giới và khu vực, đồng thời chỉ rõ những điểm nghẽn cản trở tăng trưởng ở Việt Nam. Trước thực tế nền kinh tế có độ mở lớn, chịu tác động đan xen từ bên ngoài và bên trong, Phó Thủ tướng nhấn mạnh rằng muốn tăng trưởng nhanh và bền vững, Việt Nam cần một tư duy mới, tầm nhìn mới và tâm thế hành động quyết liệt, với sự đoàn kết đồng lòng mạnh mẽ của toàn dân tộc.

Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại Diễn đàn

Một trong những giải pháp trọng tâm được Phó Thủ tướng xác định là tiếp tục hoàn thiện thể chế, đổi mới công tác xây dựng và thực thi pháp luật theo hướng minh bạch, ổn định và tiệm cận với chuẩn mực quốc tế. Ông cho rằng thời gian qua, nhiều điểm nghẽn thể chế đã được tháo gỡ bước đầu, đặc biệt trong phân cấp, cải cách thủ tục hành chính, và cần tiếp tục rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật ở các lĩnh vực trọng yếu như đất đai, khoáng sản, quy hoạch... để tạo hành lang phát triển thông suốt cho nền kinh tế.

Một nhiệm vụ cấp thiết khác là khơi thông các nguồn lực phát triển thông qua việc tháo gỡ khó khăn cho gần 2.900 dự án đang vướng mắc, có quy mô vốn hơn 235 tỷ USD và diện tích đất khoảng 347 nghìn ha. Việc huy động tối đa nguồn lực xã hội, trong đó đầu tư công giữ vai trò dẫn dắt, sẽ là động lực mạnh để kích hoạt đầu tư tư nhân và thúc đẩy các lĩnh vực hạ tầng, năng lượng, đô thị.

Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh cần tận dụng các không gian phát triển mới từ sáp nhập địa phương và mô hình chính quyền hai cấp; khai thác mạnh các động lực tăng trưởng mới từ đổi mới sáng tạo, khoa học công nghệ, kinh tế số, AI, bán dẫn… để tái cấu trúc nền kinh tế theo hướng hiện đại và bền vững. Mô hình tăng trưởng mới không thể thiếu sự đồng hành của các thành phần kinh tế, trong đó khu vực tư nhân, doanh nghiệp nhà nước và FDI phải tạo được sự gắn kết chặt chẽ để tạo sức mạnh tổng hợp phát triển kinh tế đất nước.

Tại Diễn đàn, các ý kiến phát biểu, hiến kế đại diện cho các lĩnh vực, các ngành kinh tế có tỷ trọng đóng góp đáng kể trong tăng trưởng GDP: Công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ, du lịch, bán lẻ, tiêu dùng,... Lãnh đạo các tập đoàn, doanh nghiệp, hiệp hội đại diện cho các lĩnh vực, ngành hàng, các khu vực kinh tế chia sẻ nhiều thông tin thực tiễn, đánh giá khả năng, cơ hội bứt phá tăng trưởng hiện nay và giai đoạn tới của từng ngành, lĩnh vực góp phần vào tăng trưởng chung của nền kinh tế.

Các đại biểu trao đổi bên lề Diễn đàn

Nhiều ý kiến cho rằng việc tháo gỡ nhanh, tháo gỡ triệt để các rào cản có ý nghĩa tiên quyết trong việc hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng cao và bền vững. Bên cạnh đó, các ý kiến cũng đề xuất việc cần thiết kế, kiến tạo các cơ chế, chính sách mới có tính đột phá cao nhằm thúc đẩy phát triển các mô hình kinh tế mới, các ngành chiến lược mang lại giá trị kinh tế cao, có khả năng cạnh tranh trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Dưới góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Quốc Hiệp – Chủ tịch Hiệp hội các Nhà thầu xây dựng Việt Nam – nhấn mạnh vai trò của ngành bất động sản và xây dựng khi chiếm tỷ trọng khoảng 10–12% GDP, là lĩnh vực có khả năng lan tỏa lớn tới nhiều ngành kinh tế khác. Theo ông, sau giai đoạn khó khăn do đại dịch và pháp lý, thị trường bất động sản đã có dấu hiệu hồi phục tích cực từ cuối năm 2024 với sự cải thiện về nguồn cung và sự trở lại của các kênh tín dụng, trái phiếu. Tuy nhiên, giá bất động sản tăng quá cao, đặc biệt tại hai đô thị lớn, khiến sức mua suy yếu, gây bất ổn tiềm tàng.

Ông Nguyễn Quốc Hiệp – Chủ tịch Hiệp hội các Nhà thầu xây dựng Việt Nam

Trên cơ sở đó, ông Hiệp đề xuất cần sớm hoàn thiện cơ chế kiểm soát giá đất – yếu tố hiện đang chiếm tới 30% giá thành nhà ở đô thị thấp tầng – thông qua phân định rõ ràng giữa thị trường quyền sử dụng đất sơ cấp và thứ cấp, đi kèm bảng giá đất toàn quốc có nguyên tắc thống nhất nhằm vừa đảm bảo nguồn thu ngân sách, vừa thúc đẩy phát triển thị trường bền vững.

Ngoài ra, ông Nguyễn Quốc Hiệp cho rằng còn nhiều thủ tục hành chính đang gây vướng mắc cho việc triển khai dự án, đặc biệt trong lĩnh vực quy hoạch và định giá đất. Cần thiết có sự phân cấp triệt để cho địa phương trong duyệt quy hoạch, đồng bộ hóa thời gian của quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất, đồng thời đơn giản hóa quy trình xét duyệt. Trong lĩnh vực xây dựng, ông Hiệp đề xuất sửa đổi các tiêu chí đánh giá trong hồ sơ đấu thầu, tránh tình trạng “phá giá” gây rối loạn thị trường, đồng thời kiến nghị phát triển mô hình tổ hợp nhà thầu thay cho liên danh lỏng lẻo hiện nay nhằm tăng khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp Việt trong các dự án hạ tầng quy mô lớn.

Cùng với đó, cần sớm khẳng định việc tổ chức xây dựng các định mức đơn giá tổng hợp, loại bỏ dần các định mức chi tiết trong hệ thống định mức đơn giá hiện nay. “Hiện nay sau sát nhập tỉnh cần thống nhất định mức đơn giá của tỉnh mới trong thời gian ngắn nhất và có quy định xử lý ở thời kỳ giáp ranh. Mặt khác để tránh việc đơn giá do tỉnh công bố không cập nhật được thời giá địa phương – Bộ Xây dựng cần có quy định kiểm tra thường kỳ việc công bố đơn giá của các địa phương. Việc thực hiện các dự án theo hình thức PPP để khuyến khích đầu tư tư nhân cũng cần rà soát lại các quy định về việc thanh toán cho các đối tác tư nhân”, ông Hiệp đề xuất.

Thực tế 6 tháng đầu năm 2025, kinh tế Việt Nam tăng trưởng khoảng 7,5–7,6%, mức cao nhất gần 20 năm qua, là tín hiệu tích cực để Chính phủ quyết tâm giữ vững mục tiêu tăng trưởng trên 8% cho cả năm, tạo đà tiến tới tăng trưởng hai con số từ năm 2026.

Diễn đàn VEGF, với cách tiếp cận đa chiều và đối thoại mở, không chỉ tạo lập một không gian chia sẻ thông tin giữa các nhóm chủ thể chính sách và thực thi, mà còn hình thành nền tảng quan trọng cho công tác theo dõi, giám sát, điều chỉnh chính sách nhằm đảm bảo sự thống nhất từ Trung ương tới địa phương, từ ý chí đến hành động.

Ban Tổ chức kỳ vọng Diễn đàn sẽ trở thành sự kiện thường niên, nơi tập hợp trí tuệ, tinh thần cải cách và khát vọng phát triển vì một Việt Nam bứt phá, vươn mình trong kỷ nguyên mới.

Lê Đỗ