Kết nối và phát triển - hành trình đột phá hạ tầng ở huyện Bá Thước

Cầu trung tâm đô thị thị trấn Cành Nàng đang được thi công.

Khi đặt chân đến huyện Bá Thước, chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng trước sự đổi thay toàn diện của vùng đất này. Những con đường nhựa, bê tông bằng phẳng thay thế cho đường đất gập ghềnh năm xưa, nối liền các xã, thôn, bản; những ngôi nhà khang trang mọc lên khắp nơi; hệ thống trường học, trạm y tế, nhà văn hóa được đầu tư xây dựng khiến diện mạo huyện Bá Thước thay đổi từng ngày.

Cũng như sự thay đổi chung của toàn huyện, xã Ban Công có những bước tiến đáng kể. Những con đường bê tông uốn lượn quanh triền đồi, những ngôi nhà khang trang thay thế những căn nhà tranh vách đất năm xưa. Ông Hà Văn Tầng, 80 tuổi ở thôn Chiềng Lau, nhớ lại: "Mười năm trước, những con đường đất ở xã Ban Công thường xuyên lầy lội mỗi khi mưa về. Người dân muốn bán cây luồng phải vận chuyển đi xa cả chục cây số mới có người mua. Giờ thì khác rồi, thương lái vào tận thôn thu mua, giá cả còn cao hơn vì không phải tốn công vận chuyển".

"Từ khi thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia XDNTM, hạ tầng giao thông của xã được đầu tư đồng bộ, 100% đường xã, thôn được nhựa hóa hoặc bê tông hóa. Đặc biệt, cả 7/7 thôn của xã đều đạt chuẩn NTM, trong đó có một thôn được công nhận NTM kiểu mẫu" - Phó Chủ tịch UBND xã Ban Công Hà Văn Phúc cho biết thêm.

Sự đổi thay này là kết quả của sự nỗ lực, đoàn kết và quyết tâm của toàn đảng bộ và Nhân dân trong xã. Tổng nguồn vốn huy động để thực hiện Chương trình XDNTM tại xã Ban Công là 294,8 tỷ đồng. Đặc biệt, vốn cộng đồng dân cư đóng góp tới 84,5 tỷ đồng, chiếm 28,7% tổng vốn đầu tư, cho thấy sự đồng thuận cao của người dân.

Bước ngoặt trong hạ tầng đã thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội toàn diện. Thu nhập bình quân đầu người tăng mạnh từ 28,3 triệu đồng năm 2013 lên 50,9 triệu đồng năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 5,5%. Những mô hình kinh tế mới như trồng lúa nếp Cú Mắc Cải (được chứng nhận VietGAP và OCOP 3 sao), nuôi cá lồng, nuôi gà ri thả vườn mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân.

Diện mạo nông thôn thay đổi rõ rệt với 85,6% nhà kiên cố, không còn nhà tạm dột nát. Hệ thống dịch vụ viễn thông và internet băng thông rộng phủ khắp, 100% hộ được sử dụng điện lưới quốc gia, trường học đạt chuẩn quốc gia, tỷ lệ người dân tham gia BHYT đạt trên 90%. Ban Công thực sự là điểm sáng minh chứng cho sự chuyển mình mạnh mẽ khi có sự đầu tư đúng hướng vào hạ tầng nông thôn.

Không chỉ xã Ban Công, mà cả huyện Bá Thước đang trên đà phát triển mạnh mẽ về hạ tầng. Năm 2024, tổng vốn đầu tư phát triển toàn huyện ước đạt 1.901 tỷ đồng, tăng 67,4% so với cùng kỳ năm trước, vượt 39,3% so với kế hoạch. Huyện đã triển khai 69 dự án giao thông xây dựng mới với tổng mức đầu tư 275,4 tỷ đồng, thi công hoàn thành 39 dự án.

Thực hiện chủ trương của Chính phủ và chỉ đạo của UBND tỉnh, UBND huyện Bá Thước đã thực hiện tốt việc tái cơ cấu trong lĩnh vực đầu tư công. Nguồn vốn đầu tư từ ngân sách Nhà nước được ưu tiên đầu tư cho các dự án lớn, các dự án hạ tầng quan trọng, có tính kết nối, liên kết vùng cao. Đây là một trong những giải pháp đột phá, tạo tiền đề vững chắc cho sự phát triển kinh tế - xã hội của huyện.

Những dự án trọng điểm như đường tránh đường tỉnh 512B đoạn qua chợ phố Đoàn, xã Lũng Niêm; Cầu trung tâm đô thị thị trấn Cành Nàng; đường giao thông nối xã Văn Nho đi xã Tam Văn (Lang Chánh); đường giao thông từ La Hán, xã Ban Công đi xã Phú Nghiêm (Quan Hóa); cải tạo, nâng cấp đường giao thông từ Quốc lộ 217 xã Điền Quang đi xã Điền Thượng, Điền Hạ; cải tạo, nâng cấp đường giao thông từ xã Lương Ngoại, xã Lương Trung đi xã Cẩm Quý (Cẩm Thủy); nâng cấp tuyến đường giao thông từ thôn Đạo, xã Lương Ngoại đi thôn Phú Sơn, xã Lương Trung... đã và đang tạo nên mạng lưới giao thông liên hoàn, thay đổi diện mạo của huyện miền núi.

Hạ tầng đô thị cũng được chú trọng phát triển. Hiện nay, trên địa bàn huyện có 1 đô thị loại V (thị trấn Cành Nàng) và 2 đô thị đã được UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch (đô thị Đồng Tâm và đô thị Điền Lư). Tỷ lệ đô thị hóa đạt khoảng 10%, tiến gần mục tiêu 10,2% vào năm 2025. Đô thị thị trấn Cành Nàng đang được đầu tư nâng cấp chỉnh trang vỉa hè dọc tuyến đường Quốc lộ 217, tạo diện mạo khang trang, hiện đại.

Về hạ tầng công nghiệp, huyện đã quy hoạch 4 cụm công nghiệp (Điền Trung, Thiết Ống, thị trấn Cành Nàng và Lâm Xa), với tổng diện tích 148,1ha. Cụm Công nghiệp Điền Trung đã được thành lập và đang trong quá trình đầu tư hạ tầng, dự kiến khi hoàn thành sẽ thu hút nhiều doanh nghiệp, tạo thêm việc làm cho người dân địa phương.

Bá Thước cũng đã đạt được những kết quả ấn tượng trong phát triển hạ tầng viễn thông và công nghệ thông tin. Hiện nay, 21/21 xã, thị trấn đều có trạm thu phát sóng, phủ sóng 3G, 4G và internet tốc độ cao trên địa bàn. Năm 2024, các doanh nghiệp viễn thông đã xây dựng mới gần 480km cáp viễn thông, nâng tổng số cáp trên địa bàn lên 1.400km. Đặc biệt, 98% dân cư được phủ sóng điện thoại di động.

Hệ thống công nghệ thông tin trong các cơ quan, đơn vị được đầu tư đồng bộ, hiện đại từ cấp huyện đến cấp xã. 100% cán bộ, công chức cấp huyện và 100% cán bộ cấp xã được trang bị máy tính; 100% cơ quan Nhà nước đã đầu tư hệ thống mạng nội bộ (LAN); 100% cơ quan Nhà nước có cổng/trang thông tin điện tử. Đặc biệt, huyện đã duy trì, vận hành 23 phòng họp trực tuyến (2 phòng họp trực tuyến cấp huyện, 3 hội trường có thiết bị kết nối phục vụ các cuộc họp trực tuyến số lượng lớn, 21 phòng họp trực tuyến tại 21 xã, thị trấn).

Về hệ thống cung cấp điện, 100% số xã trên địa bàn huyện đã có điện lưới quốc gia. Trong năm 2024, 16,2km đường điện và 20 trạm hạ thế/biến áp được tu sửa, nâng cấp, đáp ứng cơ bản nhu cầu sử dụng thường xuyên và an toàn của người dân.

Về hạ tầng thương mại, huyện Bá Thước hiện có 7 chợ đều được công nhận đạt chuẩn an toàn thực phẩm. Ngoài ra, 13 xã không có quy hoạch chợ đã xây dựng cửa hàng kinh doanh thực phẩm an toàn. Huyện đã hoàn thành chuyển đổi mô hình quản lý chợ thị trấn Cành Nàng, chợ được chủ đầu tư quan tâm đầu tư nâng cấp, mở rộng theo hướng văn minh, hiện đại.

Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, huyện Bá Thước cũng còn một số tồn tại, hạn chế trong quá trình phát triển hạ tầng, như: Hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội của huyện tuy đã được quan tâm, tập trung đầu tư nhưng còn thiếu, chưa đồng bộ, nhất là hạ tầng các cụm công nghiệp. Các công trình hạ tầng trên địa bàn huyện chủ yếu có quy mô nhỏ, nhất là giao thông, hạ tầng thương mại, cụm công nghiệp, đô thị. Một số công trình tiến độ triển khai chậm so với yêu cầu.

Công tác huy động vốn từ các thành phần kinh tế cho đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng còn hạn chế. Việc thu hút các nhà đầu tư lớn vào địa bàn huyện chưa đạt kết quả mong muốn. Một số nhà đầu tư chưa thu xếp được nguồn vốn để triển khai thực hiện dự án sau khi được chấp thuận chủ trương đầu tư.

Thời gian tới, huyện Bá Thước sẽ tiếp tục tập trung huy động tối đa các nguồn lực cho đầu tư phát triển, nhất là các nguồn lực ngoài ngân sách, tăng cường xã hội hóa trong đầu tư hạ tầng, đẩy mạnh hình thức đối tác công tư, tạo động lực mới cho phát triển kinh tế - xã hội vùng miền núi.

Với những bước tiến vững chắc trong phát triển hạ tầng, Bá Thước đang dần thay đổi diện mạo, từ một huyện miền núi nghèo trở thành vùng đất năng động, từng bước hòa nhịp với sự phát triển chung của tỉnh, tạo tiền đề vững chắc cho sự phát triển toàn diện và bền vững.

Bài và ảnh: Ngân Hà