Khai mạc Lễ hội 'Sâm và Hương liệu, Dược liệu quốc tế TP.HCM 2024'
Tối 24/5, tại Quận 1 (TP.HCM), Lễ hội 'Sâm và Hương liệu, Dược liệu quốc tế TP.HCM năm 2024' đã chính thức được khai mạc với sự tham gia của người dân và du khách quốc tế. Trong đó có 13 đoàn khách quốc tế, hơn 150 doanh nghiệp trong nước và quốc tế hoạt động lĩnh vực sâm và hương liệu, dược liệu.
Lễ hội "Sâm và Hương liệu, Dược liệu quốc tế TP.HCM 2024" là lễ hội quốc tế về sâm và hương liệu, dược liệu lần đầu tiên được tổ chức tại Việt Nam. Lễ hội được kỳ vọng sẽ tạo ra môi trường giao lưu, quảng bá, xúc tiến thương mại và đầu tư cho các doanh nghiệp trong và ngoài nước.
Lễ hội có sự tham gia của các địa phương Quảng Nam, Kon tum, Gia Lai, Lâm Đồng, Thừa Thiên Huế, Nghệ An, Lào Cai, Lai Châu, Điện Biên với việc bố trí các mặt hàng, trưng bày các sản vật địa phương. Đặc biệt, Lễ hội thu hút 13 đoàn khách quốc tế và 32 doanh nghiệp đến từ các nước Canada, Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Nhật bản, Ấn Độ và một số quốc gia Đông Nam Á có sản phẩm sâm và hương liệu, dược liệu tham gia.
Phát biểu khai mạc Lễ hội "Sâm và Hương liệu, Dược liệu quốc tế TP.HCM năm 2024", Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Võ Văn Hoan nhấn mạnh, Việt Nam là nước có nhiều loại dược liệu quý được thế giới công nhận như cây hồi, cây quế, atiso, sâm Ngọc Linh, sâm Lai Châu, lan kim tuyến, tam thất hoang, thông đỏ, hoàng liên gai…... với việc hình thành những vùng trồng, sản xuất cây dược liệu có tính chuyên canh.
"Hiện tổng sản lượng dược liệu trồng ở Việt Nam hiện ước đạt khoảng 100.000 tấn/năm. Trong đó, có nhiều loài cây dược liệu quý, hiếm, đặc hữu, vừa có giá trị kinh tế cao vừa có công dụng chữa bệnh như sâm Ngọc Linh đã được công nhận là quốc bảo của Việt Nam. Tuy nhiên, các sản phẩm phần nhiều mang tính tự cung tự cấp, thiếu sự liên kết và đặc biệt là thiếu thông tin về thị trường quốc tế. Do đó, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách, cơ chế khuyến khích đầu tư, phát triển ngành sâm và hương dược liệu", ông Võ Văn Hoan cho biết.
Tuy TP.HCM là địa phương không trồng sâm và không có vùng dược liệu nhưng lại là nơi tập trung nhiều doanh nghiệp đầu tư, chế biến, cũng là thị trường tiêu thụ lớn đẩy mạnh thương hiệu đến bạn bè quốc tế, khẳng định thương hiệu sâm quốc gia Việt Nam. Lễ hội được tổ chức lần đầu tiên tại TP.HCM nhằm tạo môi trường giao lưu, xúc tiến thương mại và đầu tư cho các doanh nghiệp trong nước và quốc tế có thế mạnh về sâm và hương liệu, dược liệu.
Trước đó, chiều 24/5, cũng trong khuôn khổ Lễ hội ‘Sâm và Hương liệu, Dược liệu quốc tế TP.HCM 2024’ , Hội thảo "Sâm và Hương liệu, Dược liệu Quốc tế TP.HCM 2024" đã diễn ra. Hội thảo gồm 2 phiên: (1) Ứng dụng khoa học công nghệ vào quy trình trồng, sản xuất, chế biến, bảo quản Sâm và hương liệu, dược liệu tại Việt Nam; (2) Định hướng phát triển bền vững và hợp tác quốc tế ngành công nghiệp Sâm và hương liệu, dược liệu tại Việt Nam.
Tại Hội thảo, ông Nguyễn Văn Đức, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Nông trang Eden cho biết, Việt Nam được thiên nhiên ưu đãi. Để phát triển được các vùng trồng dược liệu, chúng ta cần quá trình cải tạo đất, biến những vùng đất này đủ tiêu chuẩn để canh tác hữu cơ. Chúng ta cần những dự án nông nghiệp, vừa mang lại hiệu quả kinh tế vừa có thể cải tạo đất.
"Đơn cử như dự án Eden Farm đang theo đuổi là trồng Cỏ Voi sản xuất viên nén sinh khối. Sau một dòng đời của Cỏ Voi khoảng 5 năm, với phương thức canh tác sử dụng chủ yếu là phân bón hữu cơ, vùng đất sẽ được cải tạo để sẵn sàng cho việc canh tác hữu cơ dược liệu, nông nghiệp hữu cơ", ông Nguyễn Văn Đức, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Nông trang Eden cho biết.
Cũng tại Hội thảo, các chuyên gia đưa ra trăn trở việc phát triển cây sâm và sản phẩm từ sâm còn chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh của Việt Nam vì thiếu nguồn giống đảm bảo chất lượng hợp pháp; chưa tạo ra sự kết nối, hỗ trợ lẫn nhau giữa các ngành, các nguồn lực; thiếu cơ sở sơ chế, chế biến sâu và công tác quảng bá cũng như xúc tiến thị trường tiêu thụ…Và thông qua hội thảo cũng như lễ hội lần này sẽ góp phần hiện thực hóa chủ trương nhằm phát triển bền vững, hợp tác quốc tế ngành công nghiệp sâm và hương liệu, dược liệu tại Việt Nam.
Được biết, Việt Nam có hơn 7.500ha trồng sâm, tập trung chủ yếu ở các tỉnh Quảng Nam, Kon Tum, Gia Lai… Trong đó, 8 vùng dược liệu trọng điểm của Việt Nam theo quy hoạch của Chính phủ bao gồm: Tây Bắc, Đông Bắc, Đồng bằng sông Hồng, Bắc Trung bộ, Duyên hải Nam Trung bộ, Tây Nguyên, Đông Nam bộ và Tây Nam bộ.
Theo Chương trình Phát triển Sâm Việt Nam đến năm 2030, định hướng đến năm 2045 đã được Chính phủ phê duyệt tháng 6/2023, đến năm 2030, Việt Nam sẽ phấn đấu nâng diện tích trồng sâm đạt khoảng 21.000ha, 100% diện tích trồng được cấp mã số vùng trồng và chỉ dẫn địa lý.
Hiện sản lượng khai thác Sâm Việt Nam từ năm 2030 đạt khoảng 300 tấn/năm (diện tích khai thác khoảng 1.000 ha/năm), đảm bảo nguồn gốc xuất xứ, đạt tiêu chuẩn GACP - WHO (thực hành tốt nuôi trồng và thu hái) hoặc tương đương.
Ước tính tổng giá trị thị trường sản phẩm từ thảo dược toàn cầu năm 2021 khoảng 230 tỷ USD và dự kiến có thể đạt 430 tỉ USD vào năm 2028.