Khám phá chợ Bến Thành: Biểu tượng văn hóa và du lịch TP Hồ Chí Minh

Được xây dựng từ những năm đầu thế kỷ 20, chợ Bến Thành là một trong những công trình kiến trúc tiêu biểu mang phong cách Pháp, với tháp đồng hồ đặc trưng phía trước cổng Nam. Đây không chỉ là khu buôn bán sầm uất mà còn là nơi ghi dấu những thay đổi của TP Hồ Chí Minh trong hơn 100 năm qua.

Chợ có bốn cổng chính: Đông, Tây, Nam, Bắc. Mỗi cổng dẫn vào một khu vực hàng hóa riêng biệt. Bên trong chợ, có gần 1.400 sạp hàng được bố trí bày bán đầy đủ mặt hàng: Quần áo, vải vóc, thủ công mỹ nghệ cho đến thực phẩm khô, hải sản, hoa quả và đặc biệt là ẩm thực phong phú.

Trải qua hơn 100 năm, chợ Bến Thành vẫn giữ được nét kiến trúc cổ xưa đặc trưng.

Chị Phạm Thị Thu Điệp, tiểu thương với gần 40 năm bán trái cây trong chợ chia sẻ:“Chợ Bến Thành không chỉ là nơi mưu sinh mà còn là một phần máu thịt của tôi. Tôi thấy tự hào khi ngày nào cũng được tiếp xúc với du khách nước ngoài, giới thiệu cho họ những loại đặc sản trái cây của Việt Nam. Mỗi lần thấy họ hài lòng, tôi vui như chính mình làm được điều gì đó cho quê hương”.

Theo chị Điệp, những năm gần đây, mặc dù số lượng khách có phần giảm do cạnh tranh từ các trung tâm thương mại hiện đại, nhưng nhiều du khách vẫn tìm đến chợ Bến Thành để trải nghiệm “chợ truyền thống Việt Nam”. Chị mong muốn chính quyền tiếp tục có chính sách hỗ trợ để tiểu thương cải thiện chất lượng dịch vụ, đồng thời bảo tồn nét xưa của chợ.

Một gian hàng trái đây đặc sản vùng miền được bày bán tại chợ Bến Thành.

Chị Trương Thị Tuyết Trinh, chủ quán Bé Chè ở chợ Bến Thành kể: “Quán Bé Chè của gia đình tôi đã có từ năm 1968. Ban đầu là cha mẹ tôi bán, rồi dần dần tôi phụ giúp. Tính đến nay là hơn 50 năm. Hồi nhỏ tôi chỉ ra chợ phụ việc, thật lòng chưa từng nghĩ sẽ nối nghiệp. Sau này tốt nghiệp đại học, má “dụ dỗ": “Theo nghề này đi con, vừa có tiền, vừa được đi chơi nhiều nơi”. Tôi vốn ham đi đây đi đó nên nghe theo".

Theo chị Trinh, nghe thì nhẹ nhàng nhưng khi bước vào rồi mới biết, nghề này cực lắm. Phải thức khuya dậy sớm, có khi 3 - 4 giờ sáng đã phải lo nấu đậu, nấu xôi, chuẩn bị nguyên liệu sao cho thật ngon trước khi chợ mở cửa. Có lúc buồn vì khách chê nước dừa không đúng vị, chị phải làm lại liền cho bằng được. Nhưng vì yêu nghề này, yêu cái nếp sống ở chợ và trên hết là muốn giữ lại hương vị chè Nam Bộ truyền thống nên chị Trinh vẫn bám trụ bán chè ở chợ Bến Thành.

Chị Trương Thị Tuyết Trinh, chủ quán Bé Chè ở chợ Bến Thành giới thiệu các loại chè đến với các thực khách.

Khu ẩm thực ở chợ Bến Thành với nhiều gian hàng bày bán đa dạng các món ăn ba miền của Việt Nam.

Bé Chè có hơn chục món chè truyền thống Nam Bộ như chè thưng, chè đậu trắng, đậu xanh bánh lọt, chè chuối, chè thập cẩm… Mỗi món chị Trinh đều tự tay nấu theo cách riêng. Nguyên liệu chị chọn rất kỹ, màu sắc bắt mắt nhưng vẫn giữ được vị ngon để du khách khi đến thưởng thức có thể thích món mới, nhưng cũng không quên những món truyền thống để nhớ về. Chị Trinh chia sẻ: "Chè là món ăn giản dị, gần gũi, nhưng khi được nấu có tâm thì vẫn giữ được chỗ đứng, níu giữ được lòng người".

Chị Trinh cũng nói thêm: “Ngày xưa, chợ là trung tâm của TP Hồ Chí Minh. Bây giờ hiện đại hơn, nhưng chợ vẫn giữ được bản sắc. Tôi chỉ mong nơi đây được tu bổ tốt, giữ gìn kiến trúc cổ và không để mai một phong cách mua bán, trao đổi gần gũi giữa người với người như từ xưa tới nay”.

Các gian hàng tại chợ Bến Thành được bày trí rất bắt mắt, thu hút đông đảo khách du khách quốc tế đến tham quan, mua sắm.

Du khách thích thú với những món quà lưu niệm tại Chợ Bến Thành.

Đối với nhiều du khách nước ngoài, chợ Bến Thành là một điểm đến không thể thiếu khi ghé thăm TP Hồ Chí Minh. Không chỉ đến để mua sắm, họ còn tìm thấy trong chợ một không gian văn hóa độc đáo, nơi họ có thể cảm nhận nhịp sống thường nhật của người dân Việt Nam.

Một du khách đến từ Anh cảm nhận: “Tôi thực sự ấn tượng với không khí náo nhiệt nơi đây. Người bán rất thân thiện, nhiệt tình. Tôi đã mua vài món quà lưu niệm và thưởng thức những món ăn trong khu ẩm thực. Đây là một trải nghiệm rất thú vị.”

Không chỉ du khách quốc tế, nhiều người Việt ở xa quê hương cũng xem chợ Bến Thành là điểm đến yêu thích. Chị Nguyễn Thu Thảo, Việt kiều Úc chia sẻ: “Mỗi lần về nước, tôi đều ghé chợ Bến Thành. Ở đây có nhiều món ăn gợi nhớ tuổi thơ như bánh cuốn, chè ba màu hay bún mắm. Không khí đông vui, nhộn nhịp khiến tôi như được sống lại những ngày tháng cũ. Dù TP Hồ Chí Minh đã phát triển nhiều, nhưng chợ Bến Thành vẫn giữ được hồn xưa, điều đó rất quý”.

Thực tế, trong quá trình phát triển đô thị hiện đại, chợ Bến Thành đã và đang đối mặt với nhiều thách thức như xuống cấp cơ sở vật chất, cạnh tranh từ các mô hình bán lẻ mới, thay đổi thói quen tiêu dùng… Tuy nhiên, với sự quan tâm từ chính quyền thành phố và cộng đồng tiểu thương, các kế hoạch cải tạo, bảo tồn và phát triển chợ Bến Thành đang được triển khai.

Hàng ngày, chợ Bến Thành đón khoảng hơn 2.000 lượt khách quốc tế đến tham quan, mua sắm.

Việc nâng cấp chợ không chỉ là sửa sang kiến trúc mà còn là cơ hội để đưa vào các yếu tố công nghệ, quản lý hiện đại nhằm nâng cao trải nghiệm du khách, đồng thời vẫn bảo tồn giá trị truyền thống.

Chợ Bến Thành không đơn thuần là một khu chợ, nơi đây còn là nơi lưu giữ văn hóa, là điểm giao thoa giữa truyền thống và hiện đại, giữa người dân địa phương và du khách bốn phương đã giúp chợ Bến Thành trường tồn như một biểu tượng văn hóa và du lịch không thể thay thế của TP Hồ Chí Minh.

Bài, ảnh, clip: An Hiếu/báo Tin tức và Dân tộc