Khẩn trương đầu tư nâng cấp, cải tạo quốc lộ 8A

Quốc lộ 8A có chiều dài hơn 80 km, kết nối với QL 1 tại ngã ba Bãi Vọt, thị xã Hồng Lĩnh, đi qua huyện Ðức Thọ, huyện Hương Sơn (Hà Tĩnh) tới Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo và sang nước bạn Lào. Năm 1999, tuyến đường được phê duyệt dự án nâng cấp, mở rộng và được xem là con đường đẹp nhất Việt Nam vào thời điểm đó, góp phần bảo đảm giao thông đi lại an toàn, thông suốt, giao thương buôn bán cho nhân dân trong khu vực và thúc đẩy giao lưu, hợp tác phát triển kinh tế giữa Việt Nam với các nước. Tuy nhiên, sau 10 năm khai thác với mật độ xe tải trọng lớn lưu thông dày đặc và hứng chịu tác động của thiên tai, lũ lụt, tuyến đường này đã xuống cấp nghiêm trọng, phát sinh hàng loạt điểm sụt lún trên mặt đường cũng như các mái ta-luy. Trước tình hình đó, năm 2010, Bộ Giao thông vận tải (GTVT) đã phê duyệt Dự án đầu tư xây dựng công trình cải tạo, nâng cấp QL 8A đoạn Km 37 đến Km 85+ 500, với tổng mức đầu tư hơn 1.662 tỷ đồng. Theo kế hoạch, đến năm 2015 công trình sẽ được hoàn thành, tuy nhiên vì nhiều lý do khác nhau, Bộ GTVT đã hai lần điều chỉnh thời gian thực hiện dự án, với mốc hoàn thành vào tháng 12-2017. Mặc dù thời gian thực hiện dự án đã kết thúc gần ba năm, nhưng đến nay vẫn còn nhiều hạng mục dang dở, ngổn ngang.

Theo Phó Trưởng Ban Quản lý dự án 4 (Tổng cục Ðường bộ Việt Nam) Nguyễn Ðình Phúc, đến thời điểm hiện nay, các đơn vị đã thực hiện xong việc khảo sát, thiết kế và hoàn thiện việc thi công một số đoạn từ Km 37 đến Km 52 + 3,4 cùng hai cầu: Rọ Ðá, Sơn Hải với tổng số vốn đã bố trí 293 tỷ đồng. Riêng đoạn từ Km 52+3,4 đến Km 85 +300 mới chỉ thực hiện khâu khảo sát hiện trường, các phần việc còn lại đang tạm dừng do chưa có nguồn vốn thực hiện. Ông Nguyễn Văn Thái, thôn 4, xã Sơn Diệm (Hương Sơn) bức xúc: Do tuyến đường thi công dở dang, công tác bảo trì không được thực hiện thường xuyên, cho nên vào mùa mưa, đoạn đường này trở thành lầy lội, các ổ voi, ổ gà biến thành ao nước; mùa hè bụi "trắng" trời, khiến ngày nào, tuần nào cũng có ít nhất vài ba vụ va quệt hay tai nạn giao thông. Bí thư Huyện ủy Hương Sơn (Hà Tĩnh) Trần Văn Kỳ cho biết thêm, QL 8A là trục xương sống của huyện miền núi Hương Sơn. Tuyến đường hư hỏng xuống cấp khiến địa phương gặp rất nhiều trở ngại, bất lợi trong phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh.

Theo quan sát của chúng tôi, ngoài những đoạn đường thi công dang dở từ Km 37 đến Km 52 + 3,4 đang bị cày xới, bóc tách dở dang, tạo nên những ổ voi và vũng nước lớn khi mùa mưa đến, 32 km còn lại của tuyến đường từ cầu Hà Tân (Hương Sơn) đến Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo là những đường đèo quanh co với nhiều khúc cua tay áo hiểm trở. Ðoạn đường này hẹp, loang lở, dốc đứng, nhiều vực sâu khiến các phương tiện giao thông qua đây phải nhích từng đoạn, rất khó khăn. Ðó là chưa kể, cứ đến mùa mưa bão, nước từ thượng nguồn chảy về khiến đất, đá từ ta-luy dương sạt lở xuống, hay sụt lở ta-luy âm, liên tục gây ách tắc tuyến đường. Theo phản ánh của các lái xe thường xuyên tham gia giao thông trên tuyến đường này, năm nào đoạn đường qua Eo Cô Gái - Km 82 (cách Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo 3 km) cũng thường xuyên xảy ra sạt lở. Anh Ðào Việt Hiền, lái xe chuyên chạy tuyến Vinh - Viêng Chăn cho biết, QL 8A hiện xuống cấp nghiêm trọng, mặt đường toàn ổ voi, ổ gà, xe cộ di chuyển trên tuyến đường này thường xuyên hư hỏng, nhất là lốp xe thường bị đá cắt làm nổ lốp hay gãy trục… Khó nhất là vào mùa mưa, sạt lở gây tắc đường làm cho việc giao hàng bị chậm trễ, có lúc chúng tôi phải bỏ tiền ra đền cho chủ vì hàng bị hư hỏng, không giao kịp. Nếu tuyến đường này không tiếp tục được nâng cấp kịp thời, nhiều khả năng chúng tôi tính đến việc phải bỏ tuyến vì quá nhiều rủi ro khi lưu thông. Ðồng quan điểm, anh Chan-tha-vong-xay, tỉnh Sa-va-na-khẹt (Lào) chia sẻ, khi lưu thông trên QL 8A những lái xe từ Lào về rất sợ vì đường quá xấu, nguy hiểm, mong muốn tuyến đường này sớm được đầu tư nâng cấp để thuận tiện cho việc giao thương giữa hai nước.

Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ GTVT cân đối trong số vốn đã được phân bổ thuộc kế hoạch trung hạn giai đoạn 2016-2020 của Bộ để triển khai thực hiện Dự án và Bộ GTVT đã có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ ưu tiên bố trí vốn để triển khai đoạn tuyến này. Tuy vậy, đến thời điểm hiện tại, dự án đầu tư xây dựng công trình cải tạo, nâng cấp QL 8A đoạn Km 37 đến Km 85 vẫn đang "giẫm chân tại chỗ". Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Dương Tất Thắng, tình trạng xuống cấp trầm trọng của QL 8A đã ảnh hưởng rất lớn đến tình hình trao đổi thương mại, du lịch giữa doanh nghiệp và nhân dân hai nước Việt Nam - Lào; tác động xấu đến kết quả thu hút đầu tư tại Khu kinh tế Cửa khẩu Cầu Treo. Vì vậy, tỉnh Hà Tĩnh mong muốn Quốc hội, Chính phủ sớm chỉ đạo các bộ, ngành liên quan khẩn trương bố trí nguồn vốn tiếp tục thực hiện và đưa dự án vào sử dụng, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và khai thác hiệu quả tuyến đường liên vận xuyên Á. Trước mắt, Tổng cục Ðường bộ Việt Nam cần chỉ đạo các đơn vị liên quan tổ chức việc sửa chữa, cải tạo các đoạn hư hỏng, xuống cấp nghiêm trọng, nhất là khu vực đèo dốc quanh co và đoạn gần khu vực cửa khẩu nhằm bảo đảm thuận lợi, an toàn cho người và phương tiện lưu thông trên QL 8A, nhất là khi mùa mưa bão đến gần.

Ngô Tuấn và Thành Châu