Khẳng định vai trò của nhà giáo trong sự nghiệp giáo dục

Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu. (Ảnh: DUY LINH)

Luật Nhà giáo được thông qua là niềm vui đối với xã hội nói chung và hơn 1,6 triệu nhà giáo trên cả nước nói riêng. Cô giáo Lê Thị Thanh Huyền, giáo viên môn tiếng Anh, Trường tiểu học Châu Sơn (Ba Vì, Hà Nội) chia sẻ, cảm xúc đầu tiên khi biết Luật Nhà giáo được Quốc hội thông qua là sự xúc động và niềm tin được tiếp thêm.

Luật Nhà giáo ra đời là một dấu mốc quan trọng, thể hiện sự ghi nhận của Nhà nước và xã hội đối với vai trò không thể thay thế của người thầy trong sự nghiệp trồng người. Quy định về mức lương nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống bảng lương sự nghiệp. Đây vừa là vấn đề đãi ngộ vật chất, vừa khẳng định vị thế nghề giáo viên trong xã hội.

Cô giáo Nguyễn Thị Hồng Thúy, Hiệu trưởng Trường trung học cơ sở Tân Tiến (huyện Chương Mỹ, Hà Nội) cho biết: Những quy định cụ thể về quyền và nghĩa vụ về việc bảo vệ danh dự, nhân phẩm và uy tín nghề nghiệp của nhà giáo được luật hóa rõ ràng; những hành vi xâm phạm đến nhà giáo sẽ bị xử lý nghiêm minh... từ đó sẽ góp phần tạo dựng môi trường giáo dục, an toàn, văn minh, nơi người thầy có thể yên tâm sáng tạo và cống hiến.

Từ Yên Bái, cô giáo Trần Thu Hằng, Hiệu trưởng Trường mầm non xã Đại Đồng (huyện Yên Bình) cũng không giấu được sự xúc động. Giáo viên mầm non có khối công việc đặc thù, vất vả cả về thể chất lẫn tinh thần. Bởi vậy, các nội dung như nếu có nguyện vọng được nghỉ hưu sớm hơn tối đa 5 năm sẽ không bị giảm lương hay điều chỉnh ngạch, bậc lương và phụ cấp thâm niên là những điều được chờ đợi từ lâu.

Cô Hằng kỳ vọng, xã hội cũng sẽ thay đổi cách nhìn nhận, nhất là đối với giáo viên mầm non, lâu nay đôi khi chỉ được coi như “người trông trẻ”.

Để 2025 đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả, theo cô giáo Lê Thị Thanh Huyền, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần có hướng dẫn cụ thể, sát thực tế từng địa phương. Việc triển khai không nên dừng lại ở báo cáo hình thức, mà phải gắn với giám sát độc lập và đánh giá thường xuyên từ cơ sở giáo dục.

Giáo viên cũng cần được tham gia vào quá trình phản biện chính sách, chia sẻ các vướng mắc thực tiễn để có điều chỉnh phù hợp. Chỉ khi người thực hiện được lắng nghe và đồng hành thì luật mới có thể phát huy hiệu quả một cách bền vững.

Theo cô giáo Nguyễn Thị Hồng Thúy, cần sự phối hợp đồng bộ từ nhiều phía; trong đó, các cơ quan quản lý giáo dục cần sớm ban hành các văn bản hướng dẫn chi tiết, cụ thể hóa quy định của Luật; các trường cần chủ động cải thiện môi trường làm việc, tạo điều kiện cho giáo viên phát triển chuyên môn, thể hiện năng lực, cống hiến lâu dài.

Mỗi nhà giáo cũng phải tiếp tục rèn luyện, nâng cao năng lực chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp, để thật sự trở thành điểm tựa tin cậy cho học sinh và xứng đáng với niềm tin yêu của xã hội.

Theo Cục trưởng Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý (Bộ Giáo dục và Đào tạo) Vũ Minh Đức, Luật Nhà giáo lần đầu tiên xác lập vị trí pháp lý đầy đủ cho nhà giáo trong cả cơ sở giáo dục công lập và ngoài công lập. Nhà giáo ngoài công lập được thừa nhận là một người hành nghề đặc thù, có chuẩn nghề nghiệp, quyền và nghĩa vụ tương đồng.

Luật quy định rõ quyền được bảo vệ danh dự, nhân phẩm và cơ chế xử lý nghiêm minh với các hành vi xúc phạm nhà giáo. Một điểm nhấn quan trọng là Luật cấm cá nhân, tổ chức phát tán thông tin quy kết nhà giáo khi chưa có kết luận chính thức của cơ quan chức năng. Điều này sẽ bảo vệ nhà giáo khỏi các áp lực xã hội và giữ gìn môi trường sư phạm an toàn, văn minh.

Cũng theo ông Vũ Minh Đức, một điểm nổi bật khác là quy định lương của nhà giáo sẽ được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp. Bộ Giáo dục và Đào tạo đang xây dựng dự thảo Nghị định quy định chính sách tiền lương, phụ cấp, chế độ hỗ trợ, thu hút đối với nhà giáo.

Dự kiến bảng lương của một số chức danh như giáo viên mầm non, phổ thông, dự bị đại học, giáo viên giáo dục nghề nghiệp sẽ được xếp lại… bảo đảm sự tương xứng với các ngành nghề khác.

Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đang khẩn trương xây dựng 2 nghị định và gần 20 thông tư hướng dẫn để kịp ban hành nhằm cụ thể hóa đầy đủ các nội dung của luật, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất và khả thi.

QUỲNH NGUYỄN