Khánh Hòa không để ai bị bỏ lại phía sau trong quá trình phát triển

“Cú hích” thay đổi nếp nghĩ, cách làm

Với đặc thù địa hình chia cắt và nhiều tập tục lạc hậu, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tại Khánh Hòa luôn là “vùng trũng” trong tiếp cận các dịch vụ xã hội. Những định kiến giới, khuôn mẫu giới, vấn đề tảo hôn hay bạo lực gia đình từng là những rào cản vô hình kìm hãm sự phát triển của phụ nữ và trẻ em gái nơi đây.

Tuy nhiên, sau 5 năm triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn tỉnh, đặc biệt Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” đã tạo luồng gió mới, góp phần thay đổi diện mạo đời sống tinh thần tại các xã đặc biệt khó khăn.

Từ nguồn lực thực hiện Dự án 8, nhiều hoạt động truyền thông đã góp phần thúc đẩy bình đẳng giới và giải quyết các vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ, trẻ em vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Khánh Hòa, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Nguyễn Quỳnh Nga cho biết, Dự án 8 được triển khai từ năm 2022 tại 66 thôn thuộc 27 xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh. Trong giai đoạn 1, dự án được bố trí tổng kinh phí 18 tỷ 252 triệu đồng. Đây là nguồn lực quan trọng, tạo động lực thúc đẩy mạnh mẽ các giải pháp nhằm từng bước giải quyết căn bản tình trạng bất bình đẳng giới, nhất là đối với phụ nữ và trẻ em vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi.

Từ nguồn kinh phí của Dự án 8, nhiều hoạt động, phong trào phụ nữ gắn với các chương trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh đã được triển khai hiệu quả, góp phần thúc đẩy bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ, trẻ em vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Công tác hỗ trợ tập trung vào xây dựng các mô hình sinh kế, hỗ trợ vốn vay, khởi nghiệp, phát triển kinh doanh; đồng thời, triển khai các hoạt động an sinh xã hội như “Mẹ đỡ đầu”, “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương”, hỗ trợ phụ nữ yếu thế…

Bên cạnh đó, các cuộc vận động, đề án như “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”, “Gia đình 5 có, 3 sạch” gắn với xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh; phòng, chống rác thải nhựa; hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp; hỗ trợ hợp tác xã do phụ nữ quản lý và tạo việc làm cho lao động nữ… tiếp tục được đẩy mạnh. Qua đó, nhiều chị em đã nâng cao thu nhập, vươn lên trong cuộc sống, cũng như thúc đẩy phong trào phụ nữ ngày càng lan tỏa, phát triển.

Theo bà Nguyễn Quỳnh Nga, những nỗ lực này không chỉ từng bước tháo gỡ rào cản, định kiến tồn tại lâu nay trong cộng đồng, nâng cao nhận thức xã hội, mà còn tạo động lực thúc đẩy chuyển biến rõ nét về chất lượng cuộc sống, hướng tới giải quyết căn bản tình trạng bất bình đẳng trên nhiều lĩnh vực đối với phụ nữ và trẻ em gái vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi của tỉnh.

Bảo đảm tính bền vững

Không chỉ phụ nữ, nhiều hoạt động của Dự án 8 kết hợp với dự án khác đã tạo điều kiện cho trẻ em, đặc biệt là trẻ em gái dân tộc thiểu số được tiếp cận giáo dục, kỹ năng sống, được tham gia các diễn đàn giao lưu để xây dựng cho trẻ sự tự tin, bản lĩnh, trách nhiệm với tập thể và cộng đồng. Các hoạt động truyền thông trực quan như hình thức sân khấu hóa với sự tham gia của các Hội Liên hiệp Phụ nữ các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã được đẩy mạnh.

Cùng với đó, việc ứng dụng công nghệ số thông qua các nền tảng mạng xã hội như Zalo, Facebook, các hoạt động truyền thông ngày càng đến gần hơn với người dân. Nội dung tuyên truyền tập trung vào xóa bỏ định kiến giới, khuôn mẫu giới, bạo lực, tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống... góp phần hình thành tư duy mới, tiến bộ trong cộng đồng.

5 năm qua, việc thực hiện Dự án 8 đã trở thành chiếc cầu nối, mang kiến thức, sự tự tin và hy vọng đến đồng bào dân tộc thiểu số tỉnh Khánh Hòa.

Có thể thấy, trong 5 năm qua, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh luôn nhận được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước trong việc chăm lo và giải quyết các vấn đề về giới, song trên thực tế, nhiều hủ tục, tập quán lạc hậu vẫn tồn tại dai dẳng. Các vấn đề như việc làm cho phụ nữ và trẻ em gái, chăm sóc sức khỏe sinh sản, làm mẹ an toàn, tảo hôn, hôn nhân cận huyết, sinh nhiều con, bạo lực gia đình… vẫn tồn tại, đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ và kiên trì của các cấp, ngành, đặc biệt là tổ chức Hội.

Chưa kể, trong bối cảnh chuyển đổi sang mô hình chính quyền địa phương 2 cấp cũng đặt ra nhiều thách thức đối với việc thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em. Theo đó, việc chuyển đổi mô hình đi kèm với sắp xếp lại bộ máy cũng ảnh hưởng đến nguồn nhân lực trực tiếp thực hiện Dự án, nhất là tại các địa bàn vùng sâu, vùng xa.

Theo Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Khánh Hòa, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Nguyễn Quỳnh Nga, dù còn nhiều khó khăn do địa hình, do sự thay đổi mô hình quản lý hành chính nhưng các cấp Hội xác định “khó đến đâu cũng phải làm”. Thực hiện Dự án 8 ở Khánh Hòa không chỉ đơn thuần là thúc đẩy bình đẳng giới, mà còn là cách thức cụ thể hóa các chủ trương lớn của Đảng về phát triển toàn diện con người, bảo đảm quyền con người, đặc biệt ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Thời gian tới, Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh sẽ phát huy kết quả đạt được, tiếp tục nhân rộng các mô hình hiệu quả; ứng dụng công nghệ số, lan tỏa truyền thông, lồng ghép với các chương trình mục tiêu quốc gia khác góp phần hình thành tư duy mới, tiến bộ trong cộng đồng. Qua đó, bảo đảm tính bền vững góp phần hiện thực hóa mục tiêu không để ai bị bỏ lại phía sau trong quá trình phát triển.

Thanh Mai