Khánh thành 'siêu trung tâm' quan trắc môi trường quốc gia

Trung tâm Tích hợp, xử lý thông tin, dữ liệu và Điều hành mạng lưới quan trắc môi trường quốc gia chính thức được khánh thành.

Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) vừa tổ chức Lễ Khánh thành Trung tâm Tích hợp, xử lý thông tin, dữ liệu và Điều hành mạng lưới quan trắc môi trường quốc gia. Bộ trưởng Bộ TN&MT Đặng Quốc Khánh đến dự và chủ trì buổi lễ.

Trung tâm Tích hợp, xử lý thông tin, dữ liệu và Điều hành mạng lưới quan trắc môi trường quốc gia (Trung tâm) do Trung tâm Quan trắc môi trường miền Bắc (thuộc Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường, Bộ TN&MT) quản lý và vận hành có địa chỉ tại số 79 Văn Tiến Dũng, phường Minh Khai, quận Bắc Từ Liêm, TP Hà Nội.

Hiện nay, Trung tâm đang tiếp nhận, xử lý, phân tích số liệu quan trắc tự động của 5 dạng dữ liệu là không khí xung quanh, nước mặt, nước thải, khí thải và nước ngầm. Những số liệu này được lấy từ gần 2.000 Trạm quan trắc môi trường trên 63 tỉnh, TP trong cả nước thông qua phần mềm Quản lý dữ liệu quan trắc môi trường tự động (EnviSoft).

Nhờ đó, Trung tâm đã giúp cơ quan quản lý nhà nước về môi trường từ Trung ương đến địa phương theo dõi diễn biến chất lượng môi trường nước và không khí; đồng thời đánh giá hiện trạng chất lượng môi trường không khí các vùng, các địa phương thông qua chỉ số AQI.

Bên cạnh đó, Trung tâm cũng giúp theo dõi, giám sát hoạt động xả thải của các cơ sở sản xuất, khu - cụm công nghiệp thuộc đối tượng phải lắp đặt, truyền số liệu quan trắc tự động, liên tục theo quy định; qua đó, giúp nâng cao hiệu quả giám sát các nguồn thải lớn.

Ngoài ra, Trung tâm còn hỗ trợ công tác công bố, công khai thông tin quan trắc môi trường theo quy định. Các dữ liệu quan trắc môi trường xung quanh và quan trắc nguồn thải được thu nhận từ các hệ thống quan trắc tự động, liên tục là nguồn thông tin đầu vào tin cậy để phục vụ hiệu quả công tác công bố, công khai thông tin quan trắc môi trường đến các nhà quản lý và người dân.

Việc công bố, công khai thông tin được thực hiện thông qua nền tảng web và ứng dụng di động (trên trang web của cơ quan quản lý nhà nước về môi trường, Ứng dụng EnviSoft và VNAir). Các dữ liệu về quan trắc nêu trên cũng được kết nối liên thông với Hệ thống thông tin điện tử phục vụ điều hành của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ.

Trong thời gian tới, Trung tâm sẽ phát triển các nền tảng phục vụ dự báo, cảnh báo môi trường theo cách tiếp cận đa mô hình và đa nguồn dữ liệu. Trong đó, trước mắt tập trung phát triển cảnh báo và tiến tới dự báo chất lượng môi trường tại một số TP lớn.

Phát biểu tại buổi Lễ, Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Công Thành nhấn mạnh, Luật Bảo vệ môi trường 2020 đã giao Bộ TN&MT xây dựng và quản lý dữ liệu thông tin về TN&MT nói chung và xây dựng cơ sở dữ liệu quan trắc môi trường nói riêng.

Một trong các nhiệm vụ quan trọng là tích hợp, xử lý thông tin dữ liệu môi trường từ trung ương tới địa phương, nhằm thực hiện công bố thông tin về chất lượng môi trường quốc gia. Việc xây dựng và vận hành Trung tâm tích hợp dữ liệu và điều hành mạng lưới quan trắc môi trường quốc gia có ý nghĩa hết sức quan trọng trọng việc thực hiện các nhiệm vụ nêu trên.

Ông Lê Công Thành đề nghị Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường phối hợp chặt chẽ vơic các đơn vị chuyên môn của các bộ ngành địa phương tiếp tục nâng cao trình độ, năng lực chuyên môn cho đội ngũ cán bộ xử lý thông tin quan trắc môi trường, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công tác quản lý, vận hành hệ thống; đáp ứng kịp thời cho công bố công khai thông tin về chất lượng môi trường.

Đồng thời rà soát đôn đốc chủ các dự án, cơ sở, khu kinh doanh, sản xuất dịch vụ tập trung; khu công nghiệp, cụm công nghiệp phải lắp đặt các hệ thống quan trắc tự động theo quy định, hoàn thành chậm nhất vào ngày 31/12/2024.

Thứ trưởng Bộ TN&MT giao Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường phối hợp với các cơ quan liên quan tiếp tục nghiên cứu phát triển, mở rộng hệ thống phần mềm quản lý dữ liệu quan trắc môi trường, hệ thống công bố thông tin công khai dữ liệu môi trường có tính đến các nền tảng kỹ thuật số, nhằm phuc vụ công tác cảnh báo, dự báo về ô nhiễm môi trường trong thời gian tới.

Nguyễn Quý