Khi giá vàng xô đổ mọi kỷ lục

Người dân xếp hàng chờ mua vàng tại một cửa hàng ở phố Trần Nhân Tông (Hà Nội), trưa 19/3.

1 tuần, giá vàng tăng 4,3 triệu đồng/lượng

Tuần vừa rồi, dường như mọi sự quan tâm đều đổ về thị trường vàng. Giá vàng liên tục tăng, tăng cao vượt nhanh qua cả dự đoán khiến cho thị trường này nóng bỏng hơn bao giờ hết. Điểm lại lịch sử giá vàng trong tuần qua cho thấy, mỗi ngày, giá vàng lại tăng trung bình tầm 1 triệu đồng/ lượng.

Ngày đầu tuần 17/3, giá vàng miếng SJC được các Công ty SJC, DOJI, PNJ duy trì ở mức cao quanh 94,8 triệu đồng/lượng ở chiều mua vào và bán ra 96,1 triệu đồng/lượng. Tương tự giá vàng nhẫn và vàng trang sức 99,99 các loại cũng duy trì ở vùng đỉnh. Giá vàng nhẫn trơn 99,99 được Công ty SJC mua vào 94,7 triệu đồng/lượng, bán ra 96 triệu đồng/lượng.

Công ty PNJ bán ra vàng nhẫn lên tới 96,5 triệu đồng; Bảo Tín Minh Châu tới 96,8 triệu đồng/lượng, cao hơn nhiều so với giá vàng miếng SJC. Cả giá vàng miếng lẫn vàng nhẫn đều đang được các do-anh nghiệp duy trì ở mức cao nhất trong lịch sử.

Đến chiều ngày 18/3, giá vàng ở thị trường trong nước được niêm yết cụ thể, vàng SJC tại Hà Nội và vàng SJC tại Đà Nẵng: 95,7 triệu đồng/lượng mua vào, 97,2 triệu đồng/lượng bán ra.

Vàng SJC Phú Quý: 95,8 triệu đồng/lượng mua vào, 97,2 triệu đồng/lượng bán ra.

Mọi sự ngỡ ngàng về giá vàng tiếp tục được kéo sang ngày 19/3, giá vàng trong nước bất ngờ tăng tới 2 triệu đồng/lượng đạt mốc 100 triệu đồng/lượng. Ghi nhận lúc 15h ngày 19/3, Bảo Tín Mạnh Hải niêm yết giá vàng nhẫn ép vỉ Kim Gia Bảo ở ngưỡng 99,05-100,65 triệu đồng/lượng (mua vào - bán ra), Bảo Tín Minh Châu niêm yết giá vàng nhẫn ở ngưỡng 98,85-100,4 triệu đồng/lượng.

Chiều ngày 19/3, giá vàng nhẫn tại nhiều cửa hàng vàng đã vượt mốc 100 triệu đồng/lượng. Tập đoàn DOJI niêm yết giá vàng nhẫn tròn 9999 Hưng Thịnh Vượng ở ngưỡng 98,4-100,1 triệu đồng/lượng (mua vào - bán ra), tăng 300.000 đồng/lượng chiều mua vào tăng 500.000 đồng/lượng chiều bán ra. Phú Quý niêm yết giá vàng nhẫn tròn 9999 niêm yết ở ngưỡng 98,7-100,2 triệu đồng/lượng (mua vào - bán ra).

Ngày 20/3, ngày 21/3 giá vàng đã sụt giả̉m và mất mốc 100 triệu đồng/ lượng. Giá vàng miếng SJC đang được các doanh nghiệp niêm yết mua vào 97,8 triệu đồng/lượng và bán ra 99,8 triệu đồng/lượng.

Giá vàng thế giới cũng tăng rất mạnh. Vượt qua ngưỡng 3.000 USD/ ounce. Như vậy ngoài biến động theo đà tăng của giá vàng thế giới, thị trường vàng trong nước còn chịu sự chi phối bởi yếu tố cung cầu. Khi cung không đáp ứng đủ cầu, giá vàng trong nước thường sẽ có biên độ tăng mạnh hơn vàng thế giới. Giá vàng tăng do nhu cầu trú ẩn an toàn của giới đầu tư liên tục gia tăng trong bối cảnh lo ngại gia tăng về chiến tranh thương mại toàn cầu, diễn biến địa chính trị mới.

Có thể nói 2024 là một năm sóng gió của thị trường vàng. Giá vàng thương hiệu quốc gia SJC đã tăng mạnh từ 75 triệu đồng/ lượng hồi đầu năm chạm tới mốc 89 triệu đồng/ lượng vào cuối năm. Nhiều thời điểm trong năm, người dân đổ xô đi mua vàng khi giá vàng tăng nóng buộc cơ quan quản lý là NHNN phải thực hiện liên tiếp nhiều giải pháp bình ổn. Ban đầu cơ quan này thực hiện can thiệp thị trường vàng qua đấu thầu và bán vàng miếng trực tiếp để bổ sung nguồn cung vàng miếng SJC cho thị trường, hạn chế tác động đến kinh tế vĩ mô, tiền tệ, ngoại hối.

Từ tháng 4 đến tháng 5/2024 NHNN đã tổ chức 9 phiên đấu thầu với tổng khối lượng trúng thầu là 48.500 lượng (tương đương khoảng 1,82 tấn vàng được cung cấp ra thị trường). Sau đó, từ ngày 3/6 đến 29/10, NHNN đã tổ chức 44 phiên bán vàng miếng SJC trực tiếp, cung ứng ra thị trường 305.600 lượng vàng SJC (tương đương khoảng 11,46 tấn vàng). Từ giữa năm 2024 muốn mua được vàng vô cùng khó khăn. Người dân từ xếp hàng mua vàng thì nay phần lớn là đặt vàng qua ứng dụng của ngân hàng được cấp phép.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng thừa nhận, Việt Nam không sản xuất vàng và hoàn toàn phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu. Điều này khiến thị trường vàng nội địa bị chi phối mạnh mẽ bởi những cơn sóng lớn của giá vàng thế giới.

Giá càng cao, dân càng đổ xô mua vàng

Từ đầu năm 2025, nhiều chuyên gia cũng đã đưa ra dự báo, giá vàng sẽ vượt 100 triệu đồng/ lượng, nhưng chỉ ngay trong quý I, giá vàng đã chạm mức kỷ lục này. Như vậy, mặt hàng kim loại quý đã vượt rất xa, qua khỏi các dự đoán. Nhiều nhà đầu tư trong nước đã tự trách, lỡ bỏ qua mua vàng khi giá vàng chạm mốc 70 triệu, 80 triệu, 90 triệu đồng/ lượng. Nay giá vàng dự báo còn chinh phục các mức giá cao hơn nữa thì không thể bỏ lỡ. Tâm lý này kéo theo nhu cầu sở hữu được vàng tăng lên.

Ghi nhận từ thực tế cho thấy, khi giá vàng chạm mốc 100 triệu đồng/ lượng các cửa hàng vàng đông đúc người đến xếp hàng chờ mua vàng, dẫu biết, mua được vàng cũng không hề dễ. Trong tuần vừa qua, tại phố vàng Trần Nhân Tông, Hà Nội, nhiều người dân chờ đến lượt để mua vàng, và một số cửa hàng giới hạn lượng bán ra.

Theo chia sẻ của ông Nguyễn Đức Anh, Giám đốc kinh doanh Bảo Tín Mạnh Hải, giá vàng trong nước tăng theo giá thế giới trong vài ngày gần đây nên lượng khách có nhu cầu mua vào nhiều hơn bán ra. Một số khách hàng mua vàng từ giá thấp muốn chốt lời, kèm với đó nhiều người mang theo kỳ vọng muốn mua được vàng. Tại một số thời điểm cửa hàng phải thông báo, muốn mua vàng người dân cần đặt cọc trước và giao hàng sau.

Còn tại TP. Hồ Chí Minh, cũng xảy ra hiện trạng khách hàng xếp hàng dài chờ cửa hàng vàng mở cửa. Vàng miếng SJC nhanh chóng được mua hết đầu giờ sáng, vàng nhẫn thì mỗi người chỉ được mua 1 chỉ/ngày. Song muốn mua được vàng, cũng phải chờ đợi khá lâu.

Thực tế, việc khan hiếm vàng tại các cửa hàng đã diễn ra từ năm ngoái. Tuy nhiên, mỗi khi giá vàng biến động mạnh, tâm lý của nhà đầu tư lại càng bị dao động và dễ bị chi phối. Hiệu ứng “sợ bỏ lỡ cơ hội” (FOMO) có thể làm gia tăng áp lực cầu, khiến thị trường có dấu hiệu mất cân đối.

Theo các chuyên gia, nguyên nhân là do nguồn cung vàng bị hạn chế, đặc biệt là vàng miếng, do việc nhập khẩu và phân phối chịu sự kiểm soát chặt chẽ. Các đơn vị kinh doanh vàng phụ thuộc vào nguồn vàng hiện có và khả năng nhập mới, do đó khi nhu cầu tăng đột biến có thể xảy ra tình trạng cung không đáp ứng kịp cầu.

Bên cạnh đó, khi giá vàng biến động mạnh, một số doanh nghiệp kinh doanh vàng đã điều tiết lượng bán ra để đảm bảo thanh khoản và giảm thiểu rủi ro biến động giá.

Cẩn thận kẻo “đu đỉnh”

Giới chuyên gia cho biết, dù giá vàng đang tăng cao nhưng rủi ro do giảm giá trong ngắn hạn là có thể xảy ra. Nhất là khi chiến tranh thương mại bất ngờ "hạ nhiệt" nhờ những thỏa thuận giữa các bên thì động lực tăng giá của vàng sẽ bị ảnh hưởng đáng kể. Đặc biệt, khi đã tiệm cận mức đỉnh, giá vàng thường đối mặt với rủi ro điều chỉnh giảm, do nhiều nhà đầu tư lớn có xu hướng chốt lời. Tỷ trọng đầu tư vào vàng cần phân bổ hợp lý.

Chuyên gia kinh tế Nguyễn Hữu Huân cho biết, việc giá vàng liên tiếp chinh phục các mức đỉnh lịch sử khiến nhiều người dân có tâm lý sợ bỏ lỡ cơ hội trong cơn sốt vàng này. Nhưng ở vùng giá này, nhà đầu tư có thể gặp rủi ro điều chỉnh rất lớn. Khi giá vàng thế giới đi xuống sẽ kéo giá vàng trong nước giảm theo. Do đó, nhà đầu tư không nên mua vàng theo tâm lý đám đông và không nên vay tiền để mua vàng.

Chuyên gia vàng Phan Dũng Khánh lại cho rằng, việc giá vàng thế giới tăng tác động đến giá vàng trong nước, nhưng mức tác động sẽ khác nhau. Chẳng hạn, vàng miếng SJC được quản lý chặt chẽ hơn trong lộ trình ổn định, kiểm soát thị trường vàng của Ngân hàng Nhà nước, do đó mức độ tác động từ chính sách cao hơn vàng nhẫn hay vàng trang sức. Điều này tạo nên hiện tượng trước đây giá vàng miếng luôn cao hơn vàng nhẫn nhưng hiện tại giá vàng nhẫn lại tăng nhanh hơn.

Với sự phụ thuộc này, ông Khánh lưu ý nếu giá vàng thế giới giảm thì có thể giá vàng nhẫn cũng giảm mạnh hơn vàng miếng.

Giới chuyên gia cũng đưa ra bình luận, "điểm nghẽn" của thị trường vàng chính là Nghị định 24/2012/NĐ-CP và cần được tháo gỡ ngay. Hãy trao lại cho thị trường các quyền năng vốn có, đó chính là cung - cầu, tạo điều kiện nhập khẩu, chế tác... Khi Nghị định 24/2012/NĐ-CP được sửa đổi, thị trường vàng sẽ có thêm cơ sở để phát triển ổn định hơn, hiệu quả hơn.

Trong khi đó, ông Lê Trí Thông - Tổng giám đốc Công ty Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận (PNJ) kiến nghị cần có sự phân tách rõ ràng giữa vàng trang sức và vàng miếng. Dù cùng là vàng nguyên liệu nhưng tính chất và mục đích sử dụng là khác nhau.

Vị này phân tích, áp lực từ tỉ giá khiến Nhà nước phải hạn chế nhập khẩu vàng. Nhưng nếu coi vàng trang sức là sản phẩm tiêu dùng thông thường thì cần cho phép doanh nghiệp kinh doanh vàng nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng trang sức. Số ngoại tệ để bỏ ra nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng trang sức chỉ khoảng 1-2 tỉ USD/năm, so với số ngoại tệ để nhập khẩu mỹ phẩm, điện thoại, túi hiệu… thì không đáng bao nhiêu. Ngoài ra, do không được nhập khẩu vàng nguyên liệu nhiều năm qua, nên dù có tiềm năng rất lớn nhưng ngành sản xuất vàng trang sức của Việt Nam đang gặp nhiều khó khăn.

Do vậy, ông Lê Trí Thông cũng kiến nghị Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ ngành vàng trang sức, tránh việc gom chung vàng nguyên liệu và vàng miếng vào một nhóm, gây khó khăn cho doanh nghiệp.

H.Hương – P.Vân