Khi kinh tế tư nhân tăng tốc!

Tại cuộc họp triển khai kế hoạch phát triển kinh tế tư nhân ngày 5-11, tròn 6 tháng từ khi Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân ra đời, TPHCM đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ có 750.000 doanh nghiệp tư nhân, đóng góp 55%-58% GRDP và 50%-55% tổng thu ngân sách thành phố. Có 8 nhóm giải pháp được nêu ra để từng bước hiện thực hóa mục tiêu này.

Tính trong 6 tháng qua, thành phố đã cho thấy cách chủ động tiếp cận và tiếp cận trực diện vào những điểm trọng yếu, vốn kìm hãm nguồn lực kinh tế tư nhân, cùng với việc gia tăng năng lực thực thi những cam kết đủ mạnh dành cho khu vực kinh tế có “động lực quan trọng nhất” này.

Một biểu hiện rõ nhất chính là sự có mặt của những liên doanh, tập đoàn tư nhân Việt Nam ở từng dự án hạ tầng chiến lược, nhất là hạ tầng giao thông - đô thị. Điển hình là Vingroup đầu tư đường sắt kết nối Cần Giờ, nghiên cứu kết nối Cần Giờ - Vũng Tàu; Thaco Trường Hải nghiên cứu đầu tư đường sắt Bến Thành - Thủ Thiêm; Becamex nghiên cứu đầu tư tuyến đường sắt Bàu Bàng - Cái Mép; Sovico nghiên cứu đầu tư tuyến Metro số 4…

Đó là minh chứng cụ thể cho sự thay đổi về tư duy và thể chế để vận hành theo tư duy ấy. TPHCM đã đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 98/2023/QH15 để tạo cơ sở pháp lý nhằm tháo gỡ điểm nghẽn, khơi thông nguồn lực, thu hút nhà đầu tư chiến lược vào những lĩnh vực công nghệ cao, đường sắt đô thị, năng lượng xanh, khu thương mại tự do.

Trong vấn đề cải cách hành chính và chuyển đổi số, thành phố tăng tốc “online” kết nối dữ liệu liên ngành, liên bộ với thành phố, mở rộng dịch vụ công trực tuyến, tiếp nhận hồ sơ 24/7, song hành cùng việc phân cấp, ủy quyền mạnh hơn cho các cơ quan chuyên môn. Đồng thời, chuyển từ “tiền kiểm” sang “hậu kiểm”, áp dụng mô hình “một cửa - một quyết định - một đầu mối chịu trách nhiệm” trong tiếp nhận và giải quyết hồ sơ đầu tư…

Đặc biệt, chú trọng cách thực hiện cam kết và kết quả mang lại, như việc Chủ tịch UBND TPHCM trực tiếp chỉ đạo tháo gỡ “cục máu đông” đã giải quyết 616/838 dự án, khu đất vướng mắc, với tổng mức đầu tư hơn 425.000 tỷ đồng, diện tích 2.130ha, đạt tỷ lệ trên 73%, mang lại niềm tin của doanh nghiệp đối với môi trường đầu tư thành phố.

Điều đáng ghi nhận nữa là bên cạnh ưu tiên, đề cao năng lực của doanh nghiệp tư nhân trong nước, chính quyền thành phố còn kết nối doanh nghiệp FDI với doanh nghiệp nội địa để hình thành chuỗi sản xuất công nghiệp và dịch vụ mới tạo nên sức hút đầu tư mạnh mẽ, cân bằng, bền vững, nhất là ở lĩnh vực công nghệ.

Doanh nghiệp tư nhân cũng đã gia tăng khả năng, sự hiện diện của mình ở những vị trí mang tầm chiến lược như cùng với các bộ, thành phố triển khai những dự án trung tâm dữ liệu lớn (Big Data Center) của nhà đầu tư chiến lược, phục vụ hạ tầng dữ liệu số, điện toán đám mây và phát triển chính quyền số.

Hoặc, trong chương trình phát triển nguồn nhân lực và giáo dục chất lượng cao, cơ chế hợp tác doanh nghiệp - đại học - Nhà nước đang thiết lập chương trình đào tạo kỹ năng số, kỹ năng công nghệ, tiếng Anh và chuyên môn quốc tế cho lực lượng lao động; đào tạo 10.000 nhân lực cho các ngành mới, tập trung vào chuyển đổi xanh, dữ liệu và đổi mới sáng tạo từ đây đến năm 2030. .

Rõ ràng, khi Nhà nước tập trung tháo gỡ và hoàn thiện cơ chế, hành lang pháp lý, doanh nghiệp sẽ có cơ sở vượt qua rào cản, khơi thông điểm nghẽn, đóng góp chất xám, vốn, năng lực sản xuất để vận hành một “thị trường” năng động, phát triển. Dù vậy, thách thức còn đó như: tỷ lệ giải thể và tạm ngừng hoạt động của doanh nghiệp so với đầu năm tuy có giảm nhưng vẫn còn cao; một số xã phường thiếu nhân lực chuyên môn sâu ở lĩnh vực tài chính, xây dựng, quản lý đô thị, nên ảnh hưởng chất lượng, tiến độ giải quyết thủ tục hành chính…

Những hạn chế này đòi hỏi tốc độ cải cách mạnh mẽ hơn nữa, đổi mới phương thức điều hành, và ứng dụng công nghệ sâu rộng hơn trong xử lý hồ sơ đầu tư - đất đai. Trong đó hy vọng các bộ, ngành Trung ương sớm ban hành hướng dẫn cụ thể về cơ chế hỗ trợ chuyển đổi số cho hộ kinh doanh và doanh nghiệp nhỏ. Có hướng dẫn cụ thể về quy trình tiếp cận Quỹ Hỗ trợ đầu tư theo Nghị định 182/2024/NĐ-CP, giúp doanh nghiệp có thêm nguồn lực đổi mới công nghệ, chuyển đổi xanh. Đồng thời trao quyền cho thành phố xử lý dứt điểm các dự án, khu đất tồn đọng, giải phóng nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển.

NGUYỄN QUÂN CÁT