Khó tiếp cận mặt bằng, cao tốc Bắc - Nam có nguy cơ chậm tiến độ
Các địa phương đã bàn giao được 600,4/721,3 km mặt bằng (đạt 83%). Tuy nhiên, mặt bằng 'sạch' chỉ đạt 508,5/721,3 km (đạt 71%), cao tốc Bắc - Nam đứng trước nguy cơ chậm tiến độ.
Trong báo cáo gửi Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải, Bộ Giao thông vận tải đánh giá công tác giải phóng mặt bằng vẫn là điểm nghẽn của các dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2021-2025 (giai đoạn 2).
Theo đó, với dự án cao tốc Bắc - Nam phía đông giai đoạn 2, các địa phương đã nỗ lực thực hiện, bàn giao được 600,4/721,3 km (đạt 83%). Tuy nhiên, mặt bằng "sạch" để các nhà thầu có thể triển khai thi công chỉ đạt 508,5/721,3 km (đạt 71%). Thậm chí nhiều vị trí có mặt bằng nhưng không có đường tiếp cận nên không thể thi công.
Bộ Giao thông vận tải cho biết thời gian qua, các nhà thầu đã nỗ lực huy động máy móc, thiết bị, nhân vật lực để triển khai thi công dự án trong điều kiện mặt bằng bàn giao còn "xôi đỗ", khó khăn về nguồn vật liệu đắp. Tiến độ triển khai dự án xây dựng đường bộ cao tốc Bắc - Nam còn chậm.
Yêu cầu giải phóng mặt bằng cho cao tốc Bắc - Nam trước ngày 1/7
Theo Bộ Giao thông vận tải, mặc dù khối lượng mặt bằng còn lại không lớn nhưng tập trung ở các khu vực đất ở, đông dân cư làm phát sinh khiếu nại của các hộ dân; việc xây dựng khu tái định cư còn chậm ảnh hưởng đến việc di dời.
Bên cạnh đó, một số địa phương chưa thực hiện chuyển đổi rừng với các diện tích tăng thêm, hoặc sai khác vị trí so với Nghị quyết số 273/NQ-UBTVQH15, ảnh hưởng đến tiến độ công tác giải phóng mặt bằng.
Do chưa có hướng dẫn, các địa phương còn lúng túng khi giải quyết mặt bằng bị ảnh hưởng bởi dự án cần hỗ trợ nhưng lại nằm ngoài phạm vi giải phóng mặt bằng phục vụ thi công cao tốc Bắc - Nam.
Về nguồn vật liệu, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có các hướng dẫn về khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường, song các địa phương còn chậm trong việc chấp thuận bảng xác nhận khối lượng khai thác của các nhà thầu. Vì vậy, tại một số gói thầu thuộc dự án cao tốc Bắc - Nam, nhà thầu không đủ vật liệu đắp để thi công, trong khi điều kiện thời tiết rất thuận lợi.
Bộ Giao thông vận tải đề nghị các địa phương tích cực triển khai giải phóng mặt bằng theo đúng mốc tiến độ ngày 30/6 như yêu cầu Chính phủ đặt ra; đồng thời đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường hoàn thành hướng dẫn các địa phương, nhà thầu thủ tục khai thác mỏ vật liệu xây dựng và bãi đổ thải, đáp ứng tiến độ các dự án.
Đặc biệt ưu tiên thực hiện giải phóng mặt bằng đối với các vị trí đường tiếp cận công trường, đường công vụ, vị trí qua đất rừng, nền đường xử lý nền đất yếu, công trình cầu.
Đối với các vị trí giải phóng mặt bằng đủ điều kiện tổ chức thi công, nhà thầu cần triển khai ngay công tác đào bóc hữu cơ để tránh tình trạng tái lấn chiếm và tổ chức thi công ngay các cống thoát nước, hầm chui dân sinh.