Khoa học và công nghệ đóng góp hơn 1,4 triệu tỷ đồng vào GDP năm 2025

Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng dự và phát biểu chỉ đạo Hội nghị

Động lực tăng trưởng quan trọng của đất nước

Phát biểu khai mạc hội nghị, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, năm 2025 là năm kết thúc một giai đoạn 5 năm. Đất nước bước sang một trang mới để hiện thực hóa khát vọng hùng cường.

Trước đây, khi đất nước còn nghèo, thiếu vốn, thiếu công nghệ, chúng ta phải dựa vào vốn đầu tư công, lao động giá rẻ, mở cửa thu hút FDI và xuất khẩu.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng: Năm 2025 là năm 3 trụ cột khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số về chung một nhà

Nhưng nay, các yếu tố đó đã dần chạm trần nên phải dựa trên năng suất tổng hợp, hàm lượng công nghệ, khả năng tự chủ và sức bật của doanh nghiệp Việt Nam - tức là dựa trên khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Năm 2025 cũng là năm 3 trụ cột khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số về chung một nhà. Đổi mới sáng tạo đến năm 2025 mới được chính thức hóa ở tầm luật; chuyển đổi số cũng mới được chính thức hóa ở mức luật vào tháng 12/2025.

Việc bộ 3 này được chính thức hóa ở tầm cao là Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, các luật liên quan và được đưa về một bộ quản lý. Tuyên bố của Đảng ta về phát triển đất nước từ nay chủ yếu dựa trên khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đây là một tầm nhìn chiến lược, thay đổi cả sứ mệnh và vận mệnh của Bộ Khoa học và Công nghệ.

Thông tin tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Hoàng Phương cho biết, ngành đạt doanh thu 5.465.819 tỷ đồng, tăng 25%, hoàn thành 122% kế hoạch; đóng góp ngân sách nhà nước đạt 115.080 tỷ đồng, tăng 11%, đạt 111% kế hoạch; đóng góp trực tiếp vào GDP đạt 1.443.769 tỷ đồng, tăng 35%, hoàn thành 139% kế hoạch. Các chỉ số này cho thấy khoa học và công nghệ đã trở thành một trong những động lực tăng trưởng quan trọng của nền kinh tế.

Trong công tác khoa học và công nghệ, lần đầu tiên Việt Nam đã ban hành Danh mục công nghệ chiến lược và sản phẩm công nghệ chiến lược quốc gia. Đây là cách tiếp cận mới từ bài toán, vấn đề của cuộc sống mà hình thành giải pháp, sản phẩm, rồi từ đó tìm ra công nghệ và tri thức mới. Đồng thời, Bộ đã đưa vào vận hành Cổng sáng kiến quốc gia và Hệ thống quản lý trực tuyến các nhiệm vụ khoa học, công nghệ theo thời gian thực.

Hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của Việt Nam tiếp tục phát triển với sự ra mắt của Sàn Giao dịch KH&CN quốc gia với vai trò là “bàn tay nối dài” giữa nghiên cứu, sản xuất và thị trường, kết nối với các sàn giao dịch tại địa phương trên phạm vi toàn quốc. Năm 2025, Việt Nam xếp hạng 44/139 quốc gia về Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu; Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo của Việt Nam xếp hạng thứ 55/100 toàn cầu.

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Hoàng Phương tại Hội nghị

5 nhóm nhiệm vụ trọng tâm

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, trong bối cảnh tình hình thế giới có nhiều thay đổi nhanh chóng, diễn biến phức tạp, cạnh tranh chiến lược ngày càng gay gắt, đặc biệt là trong các lĩnh vực công nghệ mũi nhọn như bán dẫn, trí tuệ nhân tạo và năng lượng xanh, yêu cầu đặt ra đối với Việt Nam là phải đổi mới mạnh mẽ mô hình tăng trưởng, nâng cao năng lực cạnh tranh, chủ động tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Theo Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng, xác lập mô hình tăng trưởng mới phải dựa trên việc thúc đẩy khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, để tái cơ cấu nền tảng, bảo đảm phát triển nhanh và bền vững, tạo nên thành công 2 mục tiêu 100 năm với những quyết sách mang tính lịch sử ngay từ đầu năm. Đặc biệt là cuộc cải tổ sắp xếp tinh gọn bộ máy, thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp dẫn tới việc hợp nhất 2 bộ, sự thay đổi lãnh đạo các cấp và triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị với một khối lượng công việc rất lớn, đòi hỏi rất cao, thời gian phải hoàn thành rất gấp.

Nhìn lại năm 2025, thay mặt Chính phủ, Phó Thủ tướng ghi nhận và nhiệt liệt biểu dương lãnh đạo Bộ Khoa học và công nghệ cùng các cán bộ, công chức trực thuộc đã hoàn thành tốt các nhiệm vụ được cấp có thẩm quyền giao.

"Năm 2025, Bộ Khoa học và Công nghệ đã phát huy tốt vai trò đầu mối trong tổ chức triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển KH&CN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia", Phó Thủ tướng nói.

Phó Thủ tướng cũng cho biết, mới đây Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo thống nhất, xác định phương châm của năm 2026 là "hành động đột phá, lan tỏa kết quả", từ "có làm" sang "làm đến nơi đến chốn" và đưa ra 7 định hướng, quan điểm, đòi hỏi Bộ Khoa học và Công nghệ và các bộ, ngành và địa phương tập trung bắt tay, triển khai ngay.

Trước bối cảnh đó, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng đề nghị Bộ Khoa học và Công nghệ, các bộ, ngành và địa phương tập trung thực hiện tốt 5 nhóm nhiệm vụ trọng tâm.

Quang cảnh Hội nghị

Thứ nhất, quán triệt sâu sắc ý kiến chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2025 và phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm năm 2026. Trong đó, tiếp tục phát huy vai trò cơ quan Thường trực của Ban Chỉ đạo Chính phủ về phát triển khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số và Đề án 06. Đồng thời, Khẩn trương rà soát, xây dựng Chương trình công tác của Chính phủ năm 2026 triển khai thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW, trong đó cập nhật kịp thời đầy đủ các nhiệm vụ mà đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm và Ban Chỉ đạo Trung ương giao; báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trước ngày 10/1/2026.

Thứ hai, khẩn trương đưa thể chế vào cuộc sống; ban hành hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành đầy đủ, kịp thời các nghị định, thông tư hướng dẫn thi hành các luật vừa được Quốc hội thông qua, hoàn thành chậm nhất trong quý I/2026.

Thứ ba, tập trung chỉ đạo những nhiệm vụ trọng tâm, cốt lõi. Theo đó, xác định cụ thể lộ trình những nhiệm vụ trọng tâm, cốt lõi cần tập trung và bố trí nguồn lực thực hiện phù hợp để đầu tư cho hạ tầng, dữ liệu, công nghệ chiến lược và nhân lực chất lượng cao; có cơ chế kiểm soát bảo đảm hiệu quả trong đầu tư thực hiện.

Thứ tư, lấy doanh nghiệp làm trung tâm của hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia. Tiếp tục thực hiện phương châm hỗ trợ, lấy doanh nghiệp là trung tâm. Nhà nước không làm thay, không bao cấp, mà Nhà nước đóng vai trò kiến tạo môi trường, tạo bệ đỡ và chia sẻ rủi ro với doanh nghiệp.

Thứ năm, gắn kết chặt chẽ giữa khoa học và công nghệ với chuyển đổi số và Đề án 06. Bộ Khoa học và Công nghệ cần phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an và các bộ, ngành liên quan để khai thác nguồn tài nguyên dữ liệu; cung cấp các giải pháp bảo mật, an toàn thông tin và các tiêu chuẩn kỹ thuật cho hạ tầng số quốc gia.

Hồng Sơn