Khoảnh khắc tồi tệ

Trong ngoại giao, có những thời điểm giúp xác định quỹ đạo của mối quan hệ giữa các quốc gia, và những điều này có thể là tốt và xấu. Và Bắc Kinh cùng Canberra dường như đang sống qua một trong những khoảnh khắc tồi tệ sau vụ Bắc Kinh bắt giữ một công dân Australia gốc Trung Quốc - học giả Dương Hằng Quân - vì tội gián điệp.

Đây là một tình huống khá căng thẳng bởi ở Trung Quốc, gián điệp là một hành vi phạm tội có thể dẫn đến án tử hình. Điều khiến người ta lo ngại là việc nhà văn Dương Hằng Quân bị bắt tại một thời điểm mối quan hệ hai bên đang suy thoái dai dẳng.

Ông Dương Hằng Quân, từng là nhà ngoại giao của Trung Quốc đã chuyển sang làm blogger và nhà báo trực tuyến, bị nhà chức trách Trung Quốc bắt giữ hôm 27-8, 7 tháng sau khi ông này bị tạm giữ. Australia đã phản ứng mạnh mẽ nhưng Trung Quốc đã cảnh báo Australia không can thiệp vào tiến trình pháp lý của nước này. Bất chấp cảnh báo của Bắc Kinh, Thủ tướng Australia Scott Morrison tuyên bố Australia sẽ không im lặng.

Phát biểu trên kênh truyền hình Channel 9, ông Morrison nói: “Chúng tôi sẽ ủng hộ công dân của mình và chúng tôi mong ông ấy được đối xử phù hợp và các quyền con người của ông ấy được tôn trọng”. Ông cũng nhấn mạnh những hàm ý rằng, ông Dương làm gián điệp cho Australia là “hoàn toàn không đúng”. Ông Morrison đưa ra phát biểu trên, trong bối cảnh ông Dương khẩn nài Thủ tướng Australia giúp ông “được trở về nhà ngay khi có thể”, trong cuộc tiếp xúc với nhân viên Đại sứ quán Australia ở Bắc Kinh.

Trong động thái cho thấy căng thẳng đang leo thang, Ngoại trưởng Australia Marise Payne kêu gọi Trung Quốc cần đối xử theo đúng luật pháp quốc tế đối với ông Dương Hằng Quân. Bà Marise Payne thậm chí thẳng thừng ra tuyên bố phản bác bất kỳ cáo buộc nào nhằm vào học giả Dương. Rõ ràng, đây là một sự can thiệp mạnh mẽ một cách bất thường của một Ngoại trưởng, vốn là người có tiếng là siêu thận trọng. Canberra có thể lái vấn đề cho rằng, đó là công việc như thường lệ của một vị thủ lĩnh ngoại giao, nhưng điều đó cho thấy mối quan hệ hai nước đang tiến xa hơn vào “vùng khó khăn”.

THANH VĂN